Güneş saati kaçı gösteriyor?
Güneşin güzellik ve gücünü kuvvetle hissettiğimiz bugünlerde, yenilenebilir kaynaklı elektrik üretiminde güneşin payının artmasını ve güneş sektörümüzün coşmasını beklerken, sürdürülebilir yaşamımızın her şeyi, tüm enerji kaynaklarının kaynağı güneş ile insan ilişkisinde zaman da mühimdir. Malumunuz insanoğlunun ilk saati güneş idi. Türkiye’mizde harika bir güneş saati var. Pisidia antik coğrafyasındaki Burdur Arkeoloji Müzesi’nde. Müzede Sagalassos, Kremna, Kibyra antik kentleri eserleri var.
Hiç gecikmeden gidip hem ören yerlerini hem de müzeyi gezmek gerek. İç turizm büyümeli. 2017, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Turizm Uluslararası Yılı. Yeni ören yerleri coğrafyasındaki doğa ve de yeni müzelerimizi görmeli turizm ekonomisini canlandırmalıyız. Bu geziler de bizlerin enerjisini canlandıracaktır. Ülkemizde çok harika işler de oluyor. Sagalassos ve Burdur Arkeoloji Müzesi için lafın özü şu: Anlatılamaz yaşamak gerek. Müze şahane.
Güneş saati ise şahane ötesi. Milattan sonra 1. Yüzyıl Roma dönemine ait güneş saati Sagalassos Yukarı Agora’daki Kuzeybatı Heroon’un arka tarafında bulunmuş. Tiberius Claudius Polypeithes tarafından yaptırılan güneş saati yüksekliği 92.5 cm, iç çapı 52.5, dış çapı ise 61.5.cm. 2.20 metre yüksekliğindeki bir sütun üzerinde duran, kaidesi aslan ayağı biçiminde olan kireçtaşından yapılmış güneş saati halka içindeki çizgilerden okunmaktaydı (M. Waelkens;L. Loots, Sagalassos V, Report on the Survey and Excavation Campaigns of 1996 and 1997).
Kanaatimce Türkiye’mizde müze dükkanlarına, müze kafelerine yeterince önem verilemiyor. Vermek gerek. Müzelerimizdeki şaheserlerin replika bibloları, kitaplar, hediyelikler, v.b. satışa sunulmalı. Müzeye yakın genç bir çiftin dükkanında Burdur’a özgü haşhaş, ceviz ve pekmezli tatlılar satılıyordu. Aldık. Gönül isterdi ki bu tatlılardan minik bir porsiyon eşliğinde Burdur Müzesi kafesinde, kahve keyfi de yapabilseydik. Ve yurt dışı müze dükkanlarını, kafelerini konuşa konuşa ve özene özene oradan ayrılmasaydık. Çünkü müze ve beraberindeki tesisler hem zarif ağırlama hem de ulusal bir gelir kaynağı olarak mühimdir. Lakin yöreden, müzeden unutulmaz gezi anılarımızla döndük. İstanbul’da medrese, cami ve müzelerde de güneş saatleri bulunmakta.
Günümüzde güneş saati denildiğinde, fotovoltaik güneş hücresi (güneş gözesi; güneş pili) teknolojisi uygulaması söz konusu. Küresel markaların doğa dostu-güneş gücü serileri ilgi görmekte. Bu tip saatlerin, diğer pilli saatlere göre çevresel etkisi çok düşük. Ömrü biten minik saat pillerinin ciddi bir atık sorunu olduğunu hiç unutmamak gerek. Güneş teknolojisi ürünleri pek çok değişik kullanım alanı ile yaygınlaşıyor. Güneş saatlerinden, çatılardaki gözelere ve güneş elektrik santrallerine kadar her yerde ülkemizin güneş saati umudu gösteriyor. Çünkü güneş elektriği yatırımları artıyor.Gününüz sürdürülebilir, yaşamınız enerji dolu ve mutlu olsun.