IMF büyüme oranlarını revize etti, Karadeniz ülkelerinde durum pozitif

Berkol ALEVLİ
Berkol ALEVLİ balevli@gmail.com

Uluslararası Para Fonu (IMF) Ekim ayı içerisinde yayınladığı “Sürdürülebilir Büyümeyi Amaçlamak” başlıklı rapor ile tüm ülkelerin gayrı safi yurtiçi büyüme oranları, işsizlik ve cari denge ile birlikte diğer temel ekonomik verilere ilişkin beklentilerini güncellemiştir. Hazırlanan bu son raporda Karadeniz ülkeleri ekonomilerinde pozitif gelişmelerin olması da bölge adına önem teşkil etmektedir.

IMF’nin yayınladığı verilere göre Karadeniz ülkeleri arasında Romanya ve Türkiye 2017 yılında en hızlı ekonomik büyüme beklentisi olan ülkeler olmaktadır.
Nisan ayındaki seçimler sonrası oluşan yeni meclis ile yeni bir yatırım teşvik sistemi sunması beklenen Bulgaristan’da 2017 yılı büyüme beklentisi yüzde 2,9’dan yüzde 3,6’ya çıkarılmıştır. İşsizlik oranı olarak Avrupa ortalamasına göre daha iyi seviyede olan ülkenin 2017 yılında yüzde 6,6 işsizlik oranı ile tamamlaması ve 2018 yılında da bu iyi performansını devam ettirmesi beklenmektedir.

2016 yılında Avrupa Birliği’nin (AB) en hızlı büyüyen ekonomisi olan Romanya’da 2017 yılı büyüme beklentisi yüzde 4,2’den yüzde 5,5’e iyileştirilmiş olup, bu performans ile ülke 2017 yılının da en hızlı büyüyen AB üyesi ülke konumunu korumaktadır. IMF’nin Romanya için revize ettiği yüzde 5,3 seviyesindeki 2017 yılı işsizlik beklentisi Avrupa ortalamasının altında kalması ve kontrol edilebilir cari açığın da 2017 ve 2018 yıllarında da devam etmesi beklenmektedir. Bilindiği üzere, Sorin Grindeanu’nun ülkede rüşvetin belirli bir ölçüde yasal kılınmasına yönelik önerisi sonrası Şubat ayında Bükreş’te tarihin en büyük gösterileri düzenlenmiş ve sancılı bir sürece girilmişti. Raporda yer verilmese de Romanya’da Haziran ayı sonunda Grindeanu’nun görevden alınması sonrası seçilen yeni başbakan Mihai Tudose’un tedbirli bir ekonomi politikası izlemesi beklenmektedir.

Gürcistan’da ekonomik beklentiler pozitif yönde revize edilmeye devam edilse de işsizlik ve cari denge rakamlarının iyimser olmadığı görülmektedir. IMF raporunda işsizlik oranı beklentisi belirtilmemekle birlikte halihazırda yüzde 11,8 seviyesinde olan bu rakamın 2017 ve 2018 yıllarında da aynı seviyede devam etmesi beklenmektedir. Dış ticarette ithalata yoğun bağımlılığı sebebiyle yüksek cari açığa sahip olan ülkenin bu rakamları aşağıya çekememesi ilerleyen yıllarda Gürcistan’ın ekonomik büyümesini negatif etkileyebilir.

Ukrayna ile yaşanan gerilim, petrol fiyatlarının gerilemesi, AB ve ABD’nin yaptırımları vb. sebepler Rusya’nın son birkaç yıldır ekonomisinde daralma görülmesine sebep olsa da bu yıl itibariyle çeyrek dönemlerde pozitif büyümeler yaşanmış ve IMF 2017 ve 2018 yıllarında ülkeye yönelik büyüme beklentilerini olumlu yönde revize etmiştir. 2017 yılı işsizlik oranının yüzde 5,5 gibi oldukça iyi bir seviyede devam etmesi beklenmektedir. Ukrayna’da ise yüksek politik gerilimin devam ettiği ortamda 2017 yılı için yüzde 2,0 ekonomik büyüme beklentisinin yanı sıra, 2018’de bu rakamın yüzde 3,2’ye yükselebilmesi de büyük bir başarı olarak değerlendirilmelidir.

Eski maliye bakanı Yanis Varoufakis sonrası 2015 yılında görevi devralan Euclid Tsakalotos ile ekonomisini yönlendirmeye çalışan Yunanistan’ın 2016 yılı sonrası 2017’de de ekonomisinde pozitif performans göstererek yüzde 1,8 oranında büyümesi beklenmektedir. IMF’nin 2017 için öngördüğü yüzde 22,3 işsizlik oranı ile halen Avrupa’nın en yüksek oranına sahip olan ülkenin 2018 yılında bu oranı yüzde 20,7’ye çekerek son 5 yılın en iyi seviyesine ulaşacağı raporda belirtilmektedir.

Türkiye’nin ekonomik büyüme oranlarında ise yavaşlamanın aksine yüksek büyüme oranlarına devam edildiği görülmektedir. Türkiye’nin 2017 yılı ekonomik büyüme beklentisi yüzde 2,5’ten yüzde 5,1’e revize edilerek rapordaki en büyük pozitif revizyonun gerçekleştiği ülke olma başarısı elde edilmiştir. IMF verilerine göre 2017 yılı sonunda Avrupa’nın en hızlı büyümesi beklenen ülkeler arasında yer alan Türkiye’nin 2018 yılındaki ekonomik büyüme beklentisi de yüzde 3,3’ten yüzde 3,5’e revize edilmiştir. İşsizlik oranında halen çift haneli rakamlarda olan ülkenin yılı yüzde 11,2 ile bitirmesi, gelecek yılda ise bu oranın yüzde 10,7’e gerilemesi beklenmektedir. Son olarak cari açığın 2017 ve 2018 yılları için yüzde 4,6 seviyesinde olması öngörülmektedir.

Karadeniz ülkeleri genel olarak pozitif büyüme oranları ile dikkat çekmektedir. IMF’nin revizyonları ile birlikte daha önceki oranlara göre ekonomilerdeki büyüme rakamlarının yukarıya çekilmesi bölgenin politik istikrarına yönelik gelişmelerin yaşanması ve bölgeye gelen yabancı sermayenin önceki yıllara kıyasla artması ile de açıklanabilmektedir. Elbette sadece IMF değil, Dünya Bankası ve OECD gibi kuruluşların da analizleri detaylı bir şekilde incelenerek bölgeye ilişkin yorum yapılması daha sağlıklı olacaktır. An itibariyle bölgeden gelen ekonomik büyümeye ilişkin veriler umut verici olup, daha düşük işsizlik oranları ile bölgenin finansal gücü önemini daha da artıracaktır.

 

GSYH Büyüme (%)

İşsizlik (%)

Cari Denge (% GSYİH)

 

2017

2018

2017

2018

2017

2018

Bulgaristan

3,6

3,2

6,6

6,4

2,5

1,9

Gürcistan

4,0

4,2

-

-

-11,9

-10,7

Romanya

5,5

4,4

5,3

5,2

-3,0

-2,9

Rusya

1,8

1,6

5,5

5,5

2,8

3,2

Türkiye

5,1

3,5

11,2

10,7

-4,6

-4,6

Ukrayna

2,0

3,2

9,5

9,3

-3,3

-3,0

Yunanistan

1,8

2,6

22,3

20,7

-0,2

-0,1

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar