İstanbul'da başarılı olana CEO'luk veriliyor
Türk yöneticilerin uluslararası alanda söz sahibi olması son dönemde konuşulan en dikkat çeken konulardan birisi. 2018'te sayıları 70'e yaklaşan profesyonel Türk, bölge ofislerinin başına getirildi, bazılarında ise CEO'luk, yönetim kurulu üyeliği gibi unvanlar kazandı. Avrupa'nın en büyük bankalarından biri olan BBVA'da CEO'luk görevini üstlenen Onur Genç ile dikkat çeken bu listede Gökhan Özdöl Diversey MEA Bölgesi Başkanı, Huzur Devletşah Lilly İtalya, Ortadoğu Avrupa, CIS ve İsrail Bölge Başkanı, Barbaros Uygun ING Avusturya CEO'su, Burçin Ressamoğlu Sodexo İngiltere icra Kurulu Başkanı, Cem Topçuoğlu TBWA Worldwide International Başkanı, Gamze Yüceland Takeda Kanada Ülke Başkanı olarak atandı.
Sayıları giderek artan küresel şirketlerin Türk lejyonerlerinin yanı sıra Türkiye'de uzun süre görev yapan yabancılar da İstanbul deneyimini uluslararası alanda göstermeye başladı. Yılın ilk ayı olmasına rağmen milyar dolarlık ciro yapan iki şirkette CEO'luk görevini Türkiye'de görev yapan yabancı profesyoneller üstlendi. Bununla ilgili ilk haber Güney Afrika'dan geldi. Afrika kıtasının en büyük şeker ve nişasta üretici olan Tongaat Hulett şirketinde CEO'luk görevini John Gavin Hudson getirildi.
Anadolu Grubu'nda CEO'ydu 128 yıllık şirketi yönetiyor
1892'de kurulan Zimbabve, Mozambik gibi Afrika ülkelerinde tesisi bulunan Tongaat Hulett, 32 binden fazla çalışana sahip.
Güney Afrikalı şirkette CEO'luk görevini bu hafta başında üstlenen John Gavin Hudson ise Türkiye'nin önemli markalarını bünyesinde barındıran Anadolu Grubu'nda üst düzey yöneticiydi.
Daha önce Anadolu Grubu şirketi Anadolu Efes'te Rusya'nın başkanlık görevini üstlenen Hudson, 2016'da Anadolu Efes Bira Grubu Başkanlığı ve Anadolu Efes İcra Başkanlığı (CEO) görevine atanmıştı. Hudson bu görevini 2018'in sonunda Can Çaka'ya emanet etti.
7 milyar dolarlık şirketi emanet ettiler
İstanbul'da CEO'luk yapan bir başka yabancı yönetici ise Mohd Izani. Dünyanın en büyük fonlarından biri olan Khazabah Nasional. Türkiye'de ilk ofisini 2013'te açan Khazabah'ın 160 milyar dolarlık varlığı var. Yatırımlarının yüzde 5.7'sini Türkiye'ye yapan Khazanah'ın portföyünde sağlık zinciri Acıbadem, Sabiha Gökçen Havalimanı dikkat çekenler arasında İşte Türkiye'deki bu portföyü İstanbul'da yöneten Mohd Izani'ye önemli bir görev veriliyor. Izani, Türkiye'den ayrılacak ve Khazanah'ın en önemli gruplarından UEM Group'ta CEO'luk görevine getirilecek.
Asya basını 50 yaşındaki Izani için Türkiye'de deneyim kazandığını da ekliyorlar. Izani'nin yöneteceği UEM Group'un cirosu ise 7 milyar dolara yaklaşıyor. Türkiye, krizlerle, fırsatlarla şirketlerin olduğu kadar yöneticiler için de birikim ve deneyim sunuyor. Dalgalı bir piyasada başarılı olmak şirketleri de yöneticileri de daha da güçlendiriyor.
Batı özel şirketlerini neden satmıyor?
Son birkaç ayın en fazla tartışılan konularından birisi Sakarya'daki Tank Palet Fabrikası'nın satılıp satılmayacağı yönündeydi. Türk Ordusu'ndaki tank ve obüsleri yapan tesis olarak bilinen Tank Palet Fabrikası'nın satışıyla ilgili Ankara'da özelleştirme-yatırım tartışması hala devam ediyor. Katar'ın en fazla oranda hissedar olduğu BMC'ye yönelik devir veya satış söylentilerinin nasıl ilerleyeceği henüz netlik kazanmadı. Ancak böylesine özel kurumlarla ilgili diğer ülkelerde ne gibi örnekler yaşandığına yönelik bilgi vermek isterim.
ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya izin vermedi
Seçtiğimiz yıl teknoloji tarihinin en büyük şirket satışı için ABD'li Qualcomm ile Singapur merkezli Broadcom masadaydı. ABD Başkanı Donald Trump, ABD'li çip üreticisi Qualcomm'un 117 milyar dolara Singapurlu şirkete satışına "ulusal güvenlik" nedeniyle izin vermedi. Yine geçen yıl Almanya hükümeti, otomobil, uzay ve nükleer endüstrilerinde kullanılan "ileri malzeme" niteliğindeki metalleri işleyen makinelerin önde gelen üreticilerinden biri olan Leifeld adlı makine üreticisi şirketin Çinli şirket Yantai Taihai Group'a satışının engellenmesini sağladı. Geçen yıl bu kez İngiliz Hükümeti Rupert Murdoch'ın Sky TV kablolu yayın şirketini satın almasına izin vermedi. Gerekçe olarak Londra, Murdoch'ın tüm Avrupa'da yayın yapan platformu satın alırsa mevcut medya gücü ile tekel olabileceği endişesiydi. Bu satışta ise konuşulan fiyat yaklaşık 12 milyar sterlindi.
Sadece bilişim veya medya değil, gıdada bile birçok ülke ve yönetimi dikkatli davranıyor. Hatırlayın 2005 yılında dünyanın ünlü süt ürünleri üreticisi Danone firmasının, Amerikalı ünlü meşrubat grubu Pepsico tarafından satın alınacağı yolundaki haberler, Fransa'yı ayağa kaldırmıştı. Katar'la ilişkiler şimdilik dostane ilerliyor. Peki yarın siyasette çıkarlar değişirse ne olacak? Yakın gelecekte bunun örneklerini gördük. Müttefiklerimiz düşman, düşmanlarımız sıkı dost oluyor kısa zaman içinde... Katar'da yönetim veya fikir değişimi olursa Türk savunmasındaki gücü nasıl engellenecek? "Milli" savunma sanayisinde bu kadar gelişmişken hem de...