Muharrem ayı "Aşure" ayı

Muharrem ayı bitiyor. Muharrem’in 10’undan bu yana çok evde aşure kaynıyor. Bakliyat satan iş yerlerinde, aşurelik satışları canlı.

Aşure kadim (başlangıcı olmayan, eski, ezeli) bir gelenek. Nuh tufanına dayanıyor. Rivayete göre Nuh’un gemisi tufan sonrası karaya oturduğunda, gemide bulunan tüm yiyecekler bir kazana atılıp pişirilmiş. İlk aşure böyle hazırlanmış.

Müslümanlara göre “Aşure Günü” ya da “Aşura Günü”, Muharrem ayının onuncu günü. Genelde ayın sonuna kadar aşure pişiriliyor.

Aşure ya da Aşura Arapça’da on anlamına gelen “aşara” kelimesinden türemiş bir kelime.

Hicri takvim 12 aydan oluşuyor. Muharrem ilk ay. Bu yıl 21 Eylül’de başladı, 20 Ekim’de sona erecek. 21 Ekim’de ikinci ay olan Sefer ayı başlayacak Hıristiyan, Yahudi, Ermeni ve Rum topluluklarında da farklı isimlerde aşure geleneği var.

İslam öncesinde de Muharrem ayı kutsal aylardan kabul edilir, bu ayda savaşılmazdı. Barış aylarında savaş olursa, yasak çiğnendiği için buna “Ficâr savaşı” denirdi. Ficar ise “azmak, haktan ayrılmak, günaha dalmak, yemininde ve sözünde yalancı çıkmak” anlamı taşıyor.

Hz. Hüseyin, Yezid tehdidi karşısında Kufe’ye bu ayda seyahat etti. Yezid bu geleneği bozarak Hz. Hüseyin ve ailesini bu ayda katletti. Aşurenin belirli bir tarifi yok. Ülkeler ve bölgeler arasında farklılık gösteriyor. Geleneksel olarak en az 7 maddeden oluşması gerektiği söyleniyor. Bazıları 10 madde ile yapılması gerektiğine inanıyor. Aleviler ise aşure yaparken 12 madde kullanıyor.

Aşure yapımında temel olarak su, buğday, nohut, toz şeker, fasulye, pirinç kullanılıyor. Süsleme amacı ile ceviz, çam fıstığı, badem, nar, susam ve tarçın gibi kuruyemiş, meyve ve baharatlar tercih ediliyor. Aşure’ye hayvani hiçbir madde katılmıyor.

İslam aleminde Muharrem ayının 10’unda birçok önemli olayın gerçekleştiğine inanılır ve bu güne kıymet verilir.

Âşure Günü’nün Allah katında ayrı bir yeri olduğu kabul edilir. Muharrem ayının 10’uncu günü Cenâb-ı Hak on peygamberine on çeşit ikramda bulunmuş.

(1) Hz. Musa’ya Âşure Günü’nde bir mucize ihsan etmiş, denizi yararak Firavun ile ordusunu sulara gömmüş (2) Hz. Nuh gemisini Cûdi Dağı’nın üzerine Âşure Günü’nde demirlemiş.

(3) Hz.Yunus balığın karnından Âşure Günü kurtulmuş. (4) Hz. Âdem’in tövbesi Âşure Günü kabul edilmiş. (5) Hz.Yusuf, kardeşlerinin atmış olduğu kuyudan Âşure Günü çıkarılmış. (6) Hz. İsa, o gün dünyaya gelmiş ve o gün semâya yükseltilmiş. (7) Hz. Davud’un tövbesi o gün kabul edilmiş. (8) Hz. İbrahim’in oğlu Hz. İsmail o gün doğmuş. (9). Hz. Yakub’un oğlu Hz. Yusuf’un hasretinden dolayı kapanan gözleri, o gün görmeye başlamış. (10)Hz. Eyyûb hastalığından o gün şifaya kavuşmuş.

Aşure günlerinin birlik ve bareberliğimizi artırması, ülkemize ve tüm dünyaya sulh, sukun ve refah getirmesini diliyorum.