Profesyonel yönetime nasıl hazırlanırsınız?
Bir önceki yazımda uygun olmayan koşullarda ve hatalı zamanlama ile yapılacak profesyonel yönetime geçiş hamlesinin başarısız olabileceğinden bahsetmiştim.
Doğru şartlar neler olabilir bunlar üzerine biraz konuşmak istiyorum. Doğru kişiyi bulalım, göreve atayalım, o tecrübesi ile işe adapte olur, doğru koşulları sağlar, sorunları aşar demek yaygın yapılan bir hatadır. Drucker “kültür stratejiyi kahvaltı niyetine yer” demişti, katılıyor ve artırıyorum “kurumsal kültür; stratejiyi de bu yeni Genel Müdürünüzü de kahvaltı niyetine yer!”
İç kontrol ve iç denetim oluşturun
İlk konu şirketin iç kontrol ve iç denetim sistemlerinin oluşturulmuş ve çalışıyor olması. Profesyonel bir Genel Müdür ile çalışmaya başlamadan belki de geçmeniz gereken en önemli sınav bu. İç kontrol faaliyetlerinizi kontrol altına almanızı sağlarken, iç denetim bunu ne kadar iyi yaptığınızı değerlendirir.
İç kontrol ile şirketinizde süreçleri, riskleri, kontrolleri, görevleri, organizasyonu, yetkileri, limitleri, prosedürleri, hassas pozisyonları, iletişim biçimlerini, raporlamaları, ana veriyi, kültürü, etik ortamı ve bunları nasıl iyileştireceğinizi tanımlarsınız. Sonrasında buna uygun faaliyet gösterirsiniz. İç denetim ile faaliyetlerin bu unsurlara uygunluğunu denetlersiniz. Yani iç kontrol sistemi işlevsel mi buna bakarsınız. Her iki fonksiyon da profesyonel yönetim öncesinde elzemdir.
Yönetim kurulunu güçlendirin
Profesyonel tepe yönetime geçmek istiyorsanız, eş zamanlı yürütmeniz gereken diğer konu budur. Yönetim kurulunuzu bağımsız üyeler ile destekleyerek, bir gözetim ve rehberlik fonksiyonu haline getirmeniz gerek. Aile şirketiyseniz aile üyeleri ve bağımsız üyelerden oluşan ve icraya yön verip, izleyen ancak günlük operasyonlara girmeyen bir işleyiş oluşturmalısınız. Yönetim kurulu güçlü olduğunda, tepe yönetici ile görevler ayrılığı yapılabilir.
Yeni Genel Müdürünüz icranın başına geçer, siz de yönetim kurulu olarak onunla beraber stratejiye yön verir, stratejik planı oluşturur, plan hedefleri ile senelik bütçedeki gerçekleşmeleri değerlendirir, icraya geri bildirim ve tavsiye verirsiniz. Ayrıca yönetim kurulu olarak operasyondan kafayı kaldırıp, daha stratejik konulara odaklanabilirsiniz. Bugün Türkiye’de şirketlerin strateji konusundaki en büyük sorunu, patron ve yönetim kurullarının stratejik konulardan çok operasyonel konular ile uğraşmak zorunda kalmasıdır.
Bunu aşmış olursunuz. Tabi burada bağımsız üyelerin önemine de değinmek gerek. Yönetim Kurulunuza katkı sağlayabilecek, kurumsal yönetimi bilen ve yukarıda bahsettiğimiz icrai faaliyet sonuçları ile iç kontrol ve iç denetim süreçlerinizin de sizin adınıza gözetimini yapabilecek bağımsız üyeler almalısınız. Ayrıca bağımsız üyelerinizin strateji geliştirme ve kurumsallaşma süreçlerinizde de katkı sağlamasını beklemelisiniz.
Kültür ve insanları hazırlayın
Diğer konu kültür ve organizasyonu profesyonel bir tepe yönetime hazır etmektir. Şirket içinde eski yoğurt yiyiş tarzları, eski iş yapış biçimleri, eski iletişim formatları, koalisyonlar ve katılaşmış teamüller bulunur. Bunlar, yeni Genel Müdürünüzün öyle ya da böyle önüne çıkar. Genel Müdür ataması öncesi bunları analiz edip, sorunları önceden öngörüp çözmek fayda sağlar. Kurum içinde profesyonel yönetime geçiş, kültürel olarak da hazır olmayı gerektirir.
Bu konuda tüm yönetici seviyelerinin görüşünü almak, onları yeni döneme dair bilgilendirmek, yönetim ekibi ve kilit çalışanlara duygusal zeka temelli eğitimler aldırmak, dışarıdan uzmanlara kültürü analiz ettirmek ve geliştirmeye yönelik aksiyonlar planlamak faydalı olur. Bu tür bir profesyonelleşme hamlesi doğru zaman ve koşullarda yapıldığında, kurumsallaşma sürecinize ve yönetişime büyük katkı sağlar.