Ruh sağlığı hizmeti toplumun geleceğini derinden etkiliyor

Yeni Başlangıçlar Derneği’nin doğum nedeni “sosyal medya” demek yanlış olmaz. Hikaye şöyle: 1993 İstanbul Tıp Fakültesi mezunları, 45 yaşlarına geldiklerinde bir whatsapp grubunda bir araya geliyorlar. 100’ü aşkın eski dost, bu grupta, hayatı her yönüyle tartışıp sorgulamaya başlıyor. Sonra bir gün “istismarcısıyla evlendirme yasa teklifi” ateşi yakıyor ve “tartışmayı bırakıp çözümün bir parçası olalım” diyorlar.

Türkiye’de çocukların korunması ve bakımı ile ilgili yasaların ve fiziki altyapının büyük gelişme kaydettiğini tespit ediyorlar ve devletin tüm kurumlarında büyük bir hassasiyet ve özveriyle çalışan uzman ve personelin olduğunu görüyorlar. Bunun üzerine bu konuda destek vermeye karar veriyorlar.

Böylece, Uluslararası Travmadan Koruma ve Tedavi ile Yeni Başlangıçlar Derneği, Şubat 2017’de Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile yapılan çalışmalar sonucunda kuruluyor.
Ekibin başkanlığını Enfeksiyon ve Dahiliye Hastalıkları Uzmanı ve Hastane Yöneticisi Dr. Berna Hocaoğlu üstleniyor. Psikiyatri Uzmanı Dr. Menekşe Alpaye ekibin “beyni” oluyor; Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Petek F. Arıoğlu ise ekibin sözcülüğünü alıyor.

Yeni Başlangıçlar Derneği misyonunu şöyle tanımlıyor; “Çağdaş dünya ile bütünleşmiş güçlü bir sivil toplum oluşumuna katkıda bulunmak; dezavantajlı durumda olan ve toplumsal veya bireysel travma yaşamış kişilerin bedensel, ruhsal ve sosyal iyilik ve sağlıklarına kavuşmalarına katkıda bulunmak; travma alanında ulusal ve uluslararası bilimsel ve sosyal faaliyetler planlamak ve yürütmek.”

Geçtiğimiz günlerde Arya Kadın Yatırım Platformu tarafından Fatoş Büyükkuşoğlu Güçlü Kadın Ödülü’ne layık görülen Dernek, devletin koruması altında olmayan genç ve kadınların ulaşabileceği bir rehabilitasyon merkezi kurmayı hedefl iyor ve bu amaçla Arya’dan danışmanlık alıyor.

Derneğin çalışmaları ve hedeflerini Dr. Hocaoğlu, Dr. Alpaye ve Dr. Arıoğlu’ndan dinledim:

Bu illeti toplum olarak azaltacağız

“Çocuk Destek Merkezleri’nde çalışanların ve koruma altında olan kız çocuklarının sorunlarını tespit etmek için bir pilot proje yaptık. Personelin tedavi ve rehabilitasyonu sürdürmeleri için bilgi ve deneyimlerinin artması, ağır bir yük taşıdıkları için kendilerinin de psikolojik destek almaları, kriz yönetimi becerilerinin geliştirilmesi gerektiğini gördük. Psikiyatrik yataklı / tıbbi tedavi ve yoğun rehabilitasyonun kesintisiz ve birbirini tamamlayıcı bir şekilde sürdürülebilmesi için sistem eksikliği olduğunu tespit ettik. Ülkemizin insan kaynaklarını seferber edip, uluslararası alandan yüksek kalitede bilgi ve deneyim aktarımı yaparak, bunun gerçekleşmesini sağlamak üzere harekete geçtik. Derneğimiz doğrudan mağdur çocuklarımızın eriştiği bir kurum değil. Toplum içerisinde bir çocuk, yakını, çevresi, herhangi bir insandan istismardan şüphe duyarsa veya tespit ederse, kolluk kuvvetleri (polis veya jandarma), Çocuk İzlem Merkezleri veya Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı danışma hattını derhal aramalıdır. Halk ve devlet elele, biz bu illeti azaltacağız bir toplum olarak.”

Harvard Üniversitesi’nden destek

“Derneğimizin çalışmaları üç alanda yoğunlaşıyor. Bakanlıkta çocukların bakımlarından sorumlu psikolog, sosyal hizmet uzmanları ve idarecilerinin ağır travma ile yaşayan insanlar ile ilgili bilimsel altyapılarını geliştirmek için ABD’de Harvard Üniversitesi ile afiliye Massachusetts General Hospital, İngiltere’de Tavistock Kliniği’nden destek ile eğitim veriyoruz. MGH Diyalektik Davranışçı Terapi Program Direktörü Michelle Jacobo ve Tavistock’ta Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Dr. Esra Çağlar Kurucumuz Dr. Menekşe Alpay ile terapi el kitabı geliştiriyorlar.
İkinci olarak, tedavinin sürekliliğini sağlamak için, devlet üniversite ve eğitim araştırma hastanelerinin hekim ve hemşire desteği ile bu çocuklarımıza özel - yataklı psikiyatri kliniği, yanında yoğun rehabilitasyonunun gerçekleştirileceği bir merkez için altyapı ve bilimsel işletme tasarımı yaptık. Aile Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, akademisyenlerimiz ve derneğimizle birlikte bu projenin gerçekleştirilmesi için çalışmalar devam ediyor. Son olarak yeni yıla girerken, devlet koruması altındaki travmaya en duyarlı olan 0-4 yaş çocuklarımızın sağlıklı psikolojik gelişmelerinin sağlanması için ABD’de bebek psikiyatrisi alanında uzmanlaşan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Beril Bulucu ve Dr. Esra Çağlar sağlıklı bağlanma kuramları temelli eğitimler vermeye başladılar ve bebek bakım kitapçıkları oluşturdular.”

Çocuk ve ergen psikiyatrisi için İstanbul’da sadece 14 yatak var

“Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi, Erişkin Psikiyatrisi, Klinik Psikoloji alanlarında hizmet kalite standardizasyonu, hizmet sürekliliği, özellikle devlette yataklı hizmet imkanları çok yetersiz. Çocuk ve ergen psikiyatrisi için İstanbul’da sadece 14 yatak var. İhtiyaç olduğunda erişkin psikiyatri servislerinde kalabiliyor çocuklar ve psikiyatrik açıdan bu hiç uygun değil. Mesela apandisit ameliyatı olan 5 ve 55 yaşında iki kişi yan yana yatarsa, bu o kadar tıbbi bakım zorluğu yaratmaz. Ama bu iki insanın ağır psikiyatrik hasta olarak yan yana olmaları, büyük sorun yaratabilir. Ruh sağlığı hizmeti tıbbın diğer alanlarına kıyasla daha uzun solukludur, nitelikli ve deneyimli insan gücüne dayanır. Ancak, toplumun huzurunu ve geleceğini en derinden etkileyecek olan hizmetlerdir.”