Sel bölgesinde maliyetler artıyor
Afet bölgesini bir de sel vurdu geçen hafta. Tarlalar sular altında kaldı. Fıstık bahçelerini su bastı. Şanlıurfa sadece buğdayda değil, mercimekte de, Antepfıstığı üretiminde ciddi bir paya sahip. Mahsulle ilgili hastalık endişeleri var. Açıkta kalan köklerin kurumalarından, su altında kalanlarda da boğaz çürüklüğü hastalığı görülmesinden endişeleniyor. Bir diğer önemli bir sorun var ki onda sıkıntı büyük.
Çiftçinin yağıştan önce ilacını ve gübresini attığı şiddetli yağış nedeniyle gübre ve ilacın etkisini yitirdiği söyleniyor. Zaten girdiler yüksek. Özellikle mazot ve gübre ana maliyet kalemlerinden. Gübre alımları genellikle borçla yapılıyor sektörde. Aynı tarlaya, aynı mahsul için ikinci kez gübre kullanılması zor. Aynı sorun ilaçlama için de geçerli. Çiftçi şimdi kara kara ne yapacağını düşünüyor. Kuraklık sorunu da devam ediyor bir yandan.
Tam bir ikilem. Ama iklim değişikliğinin özü de bu bir yandan sel bir yandan kuraklık. Şanlıurfa Hilvan Ziraat Odası Başkanı Hikmet İpar, 2021 yılındaki kuraklık için 70 lira destek aldıklarını söylüyor. Bu yıl da başvurularını yapmış durumdalar. Ancak verilip verilmeyeceği belli değil. Çiftçi yine beklemede...
Limonun rekoru
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Ramazan öncesi fiyatlara dikkat çekti. Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, geçen ay sonuna kıyasla üretici ile market arasındaki fiyat farkının 4,4 kata kadar ulaştığını söyledi. Bayraktar’ın açıklamasına göre Ramazan öncesi 28 Şubat-17 Mart tarihleri arasında geçen 17 günlük süreçte üretici ile market arasındaki en fazla fiyat farkı yüzde 344,7 ile limonda görüldü.
Limondaki fiyat artışını yüzde 258,3 ile elma, yüzde 237,3 ile kuru üzüm, yüzde 217,2 ile marul, yüzde 210,3 ile kırmızı mercimek, yüzde 190,5 ile ıspanak takip etti. Markette limon 4,4 kat fazlaya satılmış TZOB’un araştırmasına göre. Önceki hafta deprem bölgesinde Antakya’da limon üreticileriyle görüşmüştüm. Toplayacak, alacak kimse olmadığı için tonlarca limon ağaçlarda bekliyordu. Zincir marketlerden bazıları üreticiye destek için alım yaptı.
Ancak bu alımlar yeterli olmadı. Nitekim ülkenin bir ucunda bir üreticinin limonu dalında çürürken, diğerinin ürünü 3,5 liraya alıcı bulurken, ülkenin diğer ucunda tüketici limonu marketten 15 liraya satın almak zorunda. 2023 yılının ilk aylarında 9 liraya kadar yükselen kuru soğan o fiyatıyla olay yaratırken bugün markette 20 lira.
Fakat artık rakamları kanıksamış durumdayız. Neyse ki kalıcı bir rakam değil. Polatlı Soğan Üreticileri Birliği Başkanı İlhami Teke yakında hasatlar başlayınca fiyatların düşeceğini söylüyor. Üreticiyi de mağdur etmeyecek bir rakam diliyor Teke. Aynısını biz de diliyoruz, ne üretici ne tüketici mağdur olsun. Bir orta yol bulunsun...
Depremin bilançosu
Depremin bilançosu yavaş yavaş ortaya çıkıyor. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanan “Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu”na göre depremlerin tarım sektörüne zararı 24,2 milyar lirayı buldu. Daha çalışmalar sürüyor. Bundan sonrasıyla ilgili yapılacak olanlar da aktarılıyor raporda.
Buna göre; depremden etkilenen illerde zarar gören tarımsal altyapının rehabilite edilmesi veya yeniden inşası, canlı hayvan kayıplarının yerine konulmak suretiyle karşılanması, tarımsal pazarlama konusunda kamunun etkinliğinin artırılması, bölgeden göçün tarımsal üretim üzerine olabilecek olumsuz etkisinin azaltılması için tarım işçisi istihdamının teşvik edilmesi ve çiftçilerin üretimden vazgeçmelerinin önlenmesini sağlamak üzere gerekli tedbirlerin alınması hedefleniyor. Tüm bu önlemlerin bir an önce alınmasını, yaraların bir an önce sarılmasını umuyoruz biz de...