“Sosyal konutlu” Çin Modeli mi? “Verimlilik temelli” Çin Modeli mi?
İlk, 2006 yılında gitmiştim Çin’e…
***
Belediye yöneticileri ve tarım ürünleri üreticileri ile konuşmuştuk…
***
600 Yuan (100 dolar) civarındaki asgari ücretin verimliliği etkileyip/etkilemediğini sormuştum…
***
Toplantı sonrası bir sanayici anlatmak istedi:
“100 dolar dahi vermiyoruz…
Ayrıca, 1 odalı sosyal konutları satıyoruz çalışanlara…
Ve her ay onun taksitini kesiyoruz…
Yani 2 kişilik aile, en az 30 yıl, o sosyal konutun taksitini ödemek için, itiraz etmeden çalışmak zorunda kalıyor!”
***
Kafalardaki Çin Modeli, böyle bir model olabilir…
***
Ama…
2013 yılında tekrar gittiğimde…
O modelin verimliliği/çabayı/tutkuyu düşürdüğü anlaşılmıştı…
***
Ve…
Eğitim/staj/teknik kurs/Ar-Ge destekleri artırılmış; Asgari ücret 1600 Yuan’a (240 dolar) yükseltilmişti…
Maaş ortalaması ise Şangay’da 1100 doları aşmıştı…
VELHASIL
Bugün Çin’de asgari ücret eyaletlere göre 200-380 dolar arasında değişiyor…
***
Örneğin…
Şangay’da asgari ücret 2600 Yuan (370 dolar)…
Ama, asgari ücret ile çalışanların oranı yüzde 3’ü aşmıyor!
Şangay’da maaş ortalaması 1250 doları geçiyor…
***
Ve Şangaylı, 400 Yuan’lık kiralık evinde, kilosu 5-6 Yuan’a balık/karides yiyebiliyor…
Sonuç mu?
Üretirken verimi/çabası artıyor…
