Tarımda Üretici Fiyatı Sadece Yüzde 0.08 arttı

Tevfik GÜNGÖR
Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım–ÜFE), haziran ayında bir önceki aya göre %0.08, bir önceki yılın aralık ayına göre %0.94, bir önceki yılın aynı ayına göre %8.97 ve on iki aylık ortalamalara göre %10.37 artış gösterdi.

Toplam tarımsal üretim değeri içinde önemli paya sahip olan ürünler, Tarım ÜFE kapsamından izleniyor.

Üretici fiyatı, yurt içinde üretimi yapılan ürünlerin, KDV ve benzeri vergiler hariç, satış fiyatını ifade ediyor. Üretici fiyatları endeksinde üreticilerin yetiştirdiği ve piyasaya arz ettiği ürünlerin ilk el satış fiyatları yer alıyor.

Gıda maddeleri toplam tüketim harcamalarından en büyük payı alıyor. Bunun için de enflasyon gündeme geldiğinde öncelikle tarım ürünleri ve gıda maddeleri aylık fiyat artışlarına bakılıyor.

1)Haziran ayında “Tarım ÜFE” “tarım ve avcılık” endeksi 0.08 oranında arttı.

Bu küçük bir artıştır. Çünkü tarımda üretim yapanlar doğrudan mazot fiyatlarındaki artıştan, saman fiyatındaki artıştan, yem fiyatındaki artıştan, gübre fiyatındaki artıştan büyük ölçüde etkilendi, etkileniyor. Bu temel girdi fiyatlarındaki artışın haziran ayında tarımda üretim yapanların fiyatlarını olumsuz etkilememesi pek normal değildir.

2)Tarım ürünlerinin bir bölümü yurtiçinde sanayi ve imalat kesiminde işleme tabi tutuluyor. Bu işlem dolayısıyla fiyatları artıyor. Haziran ayı Yurtiçi ÜFE endeksinde işlenmiş gıda ürünlerinde aylık artış yüzde 2.52 oldu.

3)Tarladan gelsin, işlensin, sonunda tarım ve gıda ürünleri pazara, önce toptancı kanalıyla, daha sonra da perakendeci kanalıyla intikal ediyor.

Haziran ayında TÜFE endeksinde gıda ve alkolsüz içeceklerdeki artış yüzde 5.98’dir.
Haziran ayında tarlada fiyatı 0.08 artan tarım ürünleri, tüketiciye yüzde 5.98 olarak yansıdı.
Tarım ürünleriyle, gıda ürünlerinde fiyat artışları genelde yurtiçi üretici ve tüketici fiyatlarındaki artış oranlarının altında seyrediyor. Ama genelde tarım ürünleri endekslerinde büyük çelişki ve karmaşa var.

Esas olan tarım ve gıda üretimindekiler fiyatlardan yakınıyorlar. Bu yüzden tarımda çalışanların sektör dışına çıktıkları, sektör içinde kalanların ise maliyet sorunuyla boğuştukları söyleniyor.
Enflasyon sorunu önümüzdeki günlerde de gündemin başında yer alacak. Enflasyon sorunu tartışılırken, enflasyona neden olan diğer etkenler arasında tarım ve gıda maddeleri fiyat artışı özellikle ayrılarak öne çıkarılmaktadır.

Tüketim harcamalarında tarım ürünleri ve gıda harcamalarının payının büyüklüğü nedeniyle, tarım ve gıda fiyatlarındaki artış ne kadar olursa olsun önem taşımaktadır.

Üretici maliyeti karşılayamamaktan, tüketici fiyatın yüksekliğinden yakınıyor. Ama burada esas tehlike maliyeti karşılayamamaktan yakınan üreticinin üretimi kısması ve sektörden çekilmesidir.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
40 yılda ne değişti? 03 Ağustos 2018
Vizyon sahibi olmak 30 Temmuz 2018