Tren ve Adapazarı
Hızla akıp giden zamana karşı bugün hala dimdik ayakta duran, içinden tren geçen şehirlerin olmazsa olmazı istasyonlar… 1856 yılından itibaren Anadolu topraklarını çepeçevre kuşatan demirağlarla birlikte trenlerin ikmal, buluşma ve yük-yolcu hizmetleri için gar ve istasyonlar inşa edildi. Bu gar ve istasyonların temelinde yeni bir şehir medeniyeti oluşmaya başladı. Gerek Osmanlı dönemi gerekse Cumhuriyet’in ilk 50 yılına kadar yük ve yolcu taşımacılığının ekseriyeti demiryolu ile yapıldığından hayatın akış yönü hep istasyonlara doğru oldu. Şehirler istasyonlar etrafında kuruldu.
İstasyon mahalleleri, istasyon meydanları ve çay bahçeleri, istasyon caddeleri…” şeklinde devam ediyor yazı.
Türkçe ve İngilizce olarak yayınlanan ‘Raillife’ dergisinin 2017 Temmuz ayı sayısında yer alan TCDD Genel Müdürü İsa Apaydın’ın yazısı, içinden demiryolunun geçtiği şehirlere ve güzergahlara olan etkisini ve bıraktığı kalıcı izlerini anlatıyor.
Adapazarı da bu şehirlerden biri. 1899’dan bu yana 118 yıldır İstanbul ile demiryolu bağlantısı var Adapazarı’nın. Kara Tren ile başlayan Adapazarı- Haydarpaşa arasında karşılıklı seferleri 1968 yılına kadar devam etti.
İlk motorlu tren seferlerine 1955 yılında, elektrikli tren seferlerine de 1977 yılında başlandı. Bu trenler İstanbul’dan aldığı yük ve yolcularını Adapazarı’nın merkezindeki son durağa kadar getirdi ve buradan aldıklarını da İstanbul’a götürdü 118 yıldır.
Şehrin ticaretinin gelişmesine de çok önemli katkıları oldu demiryolunun. Ada Ekspresi ve posta treni uzun yıllar devam etti karşılıklı seferlerine. Sadece yük ve yolcu değil, nice unutulmaz anılar da yaşandı bu süreçte. Demiryolu ile birlikte hizmete açılan Adapazarı şehir merkezindeki gar binası da bu anılara şahitlik eden şehrin önemli yapılarından biriydi. Ancak 118 yıl önceki ilk gar binası yok şimdi. 2011 yılından bu yana da Adapazarı-Haydarpaşa arası tren seferleri yapılmıyor.
Sakarya Büyükşehir Belediyesi tarafından Adapazarı şehir merkezindeki son durak gar binasının da şehrin dışına çıkarılması planlanıyor. Sakarya'nın diğer şehirlerle mukayese yapıldığında trafik sorununun en az yaşandığı şehir olduğunu savunan Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Zeki Toçoğlu, tramvay ile taşımacılığın şu anda maliyetli olması nedeniyle düşünülmediğini ve trafikte yaşanan sıkıntıları da küçük dokunuşlarla giderebildiklerini ifade ediyor. Bu dokunuşlar bugün için çözüm olabilir. Ancak çok uzak değil, sürekli artan nüfus ve araç sayısı dikkate alındığında önümüzdeki birkaç yıl içinde şehir trafiği bu dokunuşları bile hissetmeyecek.
Özetlemek gerekirse; gerçek hayatı yaşayan şehir halkı gar binasının olduğu yerde kalmasını ve şehir içi taşımacılıkta raylı sisteme geçilmesini istiyor.