Türkiye'nin yatırım ortamı iyileşse de, sırası değişmedi

DİDEM ERYAR ÜNLÜ
DİDEM ERYAR ÜNLÜ YAKIN PLAN didem.eryar@dunya.com

 

 

 
İş yapmanın en kolay olduğu ülke yedi yıldır Singapur. Polonya geçtiğimiz yıl iş ortamının iyileştirilmesinde en önemli reformları gerçekleştiren ülke olarak ön plana çıkıyor. Geçtiğimiz sene 183 ülkenin yer aldığı sıralamada 71. olan Türkiye, bu yıl da 185 ülke arasında 71. sırada yer alıyor. Raporda Türkiye'nin yatırım ortamını iyileştirmede ilerlemeler kaydettiği de vurgulanıyor.
Dünya Bankası ve IFC tarafından yayımlanan "İş Yapma Kolaylığı 2013" raporunda gelişmekte olan ülkelerin iş ortamı düzenlemelerinin iyileştirilmesinde önemli ilerleme kaydettikleri belirtiliyor.
Gelişmekte olan ülkelerdeki yerel girişimcilere göre geçtiğimiz yıl, iş yapma kolaylığının son on yıllık dönemde en yüksek düzeye ulaştığı yıl oldu.
Bu durum, tüm dünyada iş ortamı ile ilgili düzenlemelerin iyileştirilmesinde önemli ilerlemelerin kaydedildiğinin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
İş yapma kolaylığı küresel sıralamasında Singapur üst üste yedinci kez birinci sırada yer alıyor. En fazla işletme dostu düzenlemeye sahip ilk on ülke içinde Singapur'un yanı sıra Hong Kong, Çin, Yeni Zelanda, ABD, Danimarka, Norveç, İngiltere, Kore Cumhuriyeti, Gürcistan ve Avustralya yer alıyor.

En iyi iyileştirme Polonya'da
Rapora göre geçtiğimiz yıl iş ortamının iyileştirilmesinde en önemli reformları gerçekleştiren ülke Polonya. Geçtiğimiz sene 62. sırada yer alan Polonya, bu sene 55. sıraya yükselmeyi başardı.
Polonya'yı, Sri Lanka, Ukrayna, Özbekistan, Burundi, Kosta Rika, Moğolistan, Yunanistan, Sırbistan ve Kazakistan izliyor.
"Bu ülkeler ya euro bölgesi üyesi olmak istiyorlar, ya da euro bölgesine girdikten sonra rekabet gücüne sahip olmak" diyen Dünya Bankası Küresel Göstergeler ve Analizler Bölümü Direktörü Augusto Lopez-Claros, "Rekabet etmenin en önemli koşullarından birisi kurumlarını ve iş ortamını iyileştirmek" yorumlarına yapıyor.

Türkiye'nin yeri değişmedi
İş Yapma Kolaylığı sıralamasında geçen yıl 71. sırada olan Türkiye ise bu yıl da 185 ülke arasında 71. sırada yer aldı. Türkiye sıralamada geçen yılki yerini korumasına rağmen, geçen yılki sıralamada 183 ülke yer alırken, bu yıl ülke sayısı 185 oldu. Sıralamada bir farklılık kaydedilmemesi, diğer ekonomilerin de en az Türkiye kadar reform yaptığı, dolayısıyla Türkiye'nin sıralamadaki yerinde bir değişiklik olmadığı anlamına geliyor. 

Yatırım ortamı iyileşti
2013 raporunda Türkiye'nin yatırım ortamını iyileştirmede kaydettiği ilerlemeler vurgulanıyor. Özellikle, Türkiye'nin inşaat ruhsatı maliyetini düşürdüğü, ruhsat alma sürecini daha verimli hale getirdiği ve ruhsat almak için tamamlanması gereken işlem sayısını dört adet azalttığı belirtiliyor. Raporda ayrıca Türkiye'nin sözleşme alacakları ile ilgili icra masraflarını düşürdüğü, geçen sene bir sözleşme alacağı ile ilgili talep edilen icra masrafı alacak değerinin yaklaşık  yüzde 27,9'u iken, bu sene bu ücretin yaklaşık yüzde 24,9'a düştüğü belirtiliyor. Türkiye'de reformların önemini koruduğu ifade edilirken, diğer yükselen piyasa ekonomileri ile karşılaştırıldığında ilerlemenin daha sınırlı olduğu politika alanlarına dikkat çekiliyor. Rapora göre; Türkiye'deki işletmelerin tasfiye işlemleri ile ilgili ciddi kısıtlar yaşanıyor.

Yunanistan yükseldi
Raporda, ekonomide beşinci resesyon yılını sürdüren Yunanistan'ın geçtiğimiz sene dünyanın "en iyi iyileşme" gösteren sekizinci ülkesi olduğuna yer veriliyor. İş yapma kolaylığı sıralamasında 22 basamak yukarı çıkarak, 78. sıraya yerleşen Yunanistan, bir yandan borç sorunu ile mücadele ederken, diğer yandan vergi uyumunda iyileştirmeler yapmaya çalışıyor.
Bu arada Arap Baharı olaylarının yaşandığı Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da ise herhangi bir iyileşmenin yaşanamadığına yer verilen raporda, bunun başlıca nedeni olarak hükümetlerin siyasi, sosyal ve ekonomik sorunlarla mücadele etmeleri gösteriliyor.
Rapor aynı zamanda, Latin Amerika ülkeleri arasında Venezuela'nın iş kurma, vergi ödeme ve yatırımcıların korunması konusunda kolay bir iş ortamı sağlamadığına yer veriyor. Hatta Lopez-Claros'un yorumu; "Venezuela'da iş adamı olmak istemezdim" yönünde.

Geçen sene 201 düzenleyici reform yapıldı
"İş Yapma Kolaylığı 2013: Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler için Daha Akıllı Düzenlemeler" başlıklı rapor, her yıl yayınlanan İş Yapma Kolaylığı rapor dizisinin onuncusunu oluşturuyor.
Rapora göre, sadece geçtiğimiz yıl içinde 108 ekonomide yerel girişimcilerin iş yapmalarını kolaylaştıran 201 adet düzenleyici reform uygulandı. Doğu Avrupa ve Orta Asya bölgesi, düzenleyici reform uygulayan ekonomilerin oranının en yüksek olduğu  bölge oldu.  Bu ekonomilerin yüzde 88'i "İş Yapma Kolaylığı" raporunda ölçülen alanlardan en az birinde reform gerçekleştirdi. Rapora göre, mali sıkıntı içindeki Avrupa ekonomileri,  uzun vadeli büyüme için daha sağlam bir temel oluşturma çabaları kapsamında iş düzenlemelerini iyileştirmek için çalışmalar yapıyorlar.

Gerçekleştirilen reformlar dünyanın dört bir yanındaki yerel girişimciler için önemli faydalar sağlamış durumda.
Örnek vermek gerekirse;
. 2005 yılından bu yana, bir iş kurmak için gerekli olan ortalama süre 50 günden 30 güne düştü. Daha düşük gelirli ekonomilerde ortalama süre yarı yarıya indi.
. Son sekiz yıl içinde,  gayrımenkul devir işlemleri için gerekli olan ortalama süre 35 gün azalarak 90 günden 55 güne düştü. Devir işlemlerinin ortalama maliyeti ise 1.2 puan azalarak gayrımenkul değerinin yüzde 7,1'inden yüzde 5,9'una düştü.
. Son sekiz yıl içinde, vergi uyumunu sadeleştirmek için yapılan iyileştirmelere yönelik işlem süresi ortalama 54 saat kısaldı.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar