Türkiye’nin en mutlu insanları hangi ilimizde yaşar?

Hakan GÜLDAĞ
Hakan GÜLDAĞ hakan.guldag@dunya.com

Gelir ve gelişmişlik…

Türkiye’de illerimizi değerlendirirken, genellikle bu iki kavram arasında bir ayrıma gitmiyoruz…
Oysa gelir parasal olanakları ifade ederken, gelişmişlik daha çok insanın hayat kalitesi, erişebildiği olanaklar ve de sahip olduğu haklarla ilgili…

Daha genel bir çerçeveden şöyle örneklendirelim: 
Türkiye bugün dünyanın en büyük 20 ekonomisi arasında…
Ancak gelgelelim, İnsani Gelişmişlik Endeksi’nde ülkemiz pek öyle üst sıralarda yer almıyor. 2014 Haziran ayında açıklanan son verilere göre 140 ülke arasında 64’üncü sıradayız…   

★ ★ ★         

Başka karşılaştırmalı örnekler de verilebilir… 

Ama uzun sözün kısası, ekonominizin büyüklüğü sizin gelişmişlik düzeyinizi göstermeyebiliyor.
Oysa, bir ülkeyi, bir bölgeyi, bir ili doğru değerlendirmek için pek çok açıdan; ekonomik olduğu kadar sosyal gelişmişlik düzeyi, mutluluk düzeyi, refah düzeyi de önemli…

‘Kimin için önemli?’ derseniz en başta iş insanları için önemli…
Karar vericiler, yatırımcılar, Türkiye’de iş yapmak isteyen herkes için önemli…
Örneğin Türkiye’nin umut düzeyi en yüksek ili hangisidir?
Diyarbakır mı, Balıkesir mi?          

★ ★ ★

İşte DÜNYA, son çalışması 81 İLİN KARNESİ ile bu ihtiyaca yanıt vermeyi hedefledi…
Tabii bugün kentleri ne kadar sinema salonu bulunduğundan tutun da, futbol ya da basketbol oynayabileceğiniz saha sayısına uzanan o kadar çok ölçüte göre değerlendirmek mümkün ki…
Öğrenciyseniz, hangi ilde daha rahat edersiniz?
Eskişehir mi, Bayburt mu?
İş insanıysanız, hangi ilde daha kolay mühendis istihdam edersiniz?
Gaziantep’de mi, Malatya’da mı?

★ ★ ★

Trafiği ele alın… 
Sizce Türkiye’nin hangi ilinde bir hücreden bile küçük arabanızda yaşamınızın yüzde 20’sini geçirirsiniz?
Hangi illerde işe ya da okula yürüyerek gitmek kolay, hangilerinde neredeyse imkansızdır?
Öyle ya, belki de seçim yapma şansınız olsa, siz çok daha formda olacaksınız ve çocuklarınızın obez olma tehlikesi azalacak…  
Ya da hangi ilimizde hava kirliliği ne durumdadır?
Afyonkarahisar merkezde mi hava daha kirlidir, yoksa Osmaniye’de mi?
Kamu hizmetlerinden memnuniyet düzeyi Tekirdağ’da mı daha yüksektir, Gümüşhane’de mi? Ya belediye hizmetlerinden?

★ ★ ★

Tabii, bütün bu soruların yanıtlarını vermek hiç kolay değil…
Ama verebileceğimizin en fazlasını vermek için yola çıktık…

Yazının girişinde bahsettiğim İnsani Gelişmişlik Endeksi, 90’lı yıllarda, kişi başına düşen milli gelirin gelişmişlik seviyesini açıklamak için yetersiz olduğunu düşünen bir grup ünlü iktisatçı tarafından geliştirildi.  

Biz de Türkiye’nin tek ekonomi gazetesi olarak, 81 İLİN KARNESİ çalışması ile ihtiyaç olduğunu düşündüğümüz bir işe soyunduk. 
Sadece verileri vermekle kalmadık…
Türkiye’de tüm illerin mutluluktan ekonomiye çeşitli alanlardaki gelişmişlik endekslerini de hesapladık…

★ ★ ★

‘İhtiyaç olduğunu düşündüğümüz’ diyorum çünkü Türkiye’de ‘veri’ anlamında büyük eksiklikler var. 
Günlük hayatta, işimizi yaparken sizlerden gelen bu tür taleplerle karşılaşıyoruz…
Bir sanayici iseniz, yatırım yapmayı düşündüğünüz kentlere ilişkin doğru dürüst bilgi bulamıyorsunuz…

Kararınızı neye göre vereceksiniz?
Yatırım düşündüğünüz illerde eğitim düzeyi nedir? Çalışan nüfusu nedir, işsizlik veya istihdam oranı, işyeri sayısı nedir? 
Peki, o ilde çalışanların ücret düzeyi nedir? 
Diğer illere göre az mıdır, çok mudur?
Ya da hangi ilde, hangi sektöre ne kadar kamu yatırımı yapılıyor? 
Kişi başına düşen yatırım miktarı kaç liradır?
Ar-Ge harcaması diğer illere bakınca hangi düzeydedir? 

★ ★ ★

İnanıyoruz ki, bütün bu bilgilere, mümkün olan son verilerle, derli toplu biçimde ulaşmak okurlarımızın hakkı…
81 İLİN KARNESİ, uzman ekibimiz tarafından bu amaçla, merak ettiğiniz ve işinize doğrudan yarayacak verilere bir çırpıda erişebilmeniz için hazırlandı. 

Tabii, sadece yukarıdaki sorular için değil, daha yüzlercesi için… 
Dile kolay; yüzbinlerce veri tarandı, satır satır incelendi, konularına göre tasnif edildi…
En taze, en güvenilir verileri kullanarak illerimize puanlar verildi, açıklayıcı endeksler oluşturuldu… 
Karar vermenizi kolaylaştıracak biçimde A’dan Z’ye karşılaştırmalar yapıldı…

Ortaya, 5 temel endeks, 50’den fazla tablo, 500’e yakın konu başlığında, Türkiye’nin 81 ilini içeren en kapsamlı araştırma çıktı.. 

Size gururla sunduğumuz bu çalışmayla, 81 ilimizin çok farklı ve karmaşık verilerini anlaşılabilir, karşılaştırılabilir ve ölçülebilir kıldığımıza inanıyoruz. 

★ ★ ★

81 İLİN KARNESİ çalışmamızda sadece veri tabloları ve endekslerle de yetinmedik. En ince detaylarda 81 ilin bugünkü fotoğrafını çekerken, geleceğine de ışık tuttuk. Durumu tespit ederken, illerimize ilişkin beklentileri, hedefleri ve projeleri de sizlere aktardık.
Hem de bunları gerçekleştirmekte birinci derecede sorumlu olanların bizzat ağzından…
81 İLİN KARNESİ çalışmamızda, illerimizin valileri, belediye başkanları ve iş dünyasının temsilcileri oda başkanları 2023 vizyonlarını sizlerle paylaşıyor!  

★ ★ ★

Adana’dan Zonguldak’a 81 İLİN KARNESİ büyük bir emekle ortaya çıktı…
Başta, bu çalışmanın sorumluluğunu üstlenen değerli yazarımız, araştırmacı-gazeteci İsmet Özkul, editörlerimiz Mithat Kahraman ve Kemalettin Bulamacı’ya teşekkürü bir borç biliyorum. 

Çalışmayı destekleyen ve katkı veren bütün DÜNYA bölge temsilciliklerine ve emeği geçen herkese de çok teşekkür ediyorum… 

Biz DÜNYA olarak, bir ilk olan bu çalışmayı sizlerle paylaşmaktan gurur duyuyoruz…
Umarım bize iletilen ihtiyacı karşılamakta faydalı olur… 

Bu çalışmayı güncelleyerek, ihtiyaç duyulduğu ölçüde belirli periodlarda sizlerle paylaşmayı hedefliyoruz…

★ ★ ★

Başlıktaki soruya gelince…
Biliyorum, yanıtı bu yazının içinde yok… 
Abonelerimize dağıtılmış olan 81 İLİN KARNESİ kitabını biraz karıştırdıysanız yanıtı zaten biliyorsunuz. Yok henüz bakmadıysanız, istedim ki, vesile olsun mutlaka karıştırın. Sadece sorunun yanıtını bulmakla kalmayacaksınız, eminim işinize yarayacak pek çok esinlendirici fikir ve bilgi ile karşılaşacaksınız… 

★ ★ ★

Ve son bir söz:  
Dediğim gibi 81 İLİN KARNESİ bir ilk…
Hazırlarken çok titizlendik…
Ama eksikleri olabilir… 
Düşüncelerinizi, önerilerinizi ve varsa eleştirilerinizi bekliyoruz…

24 ilin notu, Türkiye ortalamasının üstünde

Hanehalkı refahı, kişisel mutlulukmemnuniyet, ekonomik ve sosyal yaşam düzeylerini gösteren puanlamalardan oluşan Ekonomi ve Yaşam Endeksi, 81 ilin karnesini ortaya çıkardı. Karne sonuçlarına göre, sadece 24 il Türkiye ortalamasının üzerinde not aldı. İlk beşte, sanayileşme ve kentleşmenin yüksek olduğu batı illerinden İstanbul, Kocaeli, Ankara, Eskişehir ve Yalova yer aldı. Türkiye ortalamasının altında kalan 57 il içinde son 10 sırayı ise başında Hakkari’nin bulunduğu doğu illeri oluşturuyor.

rtyjut.png

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar