Üretici fiyatları artarken enflasyon gerileyemez

Tevfik GÜNGÖR
Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

Tüketici fiyatlarının arkasında, Yurt içi üretici fiyatlarındaki artış vardır. Üretici fiyatı artarken tüketici fiyatı gerileyemez. Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), haziran ayında;

- Bir önceki aya göre %3.03,
- Bir önceki yılın aynı ayına göre %23.71
- On iki aylık ortalamalara göre %16.57 artış gösterdi.

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE)de ise haziran ayında;

- Bir önceki aya göre %2.61,
- Bir önceki yılın aynı ayına göre %15.39,
- On iki aylık ortalamalara göre %11.49 artış gerçekleşti.

Yurt içi üretici fiyatları bu yılın başından bu yana devamlı artıyor. Ocak ayında yıllık artış %12.14 idi. Haziranda 23.1’e yükseldi.

Yurt içi üretici fiyatlarında 12 aylık ortalama fiyat artışı %16.57 iken, tüketici fiyatlarındaki 12 aylık ortalama artışın %11.49 olması, üretici fiyatlarındaki maliyet artışının henüz tüketici fiyatlarına bütünüyle yansımadığını gösteriyor.

Üretici fiyatlarındaki artış; (1) Enerji maliyeti, (2) Yüksek faiz, (3) Döviz fiyatındaki artıştan etkileniyor.

Tüketici fiyatlarındaki atış; (1) Üretici fiyatlarındaki artışın, (2) Faiz ve döviz riski yükünün, (3) Bozuk ve spekülasyona açık iç pazarlama zincirinin etkisinde.

Haziran ayında tüketici fiyatları artışı (enflasyon) beklentilerin üzerine tırmandı. Nisan ayında %10.85, mayıs ayında %12.16 olan enflasyonun, haziran ayında %14 dolayında olması beklenirken, aşırı enflasyon beklentisi hızını alamadı. Tüketici fiyatları haziran ayında %2.61 oranında arttı, yıllık artış %15.39 oldu.

Bu çok yüksek bir enflasyon oranıdır. Enflasyon oranları ekonominin genel durumunu sergileyen önemli göstergelerdir, ama esas itibariyle tüketiciyi ilgilendirir.

Tüketici için, özellikle alt ve orta gelir grubundakiler için önceliği olan harcama kalemleri gıda ve alkolsüz içecekler, ulaştırma ve konut harcamalarıdır.

Gıda ve alkolsüz içeceklerde fiyatlar haziran ayında %5.98 arttı. yıllık artış %18.89, 12 aylık ortalama artış %12.04 oldu.

Ulaştırmada yıllık artış % 4.26 iken, 12 aylık ortalama artış %17.15 oranında.

Günlük yaşamını sürdürmek zorunda olan alt ve orta gelir grubundakiler, tüketilebilir gelirlerinin üzerinde bir enflasyonla boğuşmak zorundalar.

Ekonomiye karamsar gözlükle bakanlar enflasyondaki tırmanışın süreceğini söylüyorlar. İyimser gözlükle bakanlara göre yeni dönemin yol açtığı iyimserlik, enflasyonda aşağıya inişi başlatabilir.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
40 yılda ne değişti? 03 Ağustos 2018
Vizyon sahibi olmak 30 Temmuz 2018