Yeni bir 24 Ocak’a girek var mı?

38 yıl önce Özal’ın dar kadrosunda 24 Ocak Kararları'nın hazırlığında yer alan Gazi Erçel’e kararları bugün nasıl değerlendirdiğini sordum. Şu yanıtı aldım: "Türkeye 24 Ocak Kararları ile dışa açılma, kamu finansman dengesi, bankacılık gibi alanlarda düşünce ve zihniyet değişiminin felsefesini oluşturdu...”

38 yıl önce hayata geçen 24 Ocak Kararları'nın yazımında yer almış Özal tarafından çalışma grubuna dahil edilen 10 Hazine, Merkez Bankası ve Planlamacıdan biri olan Merkez Bankası eski Başkanı Gazi Erçel’e hem o karaları değerlendirttim. Hem de bugün benzeri bir kararlar manzumesinin neler içermesi gerektiğini sordum. Erçel, “24 Ocak Karaları dışa açılma esaslı liberal zihniyet değişikliğiydi” değerlendirmesini yaptı.

Erçel, “Türkiye 24 Ocak Kararları'yla dışa açılma, kamu finansman dengesi, bankacılık gibi alanlarda bir düşünce ve zihniyet değişimini içeren felsefesi olan, geniş kararlar bütünü ile kapalı, içe kapanık ekonomiden, açık liberal ekonomiye geçişin düşünce sistemini gerçekleştirdi.

Genel olarak çok başarılı oldu. Ama aksaklıkları da vardı. Kararlarda enflasyona karşı önlem dikkate alnmadı. Gelir dağılımı konusu eksik bırakıldı. Kamu finansman dengesini düzelteceğim derken, bütçe disiplini dışına çıkan fonlar kuruldu. Kıt olan gelir kaynakları etkin alanlarda kullanılamadı.

Buna karşın tamamen bir ekonomik düşünce değişikliğinin yaratılmasına yol açtığı için dünyaya uyumda önemli rol oynadı. Daha sonra gündeme gelen küreselleşme konusunda da yol gösterici oldu.

Biz, Özal yönetiminde bunu sağlamaya çalışan bir gruptuk. Özal, çevresine kamuda calışan 10 kişiyi Hazine, Merkez Bankası, Planlama teknisyenlerinden oluşturarak kararları hazırladı. Prensiplerin büyük çoğunluğu Washington konsensüs prensiplerinden yararlanılarak yazılıp hayata geçirildi.”

Gazi Erçel’e bugün 24 Ocak benzeri bir kararlar manzumesinde nelerin yer alabileceğini soruyorum. Verdiği yanıt şöyle oluyor: “Ekonomik politikaları sağlamlaştırıcı adımlar atılmalı. Bütçe dengesi bozulmamalı. Enflasyonu tek haneye indirecek ödemeler dengesini iyileştirecek, yatırımları sürekli kılacak önlemlere dönük adımlar atılmalı. Para ve kur politikaları dengeli olarak sürmeli. Güven verilmeli. İç oyunculara ve dış oyunculara güven verilmeli...”

Gazi Erçel’le hem 38 yıl önce içersinde yer aldığı kararların olumlu ve olumsuzluklarını değerlendirdik hem de bugün alınması gereken kararlardan söz ettik...