Nobel Edebiyat Ödülü bu yıl sadeliğin şiirine

İsveç Bilimler Akademisi, ödülü bu yıl, 69 yaşındaki Fransız yazar Patrick Modiano’ya verdi. Senaryoları da bulunan Modiano, yalın ve lirik anlatımıyla kendine özgü bir tarzın yaratıcısı

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

İSTANBUL - Alanında dünyanın en prestijli ödülü olarak kabul edilen Nobel Edebiyat, bu yıl Fransa’ya gitti. Bu yılki favorileri arasında, yapıtları bizde de çok sevilen Japon yazar Haruki Murakami’nin de bulunduğu ödülü, 69 yaşındaki Patrick Modiano kazandı. 

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından verilen Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibi, dün Stockholm'de düzenlenen törenle açıklandı. Bugüne kadar kazandığı ödüller arasında Gouncourt ve Fransız Akademisi Büyük Roman Ödülü de bulunan Patrick Modiano, 2014 Nobel Edebiyat Ödülü’ne değer bulundu. İsveç Akademisi Genel Sekreteri Peter Englund’un ödülü duyururken “çağdaş kısa öykünün ustası” olarak andığı Modiano, yaklaşık 2,5 milyon lira değerindeki para ödülünün de sahibi oldu. 

Dilinin sadeliği ve kısa tuttuğu ama şiirselliği de yitirmeyen cümleleriyle kendi adıyla anılan stili de yaratan Patrick Modiano, 1968’de çıkan ilk romanı “La Place de l’Etoile”den bu yana Fransız okurların severek takip ettikleri bir edebiyatçı. Boulonge-Billancourt’da 30 Temmuz 1945 tarihinde doğan yazar, yapıtlarında özellikle karakterlerinin bugününden mazilerine bakarak, yakın geçmişe duyulan özlemi, hüzünle anlatıyor. “Zamanımızın Marcel Proust’u” da denilen yazar, geçmiş dönemlerin atmosferini yaratmaktaki ustalığıyla da dikkat çekiyor. Bir işadamıyla bir aktrisin çocuğu olan Modiano, edebiyatında günlük yaşayan insanları, neredeyse kendiliğinde gelişen dostluk ve aşkları, kısa süreli sevinçleri, kolay kolay dışa vurulamayan kuşku ve acıları gerçekmiş gibi algılanacak kadar yalın yazıyor. 

Günümüz Fransız edebiyatının en özgün seslerinden biri kabul edilen Modiano’nun filme çekilmiş senaryoları da var. Yazarın kaleme aldığı filmler arasında en ünlüleri; başrollerini Isabel Adjani, Gerard Depardieu ve Virginie Ledoyen’in oynadıkları “Herkes Kendi Yoluna” (Bon Voyage), Hippolythe Girardot’nun rol aldığı Patrice Leconte filmi “Yvonne’un Parfümü” (Le Parfum d’Yvonne) ve Louis Malle imzalı “Lacombe, Lucien.

Türkçe'de Modiano

Türkçe'de Modiano Modiano’nun eserleri, ülkemizde bir dönem Can Yayınları tarafından basılmıştı. Yazarın dilimize çevrilen “Kötü Bir İlkbahar”, “En Uzağından Unutuşun”, “Bir Gençlik” ve “Yıkıntı Çiçekleri” kitapları şu an piyasada yok, yapıtları ancak sahafl ardan edinmek mümkün. Modiano’nun Tudem'den çıkan “Babam ve Ben” kitabıysa halen rafl arda bulunabiliyor. Modiano, “Babam ve Ben”de, 1960’larda annesinden uzaktaki küçük bir kız çocuğunun “kahraman” babasıyla Paris’te geçirdiği günleri yer yer hüzünlü, yer yer neşeli bir üslupla anlatıyor. Yazarın dilimize de kazandırılan yapıtlarından “En Uzağından Unutuşun”; ilk bakışta çiziktirilivermiş gibi görünen kişileri ve yenileri eklendikçe bütünleşerek tamamlanan olay örgüsüyle bir ustalık dönemi yapıtı. “Kötü Bir İlkbahar” ise fotoğrafçı Jansel ve yakın çevresindeki ilişkiler labirentini yine geçmişe uzanarak ele alıyor. İsmet Birkan çevirisi “Bir Gençlik” ve yazarın bir intihar vakasına odaklandığı “Yıkıntı Çiçekleri”, Modiano edebiyatının öne çıkan eserleri arasında.