Tiyatro Festivali'nin yerli yapımları seyircinin kalbini çalmayı başardı
İstanbul Tiyatro Festivali'ne bizden toplulukların hazırladıkları oyunlar daima ilgi çekici olur ama, bu sene birbiri ardına izlediğim “İmparatorluk Kuranlar” ve “Hamlet Makinesi” çıtayı iyice yükseltti.
İSTANBUL - Hayal Perdesi, Selin İşcan’ın da kurucuları arasında bulunduğu yeni bir topluluk. Ekip, ilk oyun olarak Boris Vian’ın “İmparatorluk Kuranlar ya da Şümürz”ünü seçti ve prömiyeri de festivalde yaptı. Vian’ın birkaç sezon önce İDT'de izlediğimiz oyunu, bildiğiniz gibi, son derece ilginç ve topluma; burjuva yaşamına sert eleştiriler getiren bir metin. Hayal Perdesi’nin röprizinin tiyatroseverleri heyecanlarından bir başka yönü daha var; “Tehlikeli İlişkiler” rejisiyle bol alkış alan Aleksandar Popovski’nin rejisi olması. “İmparatorluk Kuranlar” da burjuva değerlerine sıkı sıkıya bağlı, tek çocuklu ve hizmetçisi olan bir aile, gizemli bir sesi tehdit olarak algılayıp ses her ortaya çıktığında apar topar bir üst kata taşınıyor. Üst katlar hep alttan daha dar, daha kısıtlanmış. Bu yukarı “çıkış” gitgide tek hücreye kadar düşürüyor ailenin yaşamını; sıkışmışlık, bunalmışlık, yine de bunalmamış gibi yapma zorunluluğu ve de içten içe artan gerilim, Popovski’nin rejisinde iyice belirginleşmiş. Oyun, Şişli Blackout’taki küçük sahnede gerçekleşince -sahnenin üç tarafı seyirci ile çevrili- kendi imparatorluğunda boğulanların hali daha iyi geçiyor seyirciye. Tabii bir de Şümürz var. Genelde erkek oyuncuların yorumladığı Şümürz, ailenin her taşınmasında yine yanında. Evin kızı hariç hepsi onu aşağılıyor, hatta ona vurup incitiyorlar, fakat Şümürz’ün gıkı çıkmıyor. Sessiz bir direnişçi olarak sonunda da “kazanan” o oluyor. Hayal Perdesi’nde Şümürz’ü Selin İşcan oynamış. Narinliğine rağmen dirençli bir kalabalığı kadın bir oyuncu daha iyi simgelemiş bence. Ailenin babası Leon’da Reha Özcan, anne Şebnem Köstem, genç kız Tuba Karabey, hizmetçi Sevil Akı ve komşu Nihat Alpteki iyi bir ekip olmuşlar. Umarım, bu güzel yorumu sezonda da izleme olanağı buluruz.
Beynini bir kambur gibi taşıyanlar
Heiner Müller’in “Hamlet Makinesi”, tiyatronun en entelektüel metinlerinden biri. Ayşe Emel Mesci’nin ellerinde, başrolünden koroya, müzisyeninden teknisyenine tüm emek verenlerin çabasıyla İDT'nin yüzünü ağartan bir çalışma olmuş, seneye izlemek üzere notunuzu şimdiden alın. “Hamlet”ten beslenen, klasikten yola çıkıp 20. yüzyılın bütün “kokuşmuş krallıklarına” uğrayan, insan ruhunun açmazlarını ve kadın sorunlarını da es geçmeyen bir metin bu. Mesci, arkasına Avrupa’nın harabelerini alan Hamlet rolünü, Hakan Meriçliler’e vermiş. Aktör de kendisinden beklendiği gibi, oyunun sunduğu hiçbir fırsatı ıskalamayan, renkli ve derin bir yorum çıkarmış ortaya. “Hamlet Makinesi” çok çok çalışılmış bir oyun. Sahnede müthiş bir görsellik var her şeyin ötesinde. Arkada oluşturulan beyazperdede Vietnam’dan Nazi katliamına dünyanın yaşadığı pek çok acı anılıyor... Grotesk makyajlar ve hareket düzeniyle var olan koronun oyuna katkısı da müthiş. Son olarak, “Hamlet”in mezarlık sahnesi meşhurdur biliyorsunuz. Diyebilirim ki bugüne kadar izlediğim en yaratıcı mezarlık sahnesi “Hamlet Makinesi”ndeydi. Finaldeki ışık-video-oyunculuk birlikteliğine de özel bir alkış...
Tiyatro Festivali'nde ne seyredelim?
BUGÜN
-Nosferatu: Grzegozy Jarzyna’nın yönettiği “Nosferatu”, Harbiye’de 20.30’da.
-İstenmeyen: Bedir Bedir, Deniz Celiloğlu ve Gülce Uğurlu’nun oynadığı “İstenmeyen”, Salon İKSV’de bugün 20.30’da.
-Aldatma: Mesut Arslan’ın yönettiği bir ortak yapım olan “Aldatma”, Moda Sahnesi’nde bugün 18.30 ve 21.00’de iki kez yorumlanıyor.
-The Last Unicorn: Aslı Bostancı’nın performansı, Üsküdar Stüdyo Sahnesi’nde 18.30’da izlenebiliyor.
YARIN
-Kral (Soytarım) Lear: Tomris İncer, Güven Kıraç, Berkay Ateş, Demet Evgar, Okan Yalabık, Sezin Akbaşoğulları ve Umut Kurt’u buluşturan oyun, yarın 20.30’da Üsküdar Tekel Sahnesi’nde izlenebiliyor.
-İstenmeyen: Oyun, Salon İKSV’de 20.30’da tekrarlanıyor. • -Aldatma: Oyunun, yarın da 18.30 ve 21.00 olmak üzere iki temsili var.
-Aldatma: Oyunun, yarın da 18.30 ve 21.00 olmak üzere iki temsili var.