Kamulaştırma kanunu değişiyor

TBMM - 9 Ekim 1956 ile 4 Kasım 1983 tarihleri arasında bedelsiz el konulan taşınmazlara tazminat ödenmesine ilişkin düzenleme içeren "Kamulaştırma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı", TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.

Tasarıya göre, söz konusu tarihler arasında bedelsiz olarak el konulan taşınmaz ile ilgili malikin tazminat talebinde bulunması durumunda öncelikle uzlaşma yoluna gidilmesi esas olacak.

Uzlaşma, nakdi ödeme, idareye ait taşınmazın trampası, idareye ait taşınmaz üzerinde sınırlı ayni hak tanınması veya başka bir yerde imar hakkı kullandırılması şeklinde yapılabilecek.

Uzlaşma görüşmeleri en geç 6 ay içerisinde sonuçlandırılacak. Uzlaşma halinde, uzlaşılan tazminat bedeli bütçe imkanları dahilinde sonraki yıllara da sarkacak şekilde taksitli olarak ödenebilecek. Taksitlendirme süresince yasal faiz de uygulanacak.

Uzlaşma sağlanamadığı takdirde, malik, 3 ay içinde tazminat davası açabilecek.

Kesinleşen mahkeme kararlarında belirtilen ödemelerde kullanılmak üzere ilgili idarelerin sermaye giderleri için öngörülen ödeneklerden yüzde 2 pay ayrılacak. Kesinleşen alacakların bu miktarı aşması durumunda ödemeler sonraki yıllara sarkacak şekilde taksitle yapılabilecek. Taksitlendirmede bütçe imkanları ve alacakların tutarı dikkate alınacak. Taksitlendirme süresince yasal faiz uygulanacak.

Tasarının yasalaşarak yürürlüğe girmesinden önce tazmin talebiyle dava açanlar, yürürlükten itibaren 3 ay içerisinde uzlaşmaya gidip gitmeyeceklerini dilekçe ile bildirebilecek. Uzlaşma talebi üzerine, görüşmeler bitene kadar dava bekletilecek. Uzlaşmazlık halinde davaya devam edilecek.

Ödenecek tazminatın tahsili nedeniyle idarelerin mal, hak ve alacakları haczedilemeyecek.

"Anayasa mahkemesine götürürüz"

CHP Trabzon Milletvekili Akif Hamzaçebi, düzenlemenin özü itibariyle anayasa ve temel düzenlemelere aykırı olduğunu öne sürerek, yasalaşması halinde Anayasa Mahkemesine götüreceklerini söyledi.

Tasarının, bu yönüyle Adalet komisyonu tarafından incelenmesi gerektiğini söyleyen Hamzaçebi, tasarıyla, uzlaşma yolunu benimsemeyip, dava açma yoluna gidenlerin cezalandırıldığını öne sürdü.

Hamzaçebi, Bayındırlık ve İskan Bakanı Mustafa Demir'in afete maruz kalan belediyelere yardım konusunda "partizanca" davrandığını da öne sürdü.

MHP Manisa milletvekili Erkan Akçay ise tazminat için belirsiz bir taksitlendirme süresinin öngörüldüğünü, bunun belirli hale getirilmesi gerektiğini ifade etti.

"Anayasa aykırı olduğunu düşünmüyoruz"

Eleştirileri yanıtlayan Bakan Demir, tasarının, Anayasa Mahkemesinin "20 yıllık hak düşürücü süreye ilişkin düzenlemeyi" iptal etmesi nedeniyle getirildiğini ifade etti.

Yasal düzenleme yapılmaması durumunda yüksek yargının içtihat kararı alacağını belirten Demir, bu durumda hükmedilecek tazminat miktarları nedeniyle ilgili idarelerin uzun yıllar hizmet üretemez hale gelebileceğini kaydetti.

Tasarıyla taşınmaz sahipleri ile idarenin uzlaşması imkanı getirildiğini anlatan Demir, "Kamunun yatırım imkanlarını zaafa uğratmamayı amaçlıyoruz. Anayasaya aykırılık olduğunu da düşünmüyoruz. Yaşanan sıkıntıyı vatandaşı da mağdur etmeden çözebileceğimizi düşünüyoruz" dedi.

Tasarının bir an önce yasalaşmasında yarar bulunduğunu belirten Demir, yargı organlarından da görüş aldıklarını ifade etti. Demir, "Düzenleme vatandaşın mağduriyetini giderecek nitelikte" diye konuştu.

Demir, Türkiye'nin 2009 yılında çok büyük afetlere maruz kaldığını da belirterek, afete uğrayan belediyelere yardım konusunda asla partizanca davranmadığını dile getirdi.