Hedeflerimiz gençler ve Türkiye

Faruk ŞÜYÜN

Sanat, yaz uykusundan uyanıyor. İstanbul'daki kültür-sanat etkinliklerinin sayısı içinde bulunduğumuz sonbaharla birlikte her geçen gün artıyor. Önümüzdeki ayın ilk günlerinden itibaren usta müzisyenlerin kentin dört bir köşesinde verecekleri konserlerle "şehrin caz hali"ni de yaşamaya başlayacağız. Çünkü, Akbank Caz Festivali 3 Ekim'den itibaren caz severleri bekliyor olacak... Bu festivali ve önümüzdeki sene 20. yılını kutlayacak olan Akbank Sanat'ın diğer etkinliklerini 2003 yılından bu yana Akbank Sanat Müdürü olarak görev yapan Derya Bigalı ile konuşacağız:

"Evet, sizin de bahsettiğiniz gibi ay başından itibaren Akbank Caz Festivali'miz başlıyor. Bu sene yirmi ikincisini düzenleyeceğiz. Tabii çok uzun geçmişi olan bir festival. 'Şehrin caz hali' diyoruz, çünkü 38 farklı mekânda gerçekleşecek etkinlikler. Hattâ İstanbul sınırlarını aşacak, bu sene toplam 10 şehirde konserlerimiz olacak. Bu arada festival içinde bir mini festival doğmuştu: 'Kampüste Caz.' O da çok büyük bir ilgiyle karşılanıyor, üniversitelerde caz konserleri gerçekleştiriyoruz. Kars'tan, Antep'e, Ankara'ya, Kayseri'ye, Çanakkale'ye, İzmir'e, Adana'ya, Eskişehir'e kadar birçok kampüste faklı gruplar konserler verecekler. Bazıları atölye çalışmaları da yapacaklar.
Bu sene bir diğer yeniliğimiz ise liselerde de atölye çalışmalarımızın olması. 'Liselerde Caz Atölyesi' başlığı altında sekiz okulda caza özendirici, caz enstrümanlarını tanıtıcı, çocuklarla caz müziğini ve bilgisini interaktif olarak paylaşan atölyelerimiz gerçekleştirilecek..."

Caz Festivali'nin tarihleri nasıl?

"3 Ekim'de başlıyor, aralıksız olarak ayın 21'ine kadar devam edecek..."

Yine yoğun bir program yani?

"Çok yoğun... 300'ün üzerinde sanatçı gelecek, 70'e yakın etkinlik gerçekleştirilecek."

Mekana uygun konser

Mekânlar?

"Büyük konserleri Lütfü Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı gibi büyük mekânlardaki gerçekleştireceğiz. Akbank Sanat'ta, Babylon'da, Caddebostan Kültür Merkezi'nde, Nardis'te, Garajistanbul'da, İKSV Salon'da, İTÜ Maçka'da, The Seed'te de konserler var... Yani birçok faklı mekânda, biraz da o mekanlârın özelliklerine uygun konserler olacak. En klasik cazdan en avantgard tınılara, Avrupa cazından Amerikan cazına kadar birçok farklı türleri, stilleri caz severler takip etme imkânı bulacaklar.
Bu senenin çok önemli projelerinden biri de Angelopoulos'un filmlerinin de bestelerini yapan  besteci-müzisyen Eleni Karaindrou'nun 'Theo Angelopoulos'a Saygı' etkinliği. Lütfi Kırdar'daki konserde sanatçıya Ender Sakpınar şefliğinde 30 kişilik bir orkestra eşlik edecek. Lütfü Kırdar'da ayrıca Miles Davis ekolinden yine çok değerli sanatçılardan oluşan Miles Smiles projesi var. Bu senenin bir diğer önemli projesi ACT... Bildiğiniz gibi Almanya'nın önemli caz albümlerini üretiyor. Modern caz severlerin yakından takip ettiği, biriktirdiği albümlerde onun imzası var. ACT'in 20'nci yıldönümü. 20 yılın hikâyesini Avrupalı caz ustaları Lütfi Kırdar'da bir performans ile anlatacaklar.
Bunların yanısıra bu sene bildiğiniz gibi Hollanda-Türkiye ilişkilerinin 400. diplomatik yıldönümü. Bu anlamda İstanbul'da da birçok etkinlik gerçekleştiriliyor. Biz de özel bir bölüm ayırdık, birçok Hollandalı sanatçıyla Türkiyeli sanatçıyı bir araya getiren özel projeler yer alacak festival kapsamında."

Atölyeler de sürüyor değil mi?

"Festivalimizin çok önemli özelliklerinden biri, eğitim ayağı. Atölye çalışmaları bu yıl da sürüyor. Akbank Sanat'ta 'Çocuklarla Caz', 'Beden Müziği ve Caz' gibi atölyeler ve yine cazı konu olan çeşitli seminerler gerçekleştirilecek.
Akbank Sanat dışında de keza tişört tasarımından şapka tasarımına, danstan çocuk atölyelerine kadar çok keyifli çalışmalar olacak. Geçen sene başlattığımız resmi tişört tasarım yarışmasını bu sene sonuçlandırdık. Çok keyifli bir süreç oldu. Bu seneki yarışma için farklı bir şey düşünmüş, elektronik ortamda caz tınılarından oluşan özel bir program hazırlamıştık. Katılımcılar internette müzik bestelerken aynı zamanda o müzik için tanımlanmış tasarımlar otomatik olarak tişört tasarımı olarak yansıyordu. Bin 500'ün üzerinde başvuru oldu, bunlar arasından en çok oy alan 20 tişört değerlendirildi ve birinci seçildi. Şimdi bu tasarım bu senenin caz festivali tişört tasarımı olarak basılıyor.
Geçen sene  başlattığımız bir diğer proje de genç yetenekler buluşması idi... Biz ona kısaca 'JAmZZ' diyoruz. Jamsession ile jazz sözcüklerini birleştirerek yeni bir kelime oluşturduk, çok popüler oldu. Bu etkinlikte amatör caz müzisyenlerini ustalarla buluşturuyoruz. Yine gençleri bekliyoruz yarışmaya. Finalistlerden oluşan bir grup, Babylon'da festival kapsamında İmer Demirel gibi çok değerli sanatçılarla sahne alacak. Ayrıca her dalda birinci olanları önümüzde yılki Venedik Caz Festivali'nde workshop'lara göndereceğiz kariyerlerini biraz daha geliştirebilmeleri amacıyla..."

Her kesime uygun

Kitapçığınızı gördüm, katalog gibi olmuş...

"O kadar çok şey yapıyoruz ki festival kapsamında, kimilerini unutabilirim... Festival çok çok büyüdü, sınırlarını da aştı. Caz brunchları var akşamüstü, Akbank Sanat Cafe'de dinletilerimiz olacak. Çok geniş bir festival gerçekten de. Ben, tüm caz severlerin yediden yetmiş yediye keyifli bulabilecekleri bir  program, en azından bir atölye çalışması ya da bir konserin mutlaka olacağını düşünüyor, web sitemizden program detaylarını incelemelerini tavsiye ediyorum."
İstanbul'un caz halini yaşayacağız Ekim ayında. Yalnız İstanbul'da değil, Anadolu'daki üniversitelerde, kampüslerde yapılacak etkinliklerle tüm Türkiye'de caz konuşulacak, cazın keyfi yaşanacak... Şimdi de Akbank Sanat'ın etkinliklerine geçelim isterseniz... Çünkü, Akbank'ın etkinlikleri yalnızca caz festivaliyle sınırlı değil, şehrin merkezinde, Beyoğlu'nun göbeğinde çok güzel bir bina var ve her katında güzel şeyler yapılıyor.
"Evet, sizin de belirttiğiniz gibi etkinliklerimiz sadece Ekim ayındaki caz festivaliyle kalmıyor. Bu sene meselâ çocuk tiyatromuzun 40'ıncı yılıydı. Dünyanın önemli çocuk müzikallerinden Broadway'de sahnelenen 'Shrek' oyununun Türkçe versiyonunu sergiledik yaz döneminde. 16 gösteri yaptık ve Van'dan başlamak üzere bir Türkiye turnesiyle 7 binin üzerinde çocuğa ulaştık. Bu proje de devam edecek..."

Yıl başında yeni oyun

Yeni sezonda da 'Shrek' mi sahnelenecek?

"Yıl sonuna kadar devam edecek, ama önümüzdeki yıl Akbank Sanat'ta yeni çocuk oyunumuz olacak. Daha interaktif, daha çağdaş, biraz daha deneysel, çocukların da içinde yer alacağı oyunlar sergileyeceğiz. Atölye çalışmasıyla da birleştirilecek bunlar, bir kısmı dans atölyesinde bir performans gibi olacak."

Akbank Sanat'ın her katında farklı etkinlikler yapılıyor. Şu anda sürenler ve yeni sezonda olacaklardan söz edebilir miyiz?

"İlk iki kat galerimiz. Yılda ortalama 5 - 6 sergimiz oluyor. Şu anda çağdaş sanatın değerli sanatçılarından Allan Sekula'nın 'Birleşmeyen Filmler 1972-2012' başlıklı sergisi var. 12 Eylül'de açıldı, Ekim sonuna kadar sürecek. Kasım-Aralık'ta Magdalena Abakanowicz'in eserleri sergilenecek. Polonya asıllı çok önemli bir sanatçı, şu anda 82 yaşında, New York'ta yaşıyor. İşleri çok çok büyük. Onların bir kısmını Akbank Sanat'ta sergileyeceğiz, bir kısmını da aynı döneme denk gelen Contemporary İstanbul'da."

Contemporary İstanbul'un ana sponsoru da Akbank değil mi?

"Akbank Private Banking ana sponsor. Banka olarak çok çok önem veriliyor Contemporary İstanbul'a ve çağdaş sanata, biz de orada her yıl büyük sergiler açıyoruz."

20.yıla özel

Önümüzdeki yıl, yirminci seneniz...

"Yirminci yıla özel projelerimiz var. Her ay yine çok önemli sanatçılara yer vereceğiz, konserler olacak, birçok etkinlik gerçekleştirilecek, yine düzenli olarak panellerimiz, seminerlerimiz, çocuk, dans, çağdaş sanat atölyelerimiz sürecek.
Önümüzdeki sene plastik sanatlar alanında iki önemli projemiz olacak. Bunlardan biri, gençlere yönelik 'Akbank Sanat Uluslararası Küratör Yarışması.' Burada hedefimiz genç küratörlere kendilerini tanıtma imkânı sağlamak. 30 yaş altındaki küratörlerin projelerini bekliyoruz. Başvurular başladı, 5 Kasım'a kadar devam edecek. Uluslararası bir jüri tarafından seçilen birinci küratörün sergisine Akbank Sanat'ta yer vereceğiz.
Bir diğer yarışmamız da 'Akbank Sanat Günümüz Sanatçıları Ödülü.' Orda da 40 yaş altı Türk sanatçılara yine yarışma sonucunda sergileme imkânı sağlayacağız, ödüller vereceğiz. Yine çok yüksek para ödüllerimiz olacak. Böylece onları bir platforma sunarak kariyerlerine, gelişimlerine biraz daha destek olmayı amaçlıyoruz.  Bu iki önemli proje her yıl devam edecek...
Bundan sonra Akbank Sanat'taki en büyük hedefimiz, gençlere de yer verip tüm etkinliklerde onları desteklemek. Çünkü Akbank Sanat, bir sosyal sorumluk projesi. Kâr amacı gütmeyen bir sanat merkeziyiz biz ve onun için hem dünyanın önemli sanatçılarına yer vermeye çalışıyoruz, hem de genç sanatçılarımıza... Böylelikle söylediğim gibi gençlerin de gelişimine katkıda bulmaya çalıyoruz."

İlk 2 kat galeri demiştik, sonra yukarı doğru çıkarak kat kat tanıtmaya devam etsek?

"Galerilerin üzerindeki katta çok amaçlı 120 kişilik salonumuz bulunuyor. Burada konserlerden film gösterimlerine, seminerlere, tiyatrolara kadar birçok etkinliğimiz yer alıyor.
Onun üstü çağdaş sanat atölyemiz. Burada hem serigrafi ve litografi baskı yer alıyor hem de atölye çalışmaları. Çocuk atölyeleri yapılıyor, seminerler, konferanslar gerçekleştiriliyor.
Sonra, çok keyifli bir katımız geliyor, çünkü hem kütüphanemiz, hem müzik dinleme odamız orada. Dinlenmek için de bir cafe'miz var...
Ofislerimiz, kütüphane katının üstünde.
En üstte ise dans atölyemiz var. Orada da hem profesyonel dansçılar çalışıyor, hem de amatörlere yönelik dans çalışmaları, dersler sürüyor. Yurt dışından önemli koreografları davet ediyoruz. Performanslar gerçekleştiriliyor. İnteraktif bir kat olarak değerlendiriyoruz.
Biz, kat kat sanat diyoruz aslında. Çünkü, Akbank Sanat'ın her katında farklı alanda çalışmalar yapılıyor."

Başka binalar, yeni mekânlar olacak mı 20'nci yıl sürprizi olarak?

"Bizim en büyük hedefimiz, sanatı İstanbul'un dışına, farklı yerlere de taşımak. Yani bina olarak değil, etkinlikleri taşımak... Bahsetmediğimiz bir diğer önemli etkinliğimiz Akbank Kısa Film Festivali. O da artık büyüdü, bu yıl 8'incisini gerçekleştirdik. Uluslararası alanda çok bilinen bir festival oldu 500'ün üzerinde film başvuruyor. O festivali de bu yıl 40 üniversiteye taşıdık çok büyük bir proje geliştirerek. Her yıl o da büyüyor, atölye çalışmaları, seminerler, yönetmenlerle sohbetler gerçekleştiriliyor. Kurmaca, belgesel dallarının yanında önümüzdeki sene canlandırma alanında da birinciler seçilecek.
Biz, 20. yılımızda tüm bu etkinliklerimizi daha da geliştirerek, büyüterek devam ettiriyor olacağız."

20. yıla özel kitap

Contemporary İstanbul'a sponsorluğunuz sürüyor, başka sponsorluklar?

"Akbank'ın sanat alanında birçok sponsorlukları oluyor. Bildiğiniz gibi daha önce Sabancı Müzesi'ndeki büyük sergilere sponsorluk yapmıştı Rodin, Dali sergilerine... Gelecek dönemde de yine böyle büyük sergilere sponsorluk sürecektir. Onların yanısıra yine büyük gösterilere, büyük konserlere de dönemsel olarak sponsorluklar devam ediyor. Onlar tabii biraz proje bazlı oluyor. Bizimkisi ise tamamen takvim çalışmasıyla, sürekli devam ediyor."

20. yıla özel bir kitap olacak mı? Caz festivali için çok güzel bir kitap yapmıştınız?

"Çağdaş sanatla ilgili bir proje var, ama o sürpriz. Çalışma yavaş yavaş başlatıldı. Türkiye de çağdaş sanata, buna paralel diğer alanlara yönelik sosyolojik bir çalışma hazırlanıyor, o da önümüzdeki yılın sonunda kitaplaştırılacak."

Kitap alanında başka yeni proje var mı?

"Bu senin sonunda elektronik medyaya yönelik önemli bir yurtdışı yayının tercümesi basılacak, ona hazırlanılıyor. Phaidon Yayınları ile birlikte çalışıyoruz. Bu sene sonu itibariyle çıkacak."