Kızamık vakalarında korkutan artış! Aşı karşıtlığı salgına mı neden olacak?

Kızamık vakalarında başlayan ve hala devam eden büyük artış beraberinde 'salgın' iddiasını da getirdi. Vaka artışında en büyük rolü, çocuklarına kızamık aşısı yaptırmayan ebeveynler oynuyor. Çünkü çok kolay bulaşabilen bir hastalık olan kızamık, aşısız bir çocuğun enfekte olup okula gitmesiyle onlarca çocuğa yayılabiliyor.

Aşı ile korunmanın mümkün olduğu ve aksi taktirde ölümle sonuçlanabilecek bir hastalık için gereken önlemlerin neden alınmadığı ise cevaplanması gereken en önemli soru.... Özellikle yetersiz beslenen küçük çocuklar arasında çok sayıda ölüme neden olan kızamığın büyük ölçüde ortadan kaldırıldığı ülkelerde, diğer ülkelerden ithal edilen vakalar önemli bir enfeksiyon kaynağı olmayı sürdürüyor. Tıpkı ülkemizde yaşayan göçmenler gibi...

Aşı karşıtlığı ve düzensiz göç

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Savaş Vural, 1 yaş altı vakaların neredeyse tümünün; 1-4 yaş aralığındaki çocukların ise yarısından fazlasının aşısız olduğunu belirtti.

Vakaların yeniden arttığı bu dönemde hastalığa ve sonuçlarına bakıldığında artışın asıl nedeninin corona virüs salgını ile artan aşı karşıtlığı ve düzensiz göç olduğunu belirten Vural, “Kızamık hafife alınmamalı, ölümcül ve yoğun bakıma yatırılma gerektirebilen bir hastalık. Hatta kızamık geçiren bir kişide kalıcı hasar da oluşabilir. Her yaşta görülebilen bir hastalık ama en çok çocuklarda görülüyor. Eksik aşılı veya aşılanmamış yetişkinlere de çocuklar aracılığıyla bulaşıyor” şeklinde ifade etti.

"Aşılanmayan yetişkinler de kızamık aşısı yaptırmalı"

Yetişkin biri hiç aşılanmadıysa birer ay arayla kızamık aşısı yaptırabileceğini ifade eden Dr. Vural, “Kızamık vakalarının özellikle büyük şehirlerde arttığı ancak şu an salgın alarmı niteliğinde olmadığı söyleniyor. Ancak aşılama yapılmazsa tehlike kapıda. Corona virüs salgınından sonra artan aşı karşıtlığı, veri eksikliği ve düzensiz göç salgın hastalıkların yayılmasına neden oluyor. 2024 yılından bu yana artan kızamık vakaları, aşılama konusunda ailelerin bilinçlendirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor” dedi.

Beyin, kalp ve/veya akciğer komplikasyonlarına yol açabilir

Konuyla ilgili görüş bildiren bir diğer Prof. Dr. Şevket Özkaya, “Nadiren de olsa özellikle 1 yaş altında çocuklarda kızamık, beyin, kalp ve/veya akciğer komplikasyonlarına bağlı ölümcül olabiliyor” dedi. Daha çok çocukluk çağında görülen kızamık hastalığının, corona virüse göre 5-6 kat daha bulaşıcı olma özelliği taşıdığını kaydeden Prof. Dr. Şevket Özkaya’ya göre, son dönemde Türkiye’de salgın haline dönüşen ve pek çok vakanın duyurulduğu kızamık için alınabilecek önlemlerin başında aşı geliyor. Aşılı olunmadığında ise özellikle gebelere ve bağışıklığı düşük kişilere kolayca bulaşabiliyor ve riskli durumlara sebebiyet verebiliyor.

Dünya'da kızamık!

Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa'da, başta İtalya ve Romanya olmak üzere aşılama oranının yüzde 95'in altında olduğu ülkelerdeki kızamık vakalarında ciddi artış görüldüğünü belirtti. Aşılama oranının yüzde 95'in altında olduğu ülkeler arasında Fransa, Almanya, İtalya, Polonya, Romanya, İsviçre, Ukrayna geliyor. 

DSÖ Avrupa Direktörü Zsuzsanna Jakab, "Salgının bulunduğu tüm ülkeleri sınırlarında hastalığın bulaşmasını engellemek için önlem almaları, halihazırda önlem alan ülkeleri de bunları devam ettirmeleri ve aşılama yüzdesini sürdürmeleri konusunda uyardım." dedi. DSÖ Avrupa Bölge Ofisi'nden Robb Buttler, Avrupa'da aşılama oranının düşük olmasının birçok nedene dayandığını dile getirerek, "Ukrayna gibi bazı ülkelerde tedarik ve prosedür sıkıntıları yaşanıyor." ifadesini kullandı. Buttler, bazı ülkelerin aşıdan koktuklarını ya da aşılanmayı gereksiz bulduklarını vurguladı.

DSÖ verilerine göre, yılın ilk ayında İtalya'da 200'ün üzerinde kızamık vakasına rastlanırken Romanya'da geçen yıl ocak ayından bu yana 3 bin 400 vaka ve 17 ölüm kayıtlara geçti.