Alışverişteki durgunluk pamuk fiyatlarına yansıyor

Özlem SARSIN

İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bülent Uçak, mayıs ayı meclis toplantısında tekstil ve konfeksiyon sektörlerindeki talep daralması ve finansman maliyetlerinin yüksekliği nedeni ile pamuk talebinin olumsuz etkilendiğini söyledi.

Tekstil ve konfeksiyon ihracatının son 3 yıldır düşüş trendinde olduğuna dikkat çeken Uçak, “Yılın üç aylık dönemleri değerlendirildiğinde 2022 yılında 8,7 milyar dolar olan ihracat, 2023 yılında 8,2 milyar dolara, 2024 yılında ise 7,8 milyar dolara geriledi. Son 3 aydır alışverişlerin çok azaldığını söyleyebiliriz. Doğal olarak bu durum pamuk fiyatlarına da yansıyor” dedi.

Üretici maliyet artışlarının altında satış yaptı

Dünyada spot pamuk fiyatlarının göstergesi olan Cotlook A Endeksi’nin 2 dolar seviyelerinde olduğunu, 41 renk Ege pamuğuna ise 1,75 dolar seviyelerinden alış teklifleri geldiğini ifade eden Uçak, “Geçen hafta yurtdışı fiyatlardan yüzde 7-8 düşük olan yurtiçi pamuk fiyatlarındaki fark bu hafta itibarıyla yüzde 15 seviyelerine çıkmış durumda.

Piyasaların durgun olduğu böyle bir ortamda üreticimiz pamuk ekimlerini gerçekleştirdi. Ekim alanlarında hem bölgemizde hem de ülkemizde yüzde 10 seviyelerinde bir artış olduğunu tahmin ediyoruz. Bu artışı üreticimizin pamuk fiyatlarından memnun olduğu şeklinde yorumlamamak gerekir. Nitekim içinde bulunduğumuz 2023/24 sezonun kütlü pamuk fiyatları sadece yüzde 21 artarken, tüm sezon boyunca tarımsal girdi fiyat endeksindeki artış yüzde 36 olarak gerçekleşmiş durumda. Kısacası üretici, maliyet artışlarının altında bir fiyat ile satış yapmak durumunda kaldı” dedi.

“Üretici 2023 yılı priminin ödenmesini bekliyor”

Ekim alanlarındaki artışın nedeninin kısmen buğday, mısır gibi alternatif ürünlerdeki olumsuz fiyat beklentileri ve kısmen de iklim şartlarından dolayı pamuk ekimine mecbur kalınması olarak gördüklerini ifade eden Uçak, “Bu noktada üretimin desteklenmesi büyük önem taşıyor. Geçtiğimiz yıl verilen 1,6 lira prim miktarı tüm sezonun döviz kuru düşünüldüğünde yaklaşık 6 cent’e tekabül ediyor.

Bu prim bugüne kadar verilen en düşük destekleme miktarı. Üstelik üretici 2023 yılında pamuğunu ekti, hasat etti, sattı hatta 2024 yılı pamuğunu ekti ancak 2023 yılı priminin ödenmesini bekliyor. Enflasyonun bu kadar yüksek olduğu bir ortamda verilen priminde gerçek etkisini yitirdiğini söyleyebiliriz. Devletimizden yeni sezon prim miktarlarının belirlenmesinde üreticimizin bu şartlarını dikkate almasını talep ediyoruz” diye konuştu.