Beyaz eşya üreticilerinden ihracat ve istihdam uyarısı

Arçelik, BSH, Dyson, Electrolux, Groupe SEB, Haier Europe, LG, Miele, Samsung, Versuni (Philips) ve Vestel gibi yerli, uluslararası, ithalatçı ve üretici firmaları bünyesinde barındıran Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD), sektörün 2024 yılı ilk yarı değerlendirmesini paylaştı.

Buna göre 6 ana ürün grubunda geçen yıla kıyasla ilk 6 ayda iç satışlarda yüzde 11’lik bir büyüme kaydedildi. Yılın ilk 3 ayında ortalama yüzde 28 olan iç pazar büyümesi son 3 ayda ortalama - yüzde 5 seviyesine düştü.

İhracat azaldı

İhracatta da azalış trendi devam ederken, bu yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4’lük bir azalma kaydedildi. Altı ana üründe ihracat ve iç satışlardan oluşan toplam satışlar yaklaşık 16 milyon adetle stabil kalarak, geçen yıla benzer seyretti. Bununla beraber, üretim miktarında bir önceki yıla göre yüzde 1’lik artış görüldü.

'İhracatı zora sokacak politikalar...'

TÜRKBESD Başkanı Gökhan Sığın, 60 bin doğrudan 600 bin dolaylı istihdam alanı sağlayan sektörün Ar-Ge, dijital dönüşüm ve yeşil dönüşüm yatırımlarıyla dünya çapında rekabet ettiğini aktardı.

Sığın, küresel pazarlardaki daralma nedeniyle son 2 yıldır ihracatın düşüş eğiliminde olduğunu belirterek şöyle devam etti: “İç satışlardaki büyümeye rağmen, ihracattaki daralma nedeniyle 2023 yılında toplam pazarda yüzde 4,5 oranında küçülme kaydettik. Sektörümüz bugüne kadar kapasite kullanımı ve istihdamda herhangi bir kayıp yaşamadı ancak ülkemizde ihracatı zora sokacak politikaların bu tabloyu riske atmasından endişe duyuyoruz.”

İstihdam etkilenebilir

Bugüne kadar sektörün ihracat kaybını iç pazar büyümesiyle dengelediğini hatırlatan Sığın, sözlerini şöyle sürdürdü: “Haziran ayında geçen yıla kıyasla iç satışlarımızda yüzde 20 oranında bir azalma gerçekleşti. Bu oran son yıllarda gördüğümüz en ciddi küçülmeye işaret ediyor. Son 3 ayda iç satışlarımızda ciddi bir yavaşlama var. Zira bu yılın ilk 3 ayında ortalama yüzde 28 olan iç pazar büyümesi, son 3 ayda ortalama -yüzde 5 seviyesine düştü. Bugüne kadar ihracattaki düşüşe karşılık sektörümüzü ayakta tutan yegane dayanak iç pazardaki hareketlilik oldu. Üretim seviyemizi yakın zamana kadar korumaya çalıştık ancak bu ay itibarıyla üretimde de yüzde 11 oranında azalma gerçekleşti. Yüksek sezon olmasına rağmen iç pazar büyümesindeki yavaşlama ve ihracattaki düşüş trendi üretim ile istihdam için risk oluşturuyor. Haziran ayında ihracat ve iç satışlardan oluşan toplam pazar büyüklüğümüzde karşılaştığımız yüzde 10 oranındaki küçülmenin üretimde kalıcı hale gelerek istihdamı etkileme olasılığından endişe ediyoruz."

'Ek vergi rekabeti etkiler'

TÜRKBESD Yönetim Kurulu üyesi Mehmet Yavuz, beyaz eşya sektörü olarak son dönemde başlatılan ithalatta haksız rekabetin önlenmesine ilişkin soruşturmaları dikkatle takip ettiklerini ifade etti.

Yavuz, şunları kaydetti: “Özellikle paslanmaz çelik ve polistiren ürünlerine yönelik başlatılan anti-damping soruşturmaları, sektörümüzü doğrudan etkileyecek nitelikte. Damping soruşturması sonucunda ek vergiler getirilmesi, ürün maliyetlerini doğrudan artıracak ve enflasyonu tetikleyecektir. Benzer şekilde, polistiren de beyaz eşya üretiminde önemli bir girdi malzeme. İç piyasada istenilen kalite ve kapasitede üretim bulunmadığından, ithalat zorunlu hale geliyor. Herhangi bir ek vergi, ürün rekabetini ve ihracatımızı olumsuz etkileyecektir.”