İnşaatta yurtdışı zorlu, yurtiçi hareketli geçecek
İnşaat sektöründe, 2016 yılının, Rusya'nın da etkisiyle olumsuz geçeceği tahmin edilirken, yurtiçinde ise kentsel dönüşümle birlikte hareketli geçmesi bekleniyor.
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), 2016'da ana pazarlardaki çalkantılar ve Rusya kaynaklı risklerin etkisiyle yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin olumsuz etkilenmesini; yurtiçinde ise altyapı projeleri ve kentsel dönüşüm sürecinin iç piyasayı hareketlendirmesini öngörüyor.
Türkiye Müteahhitler Birliği'nin "İnşaat Sektörü Ocak 2016" raporuna göre; liman, hızlı tren, metro ve otoyol projeleri, entegre sağlık yerleşkeleri ve hastane projelerinin yanı sıra kentsel dönüşüm süreci ve konut satışlarının iç piyasaya canlılık katması beklenirken; sektörün yurtdışı görünümü ise 2016 için zorlu bir yıla işaret ediyor.
Yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin 2016'da ana pazarlardaki çalkantıların yanı sıra Rusya kaynaklı risklerin etkisi altında kalmayı sürdüreceği belirtilen raporda, "Düşen enerji fiyatlarının önümüzdeki dönemde de bazı büyük projelerin fizibilitelerini etkileyeceği ve sektörde global rekabeti artıracağı belirtilmektedir. Bu bağlamda değişen dinamikler Türk müteahhitlerini yeni pazar arayışlarına yöneltmektedir” denildi.
İmza aşamasındaki projeler zorda
Rusya daha önce de Suriye sınırında Türk hava sahasını ihlal etmiş, angajman kurallarının hatırlatılmasına rağmen ihlallerin devam etmesi üzerine 24 Kasım 2015'te hava sahası ihlali yaptığı belirtilen bir Rus savaş uçağı Türk savaş uçaklarınca düşürülmüştü. Bu olay Türkiye ve Rusya arasında ciddi bir krize neden olmuş ve Rusya Türkiye'ye bir dizi ekonomik yaptırım açıklamıştı.
Raporda, Rusya'da başlamış olan projelerin süreceği; ancak imza aşamasında olan projelerin askıya alındığı belirtilerek; bu ülkede yeni projelerin alınmasının da kısa vadede olası görünmediğine dikkat çekildi.
Raporda yer alan bilgiye göre, Türk müteahhitleri 2015 yılında yurtdışında 19.4 milyar dolar değerinde 156 yeni proje üstlenirken; proje büyüklüğü 2014'e göre yüzde 28.4 düşüş kaydetti.
Türk müteahhitlerin en faal olduğu pazarlar arasında yer alan Irak'ta da sektörün sıkıntı yaşadığı belirtilen raporda, "Son dönemde hem Kuzey Irak'taki Kürdistan Bölgesi Yönetimi hem de Irak merkezi hükümeti, IŞİD terörü ve petrol fiyatlarındaki düşüş nedeniyle ağır bir finansal darboğaz yaşamakta. Bu nedenle projelerde sıkıntı yaşanmakta, pek çok firma hak edişlerini tahsil edememektedir" denildi.
İran fırsat olabilir
Bu pazarlardaki olumsuzlukların dengelenmesi için Sahra-altı Afrika ve Güney Amerika ülkelerindeki potansiyel yatırımların takip edildiği belirtilen raporda ayrıca ekonomik ambargoların kalkmasının ardından İran'ın da Türk müteahhitleri için önemli fırsatlar yaratabileceğine işaret edildi.
Diğer yandan 2016'da küresel likidite koşullarında meydana gelebilecek dalgalanmaların, piyasada borçlanma maliyetleri üzerinde etkili olacağı belirtilen raporda, "Hükümet tarafından etkin bir ekonomik ve sosyal reform programının uygulamaya konması ve yatırım ortamının güçlendirilmesi; sektörde beklenen toparlanmanın sağlanması adına hem altyapı yatırımlarının sürekliliği, hem uluslararası finansman boyutu açısından kritik önem taşımakta" ifadeleri kullanıldı.
Raporda yer alan bilgiye göre, GSYH içinde doğrudan yüzde 5.7 payı bulunan inşaat sektörü, 2015 yılının ilk dokuz ayı itibariyle 0.4 büyüdü. Söz konusu dönemde kamu inşaat harcamaları yüzde 2.6 daralırken; özel sektör inşaat harcamaları ise yüzde 1.2 arttı.