Konut kredisinde vade uzadı, aylık taksit düştü
ANKARA - Son beş yılda konut kredisinde vade uzayarak iki katına çıkarken aylık taksit ödemelerinin nominal tutarı ise yüzde 21 düştü. Merkez Bankası’nın son Finansal İstikrar Raporu’nda yer alan bir araştırmada, 2009 yılı son çeyreği ile 2013 yılı ikinci çeyreği arasında, konut kredisi vade ve faizleri ile konut fiyatlarındaki gelişmelerin, hane halkının konut alım gücü üzerindeki etkisi değerlendirildi. Konut kredisi faiz oranları 2009-2013 döneminde ortalama yüzde 12’lerden yüzde 9’lara gerilerken, 7-10 yıl vadeli konut kredisi kullanımı önemli ölçüde arttı. Bu dönemde konut metrekare birim fiyatı yüzde 38’lik artışla 870 TL’den 1.200 TL’ye yükselirken, asgari ücret yüzde 34 arttı.
2009 sonunda 5 yıl vadeli kredi tercihinde bulunan müşterilerin, geçen zaman içinde 7-10 yıl vadeye yöneldikleri, tarihi düşük seviyelere gerileyen faizlerin tüketicileri uzun vadeye teşvik ettiği ve bankaların da daha uzun vadeli konut kredisi kullandırabildikleri görüldü. Bu nedenle tipik bir konut kredisi müşterisi için konut kredisi vadelerinin 5 yıldan 10 yıla uzadığı kabul edildi.
Bu veriler ışığında 100 metrekarelik bir ev almak için gerekli konut kredisinin aylık taksit ödeme tutarının son 4,5 yıl içinde nominal yüzde 21 oranında azaldığı belirlendi. Bu koşullar altında, aylık gelirin yarısını konut kredisi taksidine ayırarak bir ev alabilmek için 2009 yılı sonunda yaklaşık 4 bin TL aylık gelire sahip olmak gerekirken, 2013 yılı Haziran ayı itibarıyla aylık 3 bin TL’lik bir gelir aynı şartlarda bir ev almak için yeterli oldu.
Konut kredisi hacmi 109 milyar TL
Türkiye’de mortgage sistemine fiilen geçilen Haziran 2007’den bu yana üç kattan fazla artış gösteren konut kredilerinin hacmi 22 Kasım itibariyle 108 milyar 681 milyon liraya ulaştı. Bunun 99 milyar 212.8 milyon lira ile çok büyük bir bölümü mevduat bankalarınca, 8 milyar 839.6 milyon lirası da katılım bankalarınca kullandırıldı. Aynı tarih itibariyle finansman şirketlerinin 618.6 milyon, kalkınma ve yatırım bankalarının da 10 milyon lira liralık konut kredisi bulunuyor.
