Konut satışında 14 ilde düşüş, kiralamada durgunluk var

Leyla İLHAN

2017’nin ilk 5 ayındaki konut satış rakamları 2016 yılının ilk 5 ayının yüzde 6 üzerinde seyretti. 556 bin 784 adet konutun satıldığı Ocak – Mayıs 2017 döneminde 2016 yılına oranla 32 bin 712 adet daha fazla konut satıldı. Toplam satış rakamları sevindirici olmasına rağmen gayrimenkul sektörünün en canlı olması gereken dönemde bazı detaylar ise konut sektöründeki satışların düşüş trendi gösterdiğini ortaya koyuyor.

Bunun en önemli göstergesi ise İstanbul, Trabzon, Tekirdağ, Kilis, Sakarya’nın da aralarında bulunduğu 14 ayrı ilde satış rakamlarının düşmesi oldu. KGF kredilerinin de özellikle ticari gayrimenkul alımında kullanılması nedeniyle sektörde bir canlanma olsa da, artan döviz ve mevduat faizinin konuta göre daha fazla getiri sağlamasının sektörü negatif etkilediği belirtiliyor.

Bu iki başlıkta bir dinginlik ve konut kredi faizlerinde bir düşüş olmaması halinde sektörün yıl sonu hedefi olan 1.5 milyon adetlik konut satış rakamını yakalamasının zorlaşabileceği uyarısı yapıldı. Satışlarda bu tablo yaşanırken konut kiralamalarında ise fiyat artışı neredeyse çok sınırlı oldu.

Sınırlı artışa rağmen kiralamaların da durgunluk seyrettiği dile getiriliyor. Bunun nedeni ise insanların ev kiralamak yerine makul fiyatları değerlendirip kendi evlerine geçmesinden kaynaklandığı aktarılıyor.

Canlı dönemdeki satışlar düşündürücü

İlk beş aydaki düşüşleri değerlendiren TGM Trend Gayrimenkul Genel Müdürü Hakan Erilkun, sektörün en canlı dönemin bahar ayları olduğu düşünüldüğünde rakamlardaki seyrelmenin üzerinde durulması gereken bir durum olduğunu belirtti. 14 ildeki satış rakamlarının düşmesinin düşündürücü olduğunu kaydeden Erilkun, “Zira ülkemizde satış rakamları 3 büyük şehirle değerlendirilemez. Zirveyi görmesi gereken satış rakamları İstanbul’da dahi gerilemişse total tabloyu daha iyi analiz etmek gerekir’ dedi.

Fiyat düşer mi beklentisi başladı

İstanbul’da son 5-6 ayda piyasaya fazla çok proje sunulmasından dolayı fiyatların geriye gittiğini söyleyen Coldwel Banker Genel Müdürü Adnan Bozbey, “Bu durum da insanları fiyatlar daha da düşer mi beklentisi içine soktuğu için konut ya da proje alıcıları bekleme moduna geçtiler” diye konuştu. Mevduat faizlerinin yüksek seyretmesinin de bekleme sürecini etkilediğini anlatan Bozbey, “Faizde kazanmaya devam ediyor. Ancak gayrimenkul fiyatları artmadığı gibi biraz da düşünce bu da işlem sayısını azalttı. Bir de insanların tatil dönemine girmesi piyasayı hepten durgunluğa itti” açıklamasını yaptı. Bozbey, piyasanın canlanması için konut kredi faiz oranlarının düşmesi gerektiğini söyledi.

Kiralama yerine satın almaya yöneldi

Bu yılın genelinde satışların önde gittiğini kiralamaların ise durağan gittiğini söyleyen Era Gayrimenkul Genel Müdürü Özhan Atalay, “2017 yılında kiralama bedellerinde bir artış olmadığı halde kiralamaya olan talepte bir artış yaşanmadı. Buna karşılık satılık talebine ilgi devam ediyor” diye konuştu. Satışlardaki hareketliliğin geçen yıl yaşanan tablodan dolayı şirketlerin elinde kalan konut stoğunu bu yıl içinde uygun vade ve fiyatlarla yapılan kampanyalarla satışa çıkarmasından kaynaklandığını ifade eden Atalay, “Bu da kiralama yerine satın almaya yönlendirdi. 1000 lira kira vereceğime 1500 TL taksitle evimi alırım mantığıyla hareket ettiler” dedi.

İstanbul’da metrekare satış fiyatları 3 bin 825 TL oldu

REIDIN Konut Satış Değeri verilerine göre İstanbul genelinde metrekare satış fiyatı haziran ayında 3.825 TL olarak gerçekleşti. Böylece geçen yılın aynı ayına göre satışlarda yüzde 8’lik bir artış yaşandığını belirten REIDIN Türkiye Ülke Müdürü Kerim Bertrand, “İstanbul genelinde metrekare satış fiyatı mayıs ayında ise nisan ayına göre yüzde 1’lik bir artış göstererek 3 bin 811 TL olarak gerçekleşti” diye konuştu.

İstanbul genelinde metrekare kira fiyatının haziran ayında 15,93 TL olarak gerçekleştiğini kaydeden Bertrand, “İstanbul genelinde metrekare kira fiyatı mayıs ayında ise nisan ayına göre yüzde 1’lik bir artış göstererek 15.88 TL olarak gerçekleşti” dedi.

REIDIN Ofis Kira Değeri verilerine göre İstanbul’da 1 Mart 2017 itibarıyla ofislerde üst fiyat segmenti 103,90 TL/metrekare alt fiyat segmenti 62,61 TL/ metrekare olarak gerçekleşirken, geçtiğimi z yılın aynı ayına göre üst fiyat segmenti 83,52 TL/ metrekare ve alt fiyat segmenti ise 50,19 TL/ metrekare olarak gerçekleşmişti. Son bir yıldaki değişim üst fiyat segmentinde yüzde 24 olarak gerçekleşirken alt fiyat segmentinde yüzde 25 olarak bir artış gerçekleşti.

E-ticaret dükkan boşalttı

Kiralamaları değerlendiren Adnan Bozbey, kapanan ve küçülmeye giden iş yerleri nedeniyle özellikle ticari amaçlı binalarda boşluk oranlarının arttığını belirtti. Bugün Altunizade, Kadıköy, Taksim, İstiklal Caddesi gibi merkez yerlerde dükkan kiralarının çok yüksek seyretmesi ve işletmelerin de küçülmeye gitmesinin boşluk oranlarını artırdığını ifade eden Adnan Bozbey, “Bunun bir diğer nedeni de e-ticaretin yaygınlaşması. Bu nedenle yapı marketlerinden, elektronik marketlere, banka şubelerine kadar birçok sektör küçülme yoluna gitti. Sadece gıda işletmelerinde şube kapanma yerine yeni şube açılışları sürdü” dedi.