'ÖTV Yasası'na 5 kelimelik ek 5 milyar dolar kaynak yaratır'

Özlem ERMİŞ BEYHAN

İSTANBUL - Ezici Biodizel Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Ezici, atık yağdan üretilen biyodizele ÖTV muafiyeti ile Türkiye ekonomisinin 5 milyar dolar kazanacağını iddia etti. EPDK'dan 5 yıllık atık yağ toplama izinleri olduğunu belirten Ezici, biyodizel üretim lisansları olduğunu ancak ÖTV'nin yüksekliğinin üretime sekte vurduğunu anlattı.

Türkiye'de, yerli tarımdan elde edilen biyodizel ÖTV'den muaf. Ezici, bu kanuna Bakanlar Kurulu kararı ile eklenecek 5 kelime ile yani "atık yağdan elde edilen biyodizel"in de muaf tutulmasıyla Türkiye ekonomisine büyük bir katkının sağlanacağını, "bir petrol kuyusu keşfedilmiş" gibi olacağını belirtti. Toplanan atık yağların yarısının ithal yağlardan oluştuğunu vurgulayan Ezici, 5 milyar doların hesabını şöyle anlattı: "Bu işin ekonomik boyutu 1 milyar doları bulur. Çevresel faktörleri de eklerseniz 5 milyar dolara çıkar. Atık yağların musluklardan dökülmesi şehirlerin altyapılarına, borulara, suya, denizlere çok olumsuz etkilerde bulunuyor."

Atık yağlar toplanıyor 10 numara yağa dönüyor

ÖTV muafiyeti olmadığı için atık yağlardan biyodizel üretmenin şu anda fizibl olmadığını vurgulayan Mustafa Ezici, toplanan yağların önemli bir bölümünün kaçak akaryakıta dönüştüğünü ifade etti. Ezici, "Atık yağlar belgesiz toplanıp 10 numara yağa dönüştürülüyor, mazotla yarı yarıya karıştırılıp eski araçlarda yakıt olarak kullanılıyor. Bunun getirdiği büyük bir vergi kaybı var. Eski teknolojideki araçlarda bu yağlar biyodizel haline getirilmeden bile kullanılabiliyor. Güneydoğu'da kullanılıyor bu yağ. Yüzlerce kaçak toplayıcı var" dedi.

Türkiye'deki 350 bin tonluk yağın 20 bininin resmi olarak toplandığını aktaran Ezici, 30 bininin kaçak
toplandığını, 300 bin tonun ise lavabolardan döküldüğünü anlattı.

Ezici Biodizel, ağırlıklı olarak fast food gıda işletmelerinden olmak üzere evlerden de atık yağ topluyor.

Şirket, bu alana tesis dahil 20 milyon dolarlık yatırım yapmış. Bazı belediyelerle ortak çalışarak 5 kilo atık yağa 1 kilo yeni yağ vermek gibi kampanyalar düzenliyor. İstanbul'da 8 belediye ile anlaşma yapılmış. Mustafa Ezici, Sinan Çetin'e atık yağ toplanması ile ilgili bir kamu spotu çektirdiklerini, bunun yayınlanması ile kamuoyunda atık yağ toplama bilincinin artacağına inandığını belirtti. "Her evde 20 kilo atık yağ var" diyen Ezici, Türkiye'deki 60 bin okula bidonlar koyabileceklerini, belediyelerin gösterecekleri yerlere atık yağ toplama birimleri oluşturabileceklerini anlattı. Burada kapak toplama kampanyası gibi bir kampanya yaratılabileceğini söyleyen Ezici, "3 tarafı denizlerle kaplı bir ülkede lavabolardan dökülen atık yağlar denizlerimize gidiyor" dedi. Ezici, Çevre ve Enerji Bakanlıkları ile görüştüklerini, Maliye Bakanlığı'ndan konuyu anlatmak için randevu beklediklerini anlattı.

Gelişmiş ülkelerin tamamında atık yağdan biyodizel üretiminde vergi muafiyeti olduğunu ve buna ek olarak teşvik verildiğini anlatan Ezici, Türkiye'nin de bu işe sahip çıkması gerektiğini vurguladı.

1000 kişilik istihdam sağlarız 81 ile depo kurarız

Halen Türkiye'de atık yağdan biyodizel üretme lisansı olan 6 firma var. Ezici Biodizel Türkiye'deki toplanabilen atık yağın yüzde 50'sini topluyor. 20 ilde deposu bulunan şirket 200 kişiye istihdam sağlıyor. ÖTV muafiyeti olması halinde depo sayılarını 81 ile ulaşacak şekilde artıracaklarını ve istihdamlarını 1000 kişiye çıkaracaklarını anlatan Ezici, ciddi bir firma ile ortaklık kurduklarını ve yeni bir yatırım hedeflediklerini ekledi.

Fabrikalar çürümeye terk edildi, ihracat kapısı kapandı

Şu anda ellerinde 3 bin ton stok bulunduğunu anlatan Ezici, bir süre öncesine kadar topladıkları atık yağı ihraç ettiklerini ancak dünya yağ fiyatlarındaki düşüş nedeniyle bu kapının da kapandığını anlattı. Ezici, 10 bin tonluk depo yaptırdıklarını ve stok yapmaya devam edeceklerini söyledi. "ÖTV muafiyeti bu işin önünü açar. Akaryakıt şirketleri 10 yıllık anlaşma öneriyorlar ancak tek şart ÖTV muafiyeti. Çünkü aksi halde kar söz konusu olmuyor" diyen Ezici toplama maliyetinin 2 liranın üzerinde olduğunu, bunun üzerine ÖTV de eklendiğinde işin yapılmaz hale geldiğini belirtti. Ezici, "Bizim ülkemiz dışında hiçbir ülkede atık yağdan üretilen benzine vergi uygulaması yok" dedi. Dilovası'nda biyodizel üretme fabrikaları olduğunu ancak bu fabrikanın şu anda çalışamadığını belirten Ezici, bu şekilde Türkiye'da 6 fabrika bulunduğunu ancak bütün fabrikaların atıl şekilde beklediğini belirtti.

Ailesinin zeytinyağı işinde gelen Mustafa Ecizi Soyadları da buradan geliyor. Ezici yıllarca yağ üretimi yapmış. 2005 yılında biyodizel konusuna eğilmiş ve Dilovası'nda fabrika kurmuş. 2008 yılında Başbakan Erdoğan'dan bu iş ile ilgili ödül aldıklarını anlatan Ezici, "O zaman üretebiliyorduk ama artık işin önü tamamen kapandı. Türkiye'de pekçok yatırım yapıldı bu alanda, hepsi atıl kaldı, çürüyor. 500 milyon dolara yakın çöpe atılan yatırım var bu alanda" dedi.

Topladığımız bazı yağlar simsiyah

"Türkiye'de yağ pahalı, denetim az. Kurumsal gıda işletmeleri dışında pek çok gıda işletmesi yağı defalarca kullanıyor. Gıda işletmelerinin yüzde 90'ı kurumsal olmayan küçük işletmeler. Birçoğu kullanılmış yağa yeni yağ ekliyor. Bize gelen yağlardan bunu görüyoruz, kömür gibi simsiyah yağlar geliyor. Türkiye’de kolon kanseri artıyor. Bunun mutlaka denetlenmesi gerekiyor."