Üçüncü santralin adımını da attık

ANKARA – Japonya Başbakanı Şinzo Abe, Türkiye ile Japonya'nın nükleer enerji alandaki işbirliğinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, "Sinop Nükleer Enerji Santrali projesinin pürüzsüz bir şekilde gerçekleştirilmesini ve Türkiye'de güvenliğin temin edildiği bir nükleer enerji üretimini başarabileceğimize inanıyorum" dedi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Japonya Başbakanı Şinzo Abe, Başbakanlık Merkez Bina'da başbaşa ve heyetler arası görüşmenin ardından, JW Marriot Otel'de düzenlenen Türk-Japon İşadamları Toplantısı'na katıldı.

Erdoğan ve mevkidaşı Abe, toplantının ardından Türkiye ve Japonya arasında stratejik ortaklık kurulmasına ilişkin bildiriyi ve daha önce imzalanan nükleer enerji işbirliği anlaşmasını taahhüt altına alan bildiriyi imzaladı. Erdoğan ve Abe, daha sonra ortak basın toplantısı düzenledi.

Japonya Başbakanı Abe, burada yaptığı konuşmada, Erdoğan ile son derece faydalı görüşmeler gerçekleştirdiklerini, özellikle iş adamlarına ilişkin hususlar olmak üzere çok çeşitli konuları ele aldıklarını ve somut projeler hakkında fikir alışverişinde bulunduklarını ifade etti.

Abe, "Türkiye ve Japonya kültürel ve tarihi olarak dost ülkelerdir. İki ülke ulusları da birbirlerine karşı yakınlık duyguları içerisindedir. Bu ziyaretle, bu dostluk ilişkilerini zemin alarak, iki ülkenin karşılıklı menfaatlerine dayalı bir stratejik ortaklığın gerçekleşeceğine dair aynı görüşü paylaşıyoruz" diye konuştu.

Mevkidaşı Erdoğan ile büyük çaplı altyapı çalışmaları, sağlık ve gıda alanları ile üçüncü ülkelerde işbirliği imkanlarını ele aldıklarını kaydeden Abe,  Türkiye ile Japonya arasındaki ekonomik ilişkilerin hızlandırılmasına karar verdiklerini ifade etti.

Nükleer enerjide işbirliği

Türkiye ile Japonya arasında nükleer enerji alanındaki işbirliğine de değinen Abe, "Japonya'ya yönelik nükleer enerji programında, projenin gerçekleştirilmesi yönünde bir hak tanındığını işitmekten memnuniyet duyuyoruz" dedi.

İki ülke arasında nükleer enerji alanında iki anlaşmaya imza atıldığını kaydeden Abe, "Sinop Nükleer Enerji Santrali projesinin pürüzsüz bir şekilde gerçekleştirilmesini ve Türkiye'de güvenliğin temin edildiği bir nükleer enerji üretimini başarabileceğimize inanıyorum" diye konuştu.

"Ay, yıldız ve güneş"

Şinzo Abe, Türkiye'deki temaslarında iki ülkenin kültür ve bilim alanında ilişkilerini güçlendirilmesine de karar verdiklerini belirtti.

Tokyo'nun İstanbul gibi 2020 Olimpiyatları'na ev sahipliği yapmak için aday olduğunu hatırlatan Japon Başbakan, "Biz de Japon halkına olimpiyatların zevkini tattırma düşüncesindeyiz. Eğer Türkiye kazanırsa ben ilk kutlayan olmak istiyorum. Eğer Tokyo seçilirse, sizin de ilk kutlayan olmanızı arzu ediyoruz" ifadesini kullandı.

Japonya Başbakanı Abe, konuşmasını şöyle tamamladı:

"Japonya ve Türkiye'nin bayraklarına bakıyorum. Japonya güneş, Türkiye ay ve yıldız. Bir günü düşündüğümüzde, ay, yıldız ve güneş, bunlardan biri eksik olsa bir günü tamamlayamayız. İki ülkenin karşılıklı olarak birbirine ihtiyacı olduğuna, iki ülkenin işbirliğinden büyük neticeler çıkacağına inanıyorum. Bundan sonra da Başbakan Erdoğan ile işbirliği halinde, bölgelerimiz ve dünyamız için katkıda bulunmaya devam etmek istiyoruz."

Japonya Başbakanı Şinzo Abe, ülkesinin Türkiye ile nükleer enerji alanındaki işbirliğine ilişkin olarak, "Japonya deneyimlerini ve geçirmiş olduğu ciddi kazalardan edindiği dersleri bu çalışmalarına aktaracak ve nükleer güvenliğin en üst düzeyde sağlanmasına katkı sağlayacaktır" dedi.

Türkiye'ye resmi ziyaret gerçekleştiren Abe, Ortadoğu ve Türkiye temaslarına ilişkin Ankara'da basın toplantısı düzenledi.

Abe, burada yaptığı konuşmada, Ortadoğu ziyaretinin amacının konvansiyonel kaynaklar ile ham petrol iletiminin yanı sıra geleneksel ortaklık alanlarının ötesine geçerek çok katmanlı işbirliği alanları geliştirmek olduğunu belirtti.

Ziyareti vesilesiyle Japonya'nın Ortadoğu politikasını muhataplarına anlattığını ve bu konulara değinen ilk Japon Başbakanı olduğunu ifade eden Abe, Japonya'nın, Ortadoğu'daki ilişkilerini kapsamlı bir ortaklık, istikrar ve refah amacıyla güçlendirmek istediğini dile getirdi.

Japon iş camiasını temsil eden 100 kişilik bir heyetle seyahat ettiğini belirten Abe, "Bu çerçevede tam ölçekli bir ekonomik diplomasi gerçekleştirdiğimizi söyleyebilirim" dedi.

Japonya'nın oluşturmak istediği kapsamlı ortaklığın temel ayaklarını işbirliği, beraber mevcudiyet ve uyum ile hoşgörü kavramlarının oluşturduğunu ifade eden Abe, siyaset ve güvenlik alanında işbirliğinin önemini vurgulayarak, Japonya'nın güvenlik konusundaki uzmanlığıyla Ortadoğu'da barışı destekleyebileceğini söyledi.

"Terörle mücadele, kamu güvenliği, bölgesel istikrar ve demokratikleşme konularında Japonya’nın çok önemli bir rol oynayabileceğini düşünüyorum" diye konuşan Japon Başbakan, ülkesinin 2.2 milyar dolarlık bir yardımı Ortadoğu ve Kuzey Afrika'ya aktarma kararı aldığını kaydetti.

"Nükleer operasyonlarımız kaldığı yerden devam edecek"

Nükleer enerji konusuna ilişkin Abe, ziyaretleri kapsamında Japonya'nın birinci sınıf teknolojisinin kullanılacağı üç anlaşmaya imza atıldığını, bunlardan birinin de Türkiye'de Sinop'ta kurulacak nükleer enerji santrali projesi konusunda Japonya'ya münhasır görüşme haklarının verilmesi olduğunu söyledi.

Abe, "İnanıyoruz ki, Japonya deneyimlerini ve geçirmiş olduğu ciddi kazalardan edindiği dersleri bu çalışmalarına aktaracak ve nükleer güvenliğin en üst düzeyde sağlanmasına katkı sağlayacaktır" dedi.

Fukuşima'daki nükleer kazanın ardından ilk defa Türkiye ile bir nükleer tesis anlaşması imzalandığı hatırlatılarak, nükleer tesislerin işleyişi üzerine görüşlerinin sorulması üzerine Abe, Ortadoğu ülkelerinin Japonya'dan teknoloji ve güvenlik anlamında yüksek beklenti içinde olduğunu ve bu beklentilere cevap vermeleri gerektiğini vurguladı.

Abe, "Nükleer tesisleri yeniden devreye sokarken güvenlik tabii ki bir numaralı önceliğimiz olacak. Bu konu uzmanların görüşüne bırakılmış durumda ve yeni standartlar belirlendi. Bu uzmanların görüşleri ve standartlarına uygun olarak da operasyonlarımızı kaldığı yerden devam ettireceğiz" şeklinde konuştu.

"Türkiye'nin de Irak'ta derin deneyimleri var"

Şinzo Abe'ye, Türkiye ile Japonya'nın Irak başta olmak üzere üçüncü ülkelerde nasıl bir ticari işbirliği gerçekleştirebileceği ve çözüm sürecinin bu işbirliği ortamına ne yönde katkı sağlayabileceği soruldu.

Abe, bu soruya, "Irak konusunda ekonomik büyüme ve yeniden imar noktasında Japon firmaları büyük ilgi göstermekte. Türkiye'nin de Irak'ta çok derin deneyimleri var, bunun farkındayız. Japon şirketlerinin Türk şirketleriyle işbirliği yapması bizler için de önemli fırsatlar doğurabilir" yanıtını verdi.

Geçen yılın Haziran ayında Türk-Japon İş Semineri düzenlendiğini ve sonrasında Japonya Uluslararası İşbirliği Bankası ve Türk özel bankalarının yeni kredi programları belirlediklerini hatırlatan Abe şöyle konuştu:

"Kürt meselesinin çözümü noktasında kaydedilen ilerleme, Türkiye'nin istikrarını daha da güçlendirecek ve Japonya ile Türkiye arasında ve şirketler arasında işbirliği imkanlarını daha da artıracaktır. Özel sektör önderliğinde üçüncü ülkelerde gerçekleştirilecek Türk-Japon ortaklığı elbette gelecekte Irak ile de sınırlı kalmayacaktır."

"Ortadoğu tarihsel dönüşümün ortasında"

Uluslararası arenada güçlü bir ülke olan Japonya'nın uluslararası sorunların çözüm süreçlerinde büyük bir rol üstlenmediği belirtilerek, Japonya'nın bu süreçlere yeni dönemde daha çok katılım gösterip göstermeyeceğinin sorulması üzerine Abe, "Ortadoğu şu an tarihsel bir dönüşümün tam ortasında. Japonya da bu noktada bölgeye refah ve istikrar getirmek için uluslararası camiayla işbirliği içinde her türlü adımı atmaya hazır. İki gün öce 2,2 milyar dolarlık yardım açıkladık. Bunun amacı da bölgedeki istikrarı artırmak" dedi.

Suriye krizine de değinen Abe, Suriye'de ciddi insan kayıpları ve kimyasal silahların muhtemel kullanımının Japonya için endişe kaynağı olduğunu belirterek, "Siyasi dönüşüm çok önemli, ama Beşşar Esed iktidarda kaldığı sürece siyasi bir dönüşümün sorunsuz gerçeklemesi mümkün değil. Uluslararası camia bu konuyu çözmek için daha yoğun çalışmalı ve Japonya da üzerine düşen rolü oynamaya hazır" diye konuştu.

Ortadoğu barış sürecine ilişkin görüşlerini de paylaşan Abe, barış görüşmelerinin tekrar ve acilen başlatılması gerektiğini kaydetti. Uluslararası camianın Filistin ve İsrail taraflarını bir araya getirmesi gerektiğinin altını çizen Abe, ülkesinin de kolaylaştırıcı bir ortamın yaratılması için uluslararası aktörlerle çalışmaya devam edeceğini vurguladı.

Abe, İran'ın nükleer programına ilişkin olarak, bu konuda da uluslararası toplumun endişelerini paylaştıklarını belirterek şunları kaydetti:

"Diyalog ve baskı yolunun izlenmesi ve uluslararası camianın birlikte çalışarak bu süreci devam ettirmesi gerekiyor. Bir taraftan İran'a baskı uygulamaya devam ederken, bir taraftan da İran'a diyalog yoluyla yaklaşmalı ve süreci çözümlemeye çalışmalıyız. Japonya, diğer ülkelerle beraber barışçıl bir çözüme ulaşılabileceğini düşünüyor."

Üçüncü santralin adımını da attık

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye ile Japonya arasında nükleer enerji santrali için bir adım attıklarını belirterek, "İkinci nükleer enerji santraliyle birlikte bir başka adımı daha atıyoruz, o da üçüncü nükleer santral. Bu, Türk mühendislik tecrübesinin, deneyiminin aynı zamanda ekonomik girişiminin de adımı olacak" dedi.

Başbakan Erdoğan ile Japonya Başbakanı Şinzo Abe, Başbakanlık Merkez Bina'da başbaşa ve heyetler arası görüşmenin ardından, JW Marriot Otel'de düzenlenen Türk-Japon İşadamları Toplantısı'na katıldı.

Erdoğan ve mevkidaşı Abe, toplantının ardından Türkiye ve Japonya arasında stratejik ortaklık kurulmasına ilişkin bildiriyi ve daha önce imzalanan nükleer enerji işbirliği anlaşmasını taahhüt altına alan bildiriyi imzaladı. Erdoğan ve Abe, daha sonra ortak basın toplantısı düzenledi.

Başbakan Erdoğan, burada yaptığı konuşmada Japonya Başbakanı Abe ve heyetini Türkiye'de, Ankara'da ağırlamaktan büyük memnuniyet duyduğunu söyledi.

Abe'nin ziyaretinin Türkiye ve Japonya ilişkileri noktasında anlamlı bir ziyaret olduğuna işaret eden Başbakan Erdoğan, baş başa ve heyetlerarası görüşme, iş konseyinde yapılan görüşme ve iş konseyi temsilcileriyle yapılan görüşmelerin Türkiye ve Japonya ilişkilerinin geleceğini çok daha farklı bir zemine oturttuğunu belirtti.

Japonya ve Türkiye arasında stratejik ilişkiler anlaşmasını imzaladıklarını ve hükümetler arasında nükleer enerji santralinin kurulmasına yönelik bir adım attıklarını anlatan Başbakan Erdoğan, şöyle devam etti:

"Bu adımın atılması çok çok önemliydi. Mersin-Akkuyu'da Rusya Federasyonu ile yürüyen bir nükleer enerji santrali sürecimiz var. Şu anda da diğer bir adımı, özellikle Japonya'nın Mitsubishi firması ile Ayava'nın katılacağı adımla birlikte Türkiye-Japonya arasında nükleer enerji santrali adımını atmış bulunuyoruz. İnanıyorum ki çok daha farklı bir heyecanı burada da doğuracak. İkinci nükleer enerji santraliyle birlikte bir başka adımı daha atıyoruz, o da üçüncü nükleer santral. Bu, Türk mühendislik tecrübesinin, deneyiminin aynı zamanda ekonomik girişiminin de adımı olacak."

"Uçak düşecek, düşebilir diye uçağa binmeyecek miyiz"

Başbakan Erdoğan, Japonya'daki Fukuşima olayından sonra nükleer santral adımını atarken "Japon teknolojisi şöyledir, böyledir" diyenler olduğunu belirterek, "Biz, nükleer enerji noktasında bize olumsuz yaklaşımlara karşı o dönemde Rusya ile bu adımı attık. Benim onlara şöyle bir sözüm de oldu; 'yani uçak düşecek, düşebilir diye uçağa binmeyecek miyiz, veyahut araç trafik kazası yapacak diye araca binmeyecek miyiz' dedim" değerlendirmesinde bulundu.

Nükleer enerjide en ileri teknolojiler kullanılarak, yatırımların yapıldığını, milyonda bir de olsa kaza payının olabileceğini ifade eden Başbakan Erdoğan, şöyle devam etti:

"İnsanın emrinde olabilecek, insana en güzel hizmeti verebilecek, enerjideki çeşitliliği artırma noktasında buna ihtiyacımız olduğuna göre, kalkınan bir ülke olduğumuz bir dönemde enerji kullanımı ne kadar artarsa bu medeni oluşunuzun bir ifadesidir. Bunu teyit etmek için bu adımı atıyoruz ve biz ısrarla bu anlaşmayı şimdi de bizzat Japonya'nın kendisiyle yapıyoruz."

 Başbakan Erdoğan, Japonya'nın yapacağı nükleer enerji santralinin yapım süresini Japonya Başbakanı Abe ile özellikle görüştüğünü vurgulayarak, "Süreyi 10 yıl olarak değil, bunu daha kısa bir süreye çekmek suretiyle inşallah bunu bitirelim dedik ve 22 milyar dolarlık bir yatırımdır bu yatırım. Böyle bir yatırımın Türkiye'ye gelmiş olması inanıyorum ki çok çok önemli bir adım olacaktır" diye konuştu.

Fukuşima'da ölenlerin gerek Japon halkının, gerek Türk halkının yüreklerini dağladığını belirten Başbakan Erdoğan, "Bunlar olağan, olabilecek olaylardır, ama hayat devam ediyor ve şimdi daha ileri teknolojiyle bu noktada çok daha başarılı adımlar atılıyor" dedi.

Toplantıya Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ve Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan da katıldı.

'Sayın Başbakana dedim ki'
   
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Japonya'nın daha önce olimpiyatlara ev sahipliği yaptığını belirterek, "Sayın Başbakana dedim ki; siz bir olimpiyat yaptınız. Siz, şimdi bu olimpiyattan çekilin, bunu da biz yapalım. İnanıyorum ki kendileri de bunu anlayışla karşılayacaklardır" dedi.

Başbakan Erdoğan ile Japonya Başbakanı Şinzo Abe, Başbakanlık Merkez Bina'da baş başa ve heyetler arası görüşmenin ardından, bir otelde düzenlenen Türk-Japon İşadamları Toplantısı'na katıldı.

Erdoğan ve Abe, toplantıdan sonra ortak basın açıklaması yaptı.

Başbakan Erdoğan, Japon mevkidaşı Abe ile birçok konuyu görüşme imkanı bulduklarını belirterek, Türkiye ile Japonya'da ortak kurulacak teknik üniversitenin kendisini en çok sevindiren gelişme olduğunu söyledi. Önce Türkiye'de, Türkiye-Japonya Teknik Üniversitesi kurulacağını bildiren Erdoğan, "Daha sonra da aynı karşıtını Japonya'da kurmayı planlıyoruz. Bu da gençler arasında, öğrencilerimiz arasında bilişim teknolojisinin zirve yaptığı dönemde, Japonya Türkiye arasında böyle bir adımın atılması da çok büyük önemi ortaya koymaktadır" dedi.

Erdoğan, Marmaray Projesi'nin Japonlarla gerçekleştirildiğini anımsatarak, "Burada Türkiye'nin şüphesiz ki mühendislik gayreti ortada ama Japonya teknolojisi bizimle beraber. Boğazın dibinden zemine oturtulmak suretiyle bitirilme noktasına geldi ve mevkidaşıma da teklifi yaptım, 29 Ekim'de burayı bitiyoruz, 'Cumhurbaşkanımız, mevkidaşımla birlikte burayı açarız' dedim. İnşallah kendileri de notlarını aldılar. Fevkalade bir durum olmazsa birlikte kendileriyle açarız" diye konuştu.

Çanakkale Boğazı'na Japon teknolojisi

Başbakan Erdoğan, Çanakkale Boğazı'nda yapılacak köprünün  büyük önem taşıdığını ifade ederek, "Burada Japonya teknolojisiyle birlikte olalım dedik. Bu tekliflerimizi kendilerine yaptık" dedi.

Bugün Türkiye için büyük önemi bulunan 3. İstanbul Havalimanı ihalesinin gerçekleştirildiğini hatırlatan Erdoğan, "Bu ihale de artık Türkiye'nin güven çıtasının nereye yükseldiğinin bir ifadesidir. İhale 5'li bir gruba kalmış oldu, 22 milyar 152 milyon avroluk ihale. Müteşebbis heyeti, girişimcileri şahsım, milletim adına özellikle kutluyorum. Bundan sonrası İstanbul Havalimanı'nın yapımını gerçekleştirme sürecidir" değerlendirmesinde bulundu.

Erdoğan, 100 milyon kişi kapasiteli bir havalimanının önemli yatırım olduğunu ve yapım sürecini yakından takip edeceklerini vurguladı.

Japonya ile karşılıklı atılması gereken adımlar ve yapılabilecek farklı projeler de bulunduğunu dile getiren Erdoğan, "Onları takip edeceğiz. Bu noktada, toplantı esnasında karşılıklı kazan kazan esasına dayalı bir çalışmayla bunları sürdürelim istiyoruz" dedi.

Başbakan Erdoğan, Abe ile görüşmesinde Ortadoğu'daki sıkıntıların yanı sıra özellikle Suriye ve Myanmar konusu üzerinde de durduklarını söyledi.

Japon Başbakana "olimpiyatlardan çekilin" teklifi

Uluslararası birçok konuları da ele aldıklarını anlatan Erdoğan, Tokyo'nun da aday olduğu 2020 Olimpiyatları'yla  ilgili de mevkidaşına bir teklifte bulunduğunu vurguladı. Japonya'nın daha önce olimpiyatlara ev sahipliği yaptığını hatırlatan Erdoğan, bu nedenle Japon mevkidaşına olimpiyat adaylığından çekilmeleri için teklifte bulunduğunu bildirdi.

Erdoğan, "Sayın Başbakana dedim ki; siz bir olimpiyat yaptınız. Siz, şimdi bu olimpiyattan da çekilin, bunu da biz yapalım. İnanıyorum ki kendileri de bunu anlayışla karşılayacaklardır" ifadelerini kullandı.

Başbakan Erdoğan, bunun yanında 2020 Expo'ya aday olan Türkiye'ye, Japonya'nın desteğini istediklerini belirterek, Türkiye olarak da Japonya'nın uluslararası alanda bu tür projelerine destek verebileceklerini sözlerine ekledi.

Ortak basın toplantısının ardından, Başbakan Erdoğan, Japonya Başbakan Abe ve heyeti onuruna akşam yemeği verdi. Yemekte, Türk ve Japon ezgileri dinletisi de sunuldu.