İZAYDAŞ’ın 80 milyon TL’lik yatırımı yıl sonuna hazır

Belma A. ÖZGEN

İZAYDAŞ Genel Müdürü Muhammet Saraç, 80 milyon TL’lik enerji dönüşüm tesisi yatırımlarını yıl sonunda tamamlamayı planladıklarını açıkladı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi iştiraki olarak 1996 yılından bu yana faaliyet gösteren İZAYDAŞ'ın Genel Müdürü Muhammet Saraç, yaza deneme üretimine başlayacakları ve yıl sonunda bitirmeyi öngördükleri ATY (Atıktan Türetilmiş Yakıt) tesisi yatırımları ile sanayiden gelen atıkları işleyeceklerini belirtti.

Muhammet Saraç, burada işlenen atıkları belli bir nem ve enerji homojen hale getirip çimento fabrikalarına yakıt olarak satacaklarını, bunun alternatif bir yakıt olması nedeni ile de hizmet alacak firmalara ‘yeşil mutabakat’ anlamında avantaj sağlayacağını söyledi.

Ekipmanların siparişlerinin yapıldığını, hatta kiminin hazır olduğunu söyleyen Muhammet Saraç, bu yatırımın Kocaeli’ye de büyük bir avantaj sağlayacağına inandıklarını söyledi. Muhammet Saraç, “Belediyenin topladığı iri hacimli atıklar var. Masa, sandalye gibi mobilya ürünleri mesela. Onların alınıp, ufalanıp enerjiye dönüştürülme işi de ATY tesisimizde yapılacak, burada değerlendirilecek.

Zaten böyle bir ihtiyacın olması biraz da önümüzü açtı” dedi. Kocaeli’de üretilen evsel atıkları düzenli depolama alanlarında bertaraf ettiklerini anlatan Muhammet Saraç, her gün bin 800 – 2 bin ton civarında çöp geldiğini ve bunların düzenli depolama alanında depolandığını söyledi. Evsel atıkların yanı sıra İzmit Körfezi’ne giren gemilerden kaynaklı ‘gemi atıklarını’ da İZAYDAŞ’ın topladığını söyleyen Muhammet Saraç, İzmit Körfezi’ne yılda 10 bin civarında gemi girdiğini ve bu gemilerin faaliyetlerinden çıkan her türlü atığı İZAYDAŞ’ın topladığını söyledi.

Derince Limanı’ndaki arıtma tesisinde ‘gemi atıkları’nı ayrıştırdıklarını belirten Muhammet Saraç, uygun olan sıvı atıkları ise İzmit’teki sıvı yakma tesisinde yakıp buradaki yakıt ihtiyacını da karşıladıklarını, böylece enerji alanında önemli bir geri dönüşüm yaptıklarını belirtti.

Sanayi atıklarının yüzde 90’a yakını

Marmara'dan Kocaeli’de 2 bine yakın sağlık kuruluşundan 10 bin ton tıbbi atığın İZAYDAŞ tarafından toplandığını anlatan Muhammet Saraç, söz konusu atıkların kendi sterilizasyon tesislerinde sterilize edilip bertaraf edildiğini belirtti.

Evsel atık, deniz atıkları ve tıbbi atık bertaraf işlerini Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı ihale ile sadece İZAYDAŞ’ın yaptığını söyleyen Muhammet Saraç, aldıkları sanayi atıklarının yüzde 60’a yakınının Kocaeli’den, yüzde 90’a yakını Marmara Bölgesi’nden, yüzde 15’i kadarını ise Türkiye’nin geri kalan bölgelerinden aldıklarını kaydetti.

Tehlikeli atıklardan enerji üretiyor

Muhammet Saraç, “Burada bir tehlikeli atık yakma tesisimiz var, bu atıkların uygun olanları alınıp yakılıp enerjiye çevriliyor. Yakmaya uygun olmayan yani içinde enerji olmayan atıklar da burada nihai depolama alanlarımızda bertaraf ediliyor. Bu hizmet tüm Türkiye’ye verildiği için Türkiye’nin sanayisinde ve çevre sektöründe adımız yani markamız çok önemli” dedi.

Üretilen enerji YEKDEM kapsamında satılıyor

1997 yılından beri yakma tesisinde enerji üretimi olduğunu, burada 5 megawatt’lık kurulu bir gücün olduğunu belirten Muhammet Saraç, yıllık 17 milyon kWh üretim olduğunu söyledi.

Evsel atıkların yarısının organik olduğuna dikkat çeken Muhammet Saraç, söz konusu atıklar için hazırlanan zeminde kalan organik atıkların, havasız ortamda çürüyüp bir gaz oluşturduğunu, gazın oradan alınmaz ise patlama riskinin olduğunu söyledi. Bu tip gazların kontrol edilmez ise çok tehlikeli olduğunun altını çizen Muhammet Saraç; “Bu metan içerikli gazı oradan almak gerekiyor. Ozon tabakasına zarar vermemesi için direk atmosfere atamayacağınız bir gaz bu. Çünkü metan gazı ozon tabakası için karbondioksite nazaran 21 kat daha tehlikeli” dedi.

Yeterince gaz oluşunca onu alıp enerji ürettiklerini anlatan Muhammet Saraç, o gazdan da çok fazla enerji üretimi yaptıklarını anlattı. Söz konusu gazdan üretilen enerjinin YEKDEM kapsamında teşvik ile satılan, değerli bir enerji olduğuna dikkat çeken Muhammet Saraç, biyogaz tesislerinde ise pazardan gelen meyve sebze atıkları, çim ya da firmalardan gelen bozuk gıdaların işlenip hem enerji hem gübre üretimine katkı sağladığını söyledi.

Yuvacık Barajı ile içme suyu arıtma tesisi arasında yer alan ve kurulu gücü 2,3 megavatt olan hidroelektrik santralinde yılda 10 milyon kWh enerji ürettiklerini anlatan Muhammet Saraç, geçen yıl ortalama 70 milyon kWh üretim yaptıklarını, bunun da 100 bin nüfuslu bir yerin evsel ihtiyacını karşılar nitelikte bir enerji üretimi olduğunu belirtti.