Bursa sanayinin ilk 3 devi Renault, Tofaş ve Bosch

Gülay SOYDAN PEHLİVAN

BURSA - Bursa'daki 250 Büyük Firma Araştırması 2012 Yılı Sonuçları'nda toplam ciroya göre  ilk  2 sırada 7 milyar 531 milyon 936 bin 333 TL ile Oyak Renault Otomobil Fabrikaları AŞ ve 6 milyar 916 milyon 761 bin 426 TL ile Tofaş Türk Otomobil Fabrikası AŞ yer aldı. Geçtiğimiz yıl 3'üncü sırada bulunan  Borçelik Çelik Sanayi Ticaret AŞ 5'inci sıraya gerilerken; Bosch Sanayi ve Ticaret AŞ 1 milyon 992 milyon 474 bin 543 TL ile 4'üncü sıradan 3'üncülüğe yükseldi. Uludağ Elektrik Dağıtım AŞ listeye 1 milyar 970 milyon 518 bin 870 TL ile 4'üncü sıradan girerken, Borçelik Çelik Sanayi Ticaret AŞ. 1 milyar 939 milyon 329 bin 106 TL ile 5'inci sırada yer aldı. Geçtiğimiz yıl 5'inci sırada bulunan Sütaş Süt Ürünleri AŞ, 1 milyar 326 milyon 184 bin 466 TL ile 6'ncı sıraya gerilerken, ilk 10'a ilk defa giren S.S. Bursa Eczacılar Üretim Temin ve Dağıtım Kooperatifi, 794 milyon 945 bin 426 TL ile 7'nci sırada yer aldı. Türk Prysmian Kablo ve Sistemleri AŞ, 696 milyon 92 bin 98 TL ile 9'uncu sıradan 8'inci sıraya tırmanırken; geçtiğimiz yıl 14'üncü sırada bulunan Gemlik Gübre Sanayi AŞ, 639 milyon 211 bin 726 TL ile 9'uncı sıraya yükseldi. Bu yıl 10'uncu sırayı ise 610 milyon 655 bin 452 TL ile Özdilek Alışveriş Merkezleri ve Tekstil AŞ  aldı. Geçen yıl 10'uncu sırada yer alan Asil Çelik AŞ ise bu yıl ilk 10'a giremedi. İhracatta da ilk 3 firma değişmedi. 250 firma içinde en yüksek katma değeri yüzde 44,4 ile otomotiv sanayinin üretirken, gıda-tarım-hayvancılık sektörü yüzde 16  ile 2'inci sıraya yükseldi. Tekstil ve konfeksiyon sektörü ise yüzde 15,4 ile 3'üncü oldu.

Bursalı firmaların temel göstergeler içinde en iyi performansı yüzde 17,2 oranında artan dönem karı gösterdi. 2012 yılı 250 büyük firma listesine 2011'e göre 28 yeni firma girdi. 2011 yılında yeni firma sayısı 38 olmuştu. Listeye yeni giren firmaların toplam cirosu 4,5 milyar TL. Bu rakam 250 firmanın toplam cirosunun yüzde 8,3'üne denk geliyor.

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay, "Bursa'nın 250 Büyük Firması Araştırması"na yönelik düzenlenen basın toplantısında, Bursa'nın, Türkiye'nin ihracatta 2'inci, katma değer sıralamasında ise 4'üncü kenti olduğunu söyledi. 2012 yılında Türkiye ekonomisinde yaşanan yavaşlamanın Bursa firmalarının performanslarını da şekillendirdiğini kaydeden Burkay, "Temel göstergeler içinde kar, öz sermaye ve brüt katma değer reel olarak büyümüş, ihracat gerilemiş, buna karşın istihdam artmıştır. Temel göstergeler içinde en iyi performansı yüzde 17,2 artan dönem karı göstermiştir. Üretimden satışlar ve ihracat ise gerileme gösteren iki gösterge olmuştur. İstihdam artışı da gerçekleşmiştir" dedi. Sıralama içinde sektörlere göre firma sayılarında da önemli gelişmeler yaşandığını dile getiren İbrahim Burkay, 250 içinde otomotiv ana ve yan sanayi, gıda, tarım hayvancılık, metal makine, enerji, elektrik ve elektronik ile nakliye ve ulaştırma sanayilerinde firma sayılarının arttığını aktardı. Tekstil ve konfeksiyon sanayisi, kimya sanayileri ile ağaç orman ürünleri mobilya sanayilerinde firma sayısının azaldığına dikkati çeken Burkay, inşaat, plastik kauçuk ve çimento sanayilerinde ise firma sayısının değişmediğini kaydetti.

En yüksek karlılık turizm sektöründe

2012 yılında 250 firma içinde en yüksek katma değeri yüzde 44,4 pay ile otomotiv sanayinin ürettiğini söyleyen Burkay, gıda - tarım-hayvancılık sektörünün yüzde 16 payı ile ikinci sıraya yükseldiğini, tekstil ve konfeksiyon sektörünün yarattığı katma değer payının ise yüzde 15,4 olduğunu anlattı. Makine-metal sanayinin yüzde 10 payı ile en çok katma değer yaratan dördüncü sektör olduğunu ifade eden Burkay, inşaat, enerji ve hizmet sektörlerinin yarattığı katma değerin halen düşük olduğuna değindi. Sınırlanan performanslarına rağmen Bursalı firmaların karlılık göstergelerinin iyileştiğini kaydeden Burkay, "Mutlak karlar, kar eden firma sayısı ve karlılık oranı artmıştır. Firmalar etkinlik, verimlilik ve risk yönetimleri ile karlılıklarını artırma başarısı göstermiştir. En yüksek ciro artışları enerji-elektrik-elektronik, nakliye-ulaştırma ile gıda tarım hayvancılık sektörlerinde olmuştur. Mutlak karlar, sektörler arasında önemli dalgalanma göstermiştir. En yüksek karlılık oranları turizm, gıda-tarım-hayvancılık ve inşaat sektöründe elde edilmiştir" diye konuştu.  Burkay, Bursa'daki 250 Büyük Firma listesinin 2012'deki ilk 3'ünü toplam cirolarına  ve ihracatlarına göre  sırasıyla, Oyak Renault Otomobil, Tofaş Türk Otomobil ve Bosch Sanayi ve Ticaret AŞ‘den , oluşturduğunu söyledi.

Listeye 28 firma yeni giriş yaptı

Burkay, 2012 yılında 250 büyük firma listesine toplam 28 adet firmanın yeni girdiğini ve söz konusu firmaların toplam cirosunun 4,5 milyar TL ile toplam cironun yüzde 8,3'üne tekabül ettiğini belirtti. Genel olarak değerlendirildiğinde 2012 yılında dünya ve Türkiye ekonomisindeki yavaşlamanın firmaların satış, ihracat, katma değer ve aktif büyümelerini sınırlandırdığının altını çizen Burkay, buna karşın firmaların karlılıklarını ve istihdamlarını artırmayı başardığını vurguladı. 250 büyük firmanın ekonomideki önemli yavaşlamaya rağmen istihdam artışını sürdürmesinin geleceğe dair umut verdiğini belirten Burkay, şunları kaydetti: "2013 yılında ise ekonomik büyümede ve ihracatta özellikle temmuz ayında bir toparlanma yaşanmış olmasıyla birlikte dünya pazarlarındaki talep daralması devam etmektedir. Yaratılan katma değerin mutlak olarak artması sevindiricidir. Ancak yaratılan katma değerin toplam satışlara oranı son 5 yıldır aynı kalmaktadır. Bu da firmaların ve Bursa ekonomisinin katma değer yaratma gücünün değişmediğini gösteriyor. Böylece yüksek teknolojili ve yüksek katma değerli üretimin önemi bir kez daha ortaya çıkmaktadır. Tüm bu sonuçlar kısa-orta vadede firmalarımızın ve sektörlerimizin yüksek katma değer ve yüksek teknolojiye odaklanma, ihracatta ise rekabet gücü ile ürün ve pazar çeşitliliğini arttırma ihtiyacımızı ortaya koymaktadır."

BTSO Eğitim Vakfı olarak kentin insan kaynağı potansiyeline katkı sağlamak adına, BTSO Meslek YüksekOkulu'nu kurmak için çalışmalara başladıklarını ifade eden Burkay, "2014-2015 eğitim yılına yetiştirmeyi hedeflediğimiz meslek yüksekokulumuzu iş dünyamızın talepleri doğrultusunda şekillendireceğiz. Buna paralel olarak, üniversite şehri Bursa hedefine katkı sağlamak için BTSO Üniversitesi'ni kurmak için de kararımızı aldık" diye konuştu.

BTSO Üniversitesi kurma kararı alındı

Yeni yönetim olarak yaklaşık 3 aydır görev başında olduklarını avurgulayan Burkay, BTSO çatısı altında iş dünyasının aktörlerini de oyuna dahil eden 15 adet sektörel konsey kurduklarını söyledi. Bursa'nın geleceğini, kentin ortak aklını harekete geçirerek birlikte inşa etmek hedefiyle oluşturdukları 15 sektörel konseyin yönetimini ve yapısını önümüzdeki günlerde kamuoyuyla paylaşacaklarını söyledi.