Full kapasiteye ulaştık yeni makineye yer yok

Aysel YÜCEL

İhracatta rekor üstüne rekor kıran otomotiv sanayinde kapasite sorunu yaşanıyor. Kapasite konusunda özellikle ana sanayi firmalarının sıkıntı yaşadığını belirten Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Alper Kanca, “Ana üreticilerin neredeyse hepsi tam kapasite çalışıyor. Fabrikalarda makine koyacak yer kalmadı. En büyük otomotiv üreticilerinden biri yer sıkışıklığından bazı işlerini yan sanayicilere vermeye çalışıyor” dedi.

3 yabancı firmadan TOSB’a sıfırdan 3 fabrika yatırımı

TAYSAD Başkanı Alper Kanca, geçtiğimiz hafta çarşamba günü İstanbul’da bir toplantı düzenleyerek sektördeki son gelişmeleri anlattı. Toplantı sonrası DÜNYA’nın sorularını yanıtlayan Kanca, sektöre yönelik önemli açıklamalar yaptı.

İhracattaki hızlı yükselişin fabrikalarda kapasite yatırımlarını gündeme getirdiğini belirten Kanca, “Ana sanayi araç üreticileri tam kapasiteye yaklaşmış durumda. Kapasitelerini yüzde 90-95 kullanır hale geldiler, gece gündüz çalışıyorlar. Fabrikalarda makineleri koyacak yer yok. En büyük otomotiv üreticilerinden biri yer sıkışıklığından bazı işlerini yan sanayicilere vermeye çalışıyor. Yine bu üreticimiz fabrikasının altında bazı yerleri kazarak farklı çözümler üretmeye çalışıyor. Ana sanayinde mevcut yatırımları büyütmek için yatırıma ihtiyaç var. Ayrıca hala 90’dan kalma fabrikalarda üretim yapılıyor. Türkiye’ye gerçekten şehir dışına büyük fabrika kurmak lazım. Firmalar bu konuda uğraşıyor. Ford mesela onların arazisi biraz daha büyük, onlar da büyümeye çalışıyor. Çünkü yeni işler almaya çalışıyorlar. Hemen hemen bütün fabrikalarda kapasite artırmaya yönelik çalışmalar başladı” diye konuştu.

Yoğun talep nedeniyle bu yıl tatillerini ötelemek zorunda kalane otomotiv yan sanayide de kapasite yatırımları gündemde. Ancak bu alanda yatırımlar ana sanayinden daha hızlı ilerliyor. Bir yandan birçok şirket kapasite yatırımlarına başlarken, bazı firmalar ise sıfırdan yeni fabrika yatırımını tercih ediyor. TAYSAD Başkanı Alper Kanca, TOSB'da 3 yabancı şirketin sıfırdan fabrika yatırımı yaptığını belirterek, “Sadece bizim bulunduğumuz Gebze’deki TOSB Otomotiv Yan Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde şu anda 3 yabancı ortaklı şirket yatırım yapıyor: Dünyanın en büyük araç fren sistemini yapan Autolive, İspanyol Beyçelik Gestamp ve Benteler. Bunların üçü de yeni sıfırdan yatırım. bunun dışında da yatırım yapan firmalar var ama onlar sıfırdan değil mevcut tesislerini büyütüyorlar. Benim bildiğim bütün tedarik sanayiciler fabrikalarına yeni makinalar alıyorlar. Çünkü mevcut teşvik bir daha bulunamaz. Bir daha böyle bir teşvik yasası olmaz. çok yüksek miktarda teşvik alınıyor. Birçok sektörde teşvik alınır, birkaç yıl bekler. Ama bizim sektörde teşvikleri devreye alma daha hızlı oluyor. Benim şirketime bakıyorum teşvik belgesi aldığımızdan beri tıkır tıkır sürekli yatırım yapıyoruz. Makineler alıyoruz robotlar alıyoruz” şeklinde konuştu.

Yan sanayide yıl sonu ihracat hedefi 10 milyar

TAYSAD Başkanı Alper Kanca, Türkiye nin, AB’ye motorlu taşıt ihracatında Japonya, Güney Kore ve ABD gibi devleri geride bırakarak geçen yıl ilk sırada yer aldığını bildirdi. Kanca, otomotiv sektörü ihracat rakamlarını açıkladığı basın toplantısında, Türk otomotiv sanayisinin rekorlar üstüne rekorlar kırdığını, istikrarlı ve sürekli artan bir hacimde ilerleyişini sürdürdüğünü ifade etti. Bu yılın sonunda 27 milyar doların üzerinde ihracat hedefine ulaşılacağını tahmin ettiklerini belirten Kanca, “Tedarik sanayimizin ihracatının ise yıl sonunda 10 milyar dolar olmasını bekliyoruz. Bu rakamlar daha önce görmediğimiz, telaffuz dahi edemediğimiz seviyeler. Hepimizi güldüren, sevindiren rekorlar kırıyoruz.” dedi. Türkiye’nin AB’ye motorlu taşıt ihracatında zirvede olduğunu vurgulayan Kanca, AB ülkelerinin geçen yıl yaklaşık 45.7 milyar avro değerinde 3,4 milyon motorlu taşıt ithalatı yaptığını bildirdi.

Kanca, “Bu rakamlar içerisinde Türkiye, AB’ye motorlu taşıt ihracatında Japonya, Güney Kore ve ABD gibi devleri geride bırakarak geçtiğimiz yıl ilk sırada yer aldı. Yine geçtiğimiz yıl, AB ülkeleri 135 milyar avro değerinde ve 6,3 milyonu aşan motorlu taşıt ihracatı yaptı. Türkiye, ithalatta da ABD’nin ardında ikinci sırada yer alarak ne kadar büyük bir pazar konumunda olduğunu gösterdi.” ifadelerini kullandı.

Alman hükümetinin otomotiv sektörüne herhangi bir yaptırım uygulayacağını düşünmediklerini ifade eden Kanca, şunları kaydetti: “Böyle bir radikal uygulamayı gerektirecek durum ortada yok. Bugüne kadar sırf siyasi gerginlik var diye bir ülkeye yaptırım uygulamak anlamında benzer bir uygulama hatırlamıyorum. Ama böyle şeylerin konuşulmasının bile iş hayatına etkisi olur. Bu etki de kısa vadede ciddi bir sonuç yaratmaz. Zira Türk otomotiv sanayi olarak, müşterilerimizle uzun vadeli sözleşmelerimiz var. Almanya ile yaşanan gerilim, otomotiv sektörünü kısa vadede etkilemez. Alman müşterilerimizin, Türk tedarikçilerden kısa vadede parça alımını azaltması beklenmez ancak gerginliğin devamı, orta vadede iki ülkenin şirketlerinin de diğer taraf ile sözleşmelerini yenileyip yenilemeyeceğini gündeme getirir. Gerginlik ve karşılıklı ticari kısıtlamalar sadece Türkiye’ye de zarar vermez. Ülkeler arasındaki olumsuzluklardan her iki taraf da belli ölçüde etkilenir.”