Özel etiketi olmayan demir satılamayacak

İnşaat demirini her aşamada izleyecek İnşaat Demiri İzleme Sistemi için hazırlıklar tamamlandı. Gelecek yıldan itibaren üzerinde özel güvenlikli etiket bulunmayan, İDİS tarafından takip edilemeyen demirler satılamayacak.

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından, inşaat demirinin üretiminden laboratuvar aşaması da dahil tüm aşamalarını takip ederek kayıt altına alacak İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS) 1 Ocak 2024 itibarıyla hayata geçiyor. İnşaat demiri, üretim hattından çıktığı anda özel güvenlikli işaret ile kayda alınacak ve bundan sonra her bir adımda izlenecek. İnşaat demirleri, yükleme ve indirmeler, toptancılara satışlar, toptancılardan müteahhitlere satışlar, inşaat sahasında yapı denetçilerin kontrolü ve sonunda denetçi onayı ile ürün bazında İDİS sayesinde tek tek görülebilecek.

İDİS’e kayıt yaptırmak zorunlu

İnşaat demirlerinin özel güvenlikli etiket ve özel güvenlikli işaretler ile elektronik olarak izlenmesini sağlayacak İDİS, gelecek yıl zorunlu olacak. Üretici ve ithalatçılar, 1 Ocak 2024 tarihinden sonra, İDİS’e kaydı olmayan inşaat demirlerini satışa konu edemeyecekler. Bu kapsamda, mevcut inşaat demiri üreten ve ithal edenler ile ihracatçı, toptancı, bayiler, tüccar ve yapı müteahhitleri, yapı denetim firmaları ve ilgili tüm paydaşların İDİS’e kayıtları 2023 yılı sonuna kadar tamamlanacak.

Kopyalanamaz güvenlikli etiket

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'nın mart ayında Resmi Gazete’de yayınlanan ‘İnşaat Demiri İzleme Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nde yer aldığı gibi İDİS, inşaat demirlerinin güvenlikli etiket ve güvenlikli işaretler ile elektronik olarak izlenmesini sağlayacak. Üreticiler üretim hatlarının sonunda, ithalatçılar ise belirlenecek gümrük noktalarında inşaat demirlerini Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nden tedarik edecekleri özel güvenlikli işaret ile işaretlemekle yükümlü olacak. Özel güvenlikli etiketler, İDİS’in temel öğesi olacak, kopyalanamaz özel bir malzeme içerecek ve benzersiz kod taşıyacaklar. İnşaat demiri piyasaya sürülmeden uygulanacak bu etiketleme ve güvenlik adımı, İDİS yazılım portalına da işlenecek.

40 milyar liralık vergi kaybı önlenecek

 İnşaat demiri, TIR ve kamyonlara yüklenirken özel güvenlikli etiketlerdeki benzersiz kodlar mobil cihazlarla okutulacak, inşaat demirlerinin yaşam döngüsü takip edilebilecek. Fatura ve irsaliye eşleşmeleri sayesinde, inşaat demirlerinin kimlere satıldığı, hangi tarihte sattığı kayıt altına alınabilecek. Müteahhitler, inşaatta hangi demiri kullandıklarını, bu etiketler üzerinden beyan etmek zorunda olacak. Böylece müteahhit, geçmiş stoktan demir kullanamayacağı gibi, etiketsiz demiri, gider olarak gösteremeyecek. İDİS ile yapı güvenliğine büyük katkı sağlanırken, yılda 40 milyar liradan fazla vergi kaybının ve sektördeki haksız rekabetin önüne geçilecek.

Sektöre veri sağlayacak

İDİS platformu, tüm üreticiler, ithalatçılar, inşaat sektörü paydaşları ve kamu kurumları tarafından önemli bir dayanak noktası olacak. Platformun, esnek ve ölçeklenebilir yapısı, eskiden hiç kaydedilmeyen pek çok veri ve rapora erişim sağlayacak. Bu arada, yurt dışında, İDİS benzeri uygulamalar yıllardır başarıyla uygulanıyor. Avrupa Birliği’nde 2011 tarihli inşaat ürünleri regülasyonu, kalite ve performans denetimlerini zorunlu kılıyor. Örneğin Fransa’da özel işaretlemeler ile inşaat malzemeleri yaşam döngüsü boyunca izlenebiliyor. Benzer şekilde ABD’de de demir ve çelik üreticileri kalite belgelendirme programının parçası olmak, ürünlerinin izlenilirliğini sağlamakla yükümlü. Çin ve gelişmekte olan ülkelerde de benzer kanun ve düzenlemeler var.