Portekiz’de ‘ev’e niyet ‘altın’a kısmet

Hamide HANGÜL

Son beş yıldır konut fiyatla­rının hızlı yük­selişiyle artan Türk vatandaşlarının yurt dışında gayrimenkul yatırımı hız kesmi­yor. Dövizle kira ge­tirisi, oturum izni ve vatandaşlık bu ilgiyi canlı tutuyor. Türk­lerin talep gösterdiği ülkelerden olan Por­tekiz ise gayrimenkule yatırım yoluyla va­tandaşlığı Ekim 2023’de sonlandırdı. Bu­nun yerine 3 farklı fon öne çıktı.

Farklı risk iştahına hitap eden ve yatırımcılara su­nulan üç fonun, devlet tahvilleri ve altın, start-up’larla teknoloji ve bitcoine yatırım enstrümanlarından oluştuğunu söyleyen Celtis Fonu Kurucu Ortağı ve CEO’su Joao Baptista, “Türkler, Golden Visa için daha çok daha konservatif fonları tercih ediyor­lar. Türk yatırımcıların büyük çoğunluğu Portekiz devlet tahvilleri ve altın fonunu yatırım yapıyorlar, üçüncü büyük yatırım­cı Türkler. İlk iki sırada ise Amerika ve Çin yatırımcıları var. Bu fonun büyüklü­ğü 50 milyon euro” diye konuştu. Baptista, Portekiz’de kanun değişikliği sonrasında Türklerin ülkedeki gayrimenkul yatırım­larının çok düştüğünü, fonlara ilginin ise arttığını vurguladı.

Oturma izni ve vatandaşlık hakkı tanıyor

Portekiz’de söz konusu fonların yatırım­cılara ne tür imkanlar sunduğu konusuna değinen Vesta Global Kurucu Ortağı Teuta Narazan ise şu bilgileri verdi: “Bu fonlara 500 bin euroluk yatırım yapan bir fon ya­tırımcısı, önce Portekiz’de oturma ve ça­lışma izni sahibi oluyorlar, beş yıl sonra da vatandaşlığa geçebilme imkanı var. Yaşa­ma zorunluluğu olmadan vatandaş olabili­yorsunuz. Ayrıca, ana parasını korumak is­teyen insanlar da bu fona yatırım yapıyor­lar, o nedenle de Türkler en çok nu tercih ediyorlar.” Türklerin altın fonunun 3’üncü en büyük yatırımcısı olduğunu dile getiren Narazan, “Türk yatırımcıları için en iyi sa­tan fon o. Altın ve devlet tahviline yatırım yapan fonlar” dedi.

 “Kira getirili ev 150 bin dolara bulunabiliyor”

Bazı ülkelerde ödeme kolaylığı bulunduğuna da işaret eden Teuta Narazan, Türklerin bu kolaylığı da gördüğüne işaret ederek, şöyle devam etti: “İla ki milyon dolarlık ev almalarına gerek yok, yurt dışında 150-200 bin dolara kira getirili evler bulunabiliyor. Yeni projelerde birde... Mesela Dubai’den 1 artı 1 konut bulunabiliyor, iyi, güzel ve yeni projelerde. Yüzde 10 peşinat veriyorsunuz, vade farksız 7 yıl taksitlendiriyor, yavaş yavaş 7 yılda ödüyorsunuz.”

Yatırım yoluyla oturum programları başlangıç tutarları

Yunanistan: Ticari binaların kentsel dönüşümle konut kullanımına dönüştürülmesi veya listelenmiş binaların restorasyonu için tutar 250 bin euro. Atina, Selanik, Mikanos, Santorini ile 3 bin 100’den fazla nüfuslu adalar için 800 bin, diğer bölgeler için 400 bin euro.

Portekiz: Kültürel miras projelerine hibe seçeneği 200 bin euro. Fon yatırımı seçeneği 500 bin euro

İtalya: Dolce vita vizesi veya İtalyan yatırımcı vizesi programla yatırım tutarı 500 bin euro

Malta: Mülk satın alma seçeneğinde en düşük yatırım bedeli 350 bin euro.

Letonya: Aktif ve faaliyet gösteren bir şirkete en az 50 bin euro, başvuruda 10 bin euro, hukuki temsil, danışmanlık ve devlet harçları maliyeti 29 bin euro.

Vatandaşlık programları

ABD: EB5 (Yatırımcı vizesi) uyumlu projelere 800 bin dolar yatırım

Malta: Üç yıllık programda 600 bin euro, bir yıllıkta 750 bin euro hibe. Aile üyesi başına 50 bin euro ek hibe. 700 bin euroluk gayrimenkul yatırımı veya beş yıl boyunca her yıl 16 bin euro kira sözleşmesi. Hükümet onaylı vakıflara 10 bin euro hibe.

Dubai: 250 bin doların üzerindeki yatırımlarda golden visaya başvuru hakkı sağlanıyor

İngiltere: Gayrimenkul almak için vatandaşlık şartı yok, ancak bu yatırım yaşama, vizesiz dolaşım hakkı kazandırmıyor.

“Her yıl %50 artış yaşanıyor"

Türklerin yurt dışından gayrimenkul alımına oldukça ilgili olduğunu söyleyen Teuta Narazan, “Her yıl yüzde 50 artış gözlemliyoruz. İnsanlar anında ki­ra getirecek yatırımlar arıyorlar. Yıllarca kira garantili konutlar var. Mesela Dubai’de 7 yıl vade farksız ödeme planları var, yaklaşık yüz­de 10 peşinat oranlarıyla. Önceden daha üst gelir grubu, hatta patron diyebi­leceğimiz bir kesim yurt dışından ev alıyordu, artık orta kesime yayıldı.”