Besicinin EBK tepkisi sürüyor

Hüseyin GÖKÇE

ANKARA - Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, canlı hayvan ithalatında gümrük vergisini yüzde 15'ten yüzde 30'a yükseltti ancak üretici yine de tedirgin. Et ve Balık Kurumu'nun (EBK) izlediği yanlış politikalar ve bakanlığı yanlış bilgilendirmesi sebebiyle besi faaliyetlerinde ciddi zarara uğradıklarını ifade eden besiciler, 2 yıl önce kullanılan sıfır faizli kredinin geri ödeme sürecinin başladığını, ancak bir çok üreticinin bunu ödemekte zorlanacağını söylediler. Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Bülent Tunç bir yandan bakanlığa teşekkür ederken, EBK'ya yönelik çok ağır eleştirilerde bulundu. Halen bazı yöneticileri tutuklu bulunan EBK'nın, Kamu İhale Kanunu'na (KİK) tabi olmadan ihalelere girdiğini, sıfır gümrüklü ithalat yetkisine rağmen geçen yıl 48 milyon lira görev zararı yaşadığını söyledi.
Süt fiyatlarındaki istikrarsızlık sebebiyle dişi hayvanların kesime gönderilmesi sonucu et fiyatlarındaki aşırı yükselişin etkisini azaltmak amacıyla başlatılan ithalat yerli besiciyi zor duruma soktu. DÜNYA'yı ziyaret ederek sorunlarını anlatan bir grup besici, EBK'nın gümrüksüz ithalat yetkisini kötüye kullanarak yerli üreticileri zor durumda bıraktığını öne sürdüler.

Kredi geri ödemelerinde sıkıntı olacak
Türkiye'ye sözleşmede öngörülen kriterleri taşımayan çok sayıda hayvan girişi yaşandığını ifade eden üreticiler, "Bizim elimizde hayvanlar gerekli ağırlığa ulaşmasına rağmen çok düşük fiyatlarla zararına alınmaya çalışılıyor. Maliyetin altında satış yapmak zorunda kalanlarımız ekonomik olarak çok güç duruma düştüler" dediler. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın 2010 yılında Ziraat Bankası aracılığıyla kullandırdığı sıfır faizli besicilik kredilerinin geri ödeme döneminin geldiğini dile getiren besiciler, "16 liraya mal edilen ürünü 13-14 liradan elimizden çıkarmak zorunda kalıyoruz. Bu durumda başka faaliyetlerinden gelir elde edemeyen çok sayıda besici kredileri ödeyemeyecek duruma geldi" diye konuştular.

İthal hayvanda gümrük vergisinin yüzde 15'ten yüzde 30'a yükseltileceğine ilişkin söylentinin mart ayında bilinçli olarak yayıldığını ifade eden besiciler, "o dönemde ithalat maliyetlerini artıracaklarını belirterek korkmamamızı söylediler. İnsanlar da ona göre davrandı. Ancak bu söylentiyi yaydıktan aylar sonra vergiler arttırıldı. Aradan geçen zamanda zaten ithalatçılar ülkeyi ithal malla doldurdular" dediler.

Tunç: "Rekabet edemeyen kasaplar kapanmaya başladı"
Yasayla kurulmuş sivil toplum örgütü olarak aynı şartlarda üren vermek için defalarca başvurmalarına rağmen EBK'nın bu talepleri kabul etmediğini belirten Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Bülent Tunç, "Vergisiz ithalat yapan EBK bile zarar ettikten sonra üretici ne yapsın?" dedi.
EBK'nın iç piyasada da kamu kurumlarına ihale kanuna tabi olmadan ürün verdiğine dikkat çeken Tunç, "EBK franchising yöntemiyle kasaplar açtı. Bir çok kasap kapanırken bir çoğu da kapanma noktasına geldi" diye konuştu.

EBK'nın ithalat yapmasına ve tüketicinin ucuz et tüketmesine karşı olmadıklarını vurgulayan Bülent Tunç, "Ancak bu işin bir maliyeti var. Bugün et 15.5 liradan aşağı mal olmuyor. EBK ise karkas eti 12 liradan piyasaya verdi. Bu durumda üretici çok zarar etti" dedi. EBK'nın bakanlığı da yanlış bildirdiğini öne süren Tunç, hayvan başına 300 liralık destek ile ithalat gümrük vergilerinin artırılmasını olumlu bulduklarını söyledi. Besicilerin ahırlarına yeni hayvan koymakta güçlük çekeceğine dile getiren Bülent Tunç, yüzde 2 komisyon alan Ziraat Bankası'nın da kullanılan kredilerin geri ödenmesinde yüzde 1.5 masraf tahsil ettiğini kaydetti.