Mart soğukları çiçekleri yaktı, cevizin tanesi 50 kuruşa fırladı
Mart soğuklarının etkisiyle üretimi büyük oranda düşen cevizin fiyatları, tane başına 50 kuruşa kadar tırmandı. Yetersiz üretim nedeniyle bu yıl ceviz ithalatının 150 milyon dolara ulaşması bekleniyor
ALİ ESKALEN
KAHRAMANMARAŞ - Ceviz ithalatı, yetersiz iç üretim nedeniyle giderek artarken, fiyatı da bu gelişmeye paralel sınırları zorluyor. 2011 yılında 87 milyon dolar olan ceviz ithalatının bu yıl 150 milyon dolara ulaşması beklenirken, mart soğuklarının da etkisiyle ürünün tanesi neredeyse 50 kuruşa dayandı.
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nden 2012 yılında, Maraş-18 ve Sütyemez-1 adıyla tescillediği ceviz çeşit- lerinin fidan üretim hakkını 20 yıllığına satın alan Aksu Tarım Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mustafa Ciğer (üstte), ceviz ithalatının giderek arttığına dikkat çekti. Ciğer, “Tüketim geleneğimizde çok önemli yeri olmasının yanı sıra sağlığa faydasının her geçen gün daha iyi anlaşılması da cevize talebi arttırdı. Buna bağlı olarak yıllar içinde ithalatımız da artıyor. Ceviz, şu an Türkiye’nin önemli ithalat kalemleri arasında” dedi. Gen kaynağı Anadolu ve İran olan cevizin en büyük ihracatçılarının ABD, Şili, Ukrayna ve Özbekistan olduğunu belirten Ciğer, “Bulgaristan, Romanya gibi ülkelerden de bolca ithal ediyoruz. 2011’de 87 milyon dolar olan kabuklu ceviz ithalatımız 2012’de 115 milyon dolara, 2013’te ise 116 milyon dolara ulaştı. Bu yıl şu ana kadar 78 milyon dolar düzeyinde ithalat var. Yıl sonunda ise 150 milyon doları bulması bekleniyor çünkü bu yıl ceviz yok” dedi.
100 bin fidan telef oldu
Bu yılki ceviz yokluğunu mart soğuklarının etkisine bağlayan Ciğer, “Özellikle mart ayının son günündeki soğuk, çok gariptir, iyice alçak rakımdaki cevizleri bile vurdu. Tam da cevizler sürgündeydi. Çiçekler açmak üzereydi. O dönem yaşanan don, cevizin yanı sıra kayısı ve diğer meyveleri de etkiledi. Şu an Maraş’ta insanlar ceviz bulamıyorlar” diye konuştu. Soğuktan kendi üretimlerinin de büyük kayba uğradığını bildiren Ciğer şunları söyledi: “Aksu Tarım olarak, 2011’de 100 bin, 2014’te 250 bin, 2015’te ise 500 bin hedef koymuştuk. Bu yıl biz hedefimizi tutturup 250 binden fazla aşı yaptık. Ama ne yazık ki, mart soğukları çıplak köklü fidanlarımızın aşılarının yüzde 90’ını yaktı. Hepsini telef etti.”
Türkiye’nin ceviz üretim rakamlarının Orman Bakanlığı’nın ‘Ceviz Eylem Planı’nda 200 bin ton ancak ABD verilerine göre 80-90 bin ton civarında olduğunu belirten Ciğer, “Bakanlık bile net rakam veremiyor. Ürettiğimiz kadar ithal ediyoruz. Net ithalatçı pozisyonundayız. Cari açık diyoruz ya işte biz de 100 milyon doları sırf cevize vererek bu açığa katkıda bulunuyoruz” diye konuştu.