YUMBİR, yumurtada fiyat istikrarı için 'birlik' önerdi

Halil YILMAZER

KONYA - Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUMBİR) Başkanı Hasan Konya, yumurta ihracatının sektörü büyüttüğünü, ancak oluşan arz fazlasının yarattığı fiyat istikrarsızlığının sektöre daha büyük zarar vermemesi için üreticilerin birlik olması gerektiğini söyledi. Konya, böylece pazarlama sorununun aşılacağını, hem yurtiçinde hem de yurtdışında fiyat istikrarı sağlanarak, üreticinin zarar etmesinin önüne geçileceğini vurguladı.

Türkiye'de 45 yıldır var olan yumurta tavukçuluğunun ve büyüyerek geliştiğini ve şu anda yaklaşık 110 milyon civarında kafes sisteminde üretim yapıldığını anlatan Konya, "Konya'daki hayvan mevcudumuz yaklaşık 15 milyon. Türkiye 110 milyon yumurta üretimi olan tavuk kapasitesiyle dünya da 10. sırada yer alıyor. Yumurta üretiminin yüzde 30'unu ihraç ediyoruz. Bunun da yüzde 85'i Irak'a gidiyor. Irak'a yapılan ihracat sektörü çok büyüttü. Irak'ta yaklaşık olarak haftada 280-300 TIR yumurta tüketebiliyor. Şu an biz haftada 350-360 TIR ihraç ediyoruz. Bu da Irak'ta fazlalık oluşturdu ve fiyatlar hem Irak'ta hem de iç piyasamızda düştü" dedi. Konya, fiyatların düşüşündeki diğer bir nedenin de tüketicilerin gezen tavuk, köy tavuğu gibi alternatif üretim modellerine yönelmesinden kaynaklandığını söyledi.

Konya, yumurta üretiminde ikinci sırada

Konya'nın şu anda yumurta üretiminde Türkiye'de ikinci sırada yer aldığını ve 1.3 milyar dolarlık ihracat içinde yumurtanın payının yüzde 9 olduğunu anlatan Hasan Konya, "Irak'a giden 360 TIR yumurtanın 70 TIR'a yakını Konya'dan gidiyor. Bu rakamlar Konya'nın yumurta sektöründe oldukça önemli bir yere sahip olduğunun göstergesi" diye konuştu.

"Birlik olunamazsa sektörde firmalar tek tek batabilir"

Hasan Konya, sektörde dağınık üretim olduğunu ve arz fazlalığından dolayı hem iç piyada hem de ihracatta zarar ettiklerini ve pazarlamada sorunlar yaşadıklarını belirterek, şunları söyledi: "Pazarlama yapmadan üretmenin mantığı yok. Eğer küçük ve orta ölçekli işletmelerimiz birlik çatısı altında varolabilseler yumurtalarının pazarlanması konusunda hiçbir sıkıntı çekmezler. Ama çok dağınık bir üretim modelinde üretici bir hafta 200 liraya sattığı yumurtayı diğer hafta 150 liraya satabiliyor. Üreticinin kendi başına pazarda mücadele şansı olmadığı için fiyat istikrarı olmuyor.

Ama birlik çatısı altında, ortaklık kültürüne uyarak birlikte hareket edeceğimiz bir model oluşturabilirsek, üretici çok zarar etmez ve ürününü değerli şekilde satar. Firamaların birleşerek bir çatı altında pazarlama, kooparaetifl eşme, şirketleşme modelleri ne ise bunları kesinlikle denemeleri gerekiyor yoksa ferdi olarak firmalar tek tek bu sektörde batabilir. Eğer pazarlama sıkıntısını atlatabilirsek, sektör önünü görerek geleceğe daha huzurlu bakabilir."

"Tarım ve hayvancılıkta üretim planlaması yok"

Tarım ve hayvancılık sektöründe hiç bir üründe üretim planlaması olmadığını dile getiren Konya, "Olmadığı için de bir bakıyorsunuz domates patates bir yıl fazla ekiliyor, çöpe atılıyor. Süt üretimi fazla geliyor para etmiyor, dökülüyor. Yumurta çok üretildiği zaman para etmiyor, ucuza satılıyor ve dolayısıyla üretici zarar ediyor. Üretici kredi kullanıyorsa bu sefer çektiği krediyi ödemeyemiyor. Bu kısır döngüyü kırmak için üretim planlaması şart" dedi.