2023 hedefleri için en kestirme yol yazılımdan geçiyor

İSTANBUL - Yazılım Sanayicileri Derneği (YASAD) Yönetim Kurulu Başkanı Doğan Ufuk Güneş, "Türkiye'de 2023 hedefleri için en kestirme yol yazılımdan geçiyor. Katma değeri en yüksek sektör yazılım sanayi. Gelinen noktada da yazılımlar hayatın her alanına girmiş durumda. Bunu çok iyi kullanalım" dedi.

Güneş, yerli yazılım sanayisinin mühendislik kalitesi açısından Avrupa'da 2. sırada olduğunu dile getirerek, Türk yazılım sanayisinin mühendislik kalitesi açısından Avrupa'da 2. olduğunu söyledi.

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın ABD'nin Houston eyaletine düzenlediği gezide ticari heyet olarak kendilerinin de hazır bulunduğunu belirten Güneş, gerçekleştirdikleri ABD temasları neticesinde bölgeye sadece yazılım sektörü temsilcileri olarak bir gezi daha yapmayı planladıklarını anlattı.
Üniversite sınavlarında başarılı olan ilk bin öğrencinin hala elektronik ve bilgisayar mühendisliğini seçtiğini vurgulayan Güneş, bu başarılı öğrencilerin sektördeki nitelikli personel istihdamını karşıladığını kaydetti.
Güneş, şöyle devam etti:
"Amerika'da o ilk bin ya tıp seçiyor ya hukuk seçiyor. O yüzden oradaki önemli teknoloji şirketlerinin üst seviyelerine Türkler gelmeye başladı. Amerika'nın etkili bilişim şirketlerinin başına artık Türkler gelmeye başladı. Beyin göçümüz var ama aslında o bizim beyin göçümüz değil, onlar bizim oradaki beyin gücümüz.
Yıllar önce Hintliler bu noktadaydı. Amerika'da direktör seviyesine yükselmiş bir Hintli mühendis işi Hint firmasına veriyordu ya da işi Hindistan kökenli bir firmayla yapmaya çalışıyordu. Ama çok şükür biz de çok iyi bir noktaya geldik. Artık bu durum bizde de başlıyor."

"Amerika gerçekten büyük pazar ama orada tutunmamız zor değil"

Türk yazılım sektörünün sahip olduğu potansiyeli ve mühendislik kalitesi açısından dünya çapında "yükselen yıldız" olduğunu dile getiren Güneş,Amerika'da Türk yazılım sektörü için ciddi bir pazar bulunduğuna işaret etti. Güneş, sektörün Amerika'ya ihracata yöneleceğini belirterek, "Amerika gerçekten büyük pazar ama orada tutunmamız zor değil. Çünkü biz Avrupa pazarına yaptığımız ihracatla rüşdümüzü ispatladık. Bunun yanında kendi iç pazarımızda yerli yazılımlarımızla rüşdümüzü ispatladık. Ayrıca yurt dışındaki beyin gücümüz de artık bizi talep eder durumda. Amerika'da konuştuğumuz yerli ve yabancı şirket yöneticilerinin bize dediği 'Biz Hintli firmalara yazılım yaptırıyoruz. Ama Hindistan'a yaptırdığımız yazılımlardan randıman alamıyoruz.' Bu durumda haliyle bizi tercih edecekler. Çünkü sektörün bunu yapabilecek gücü var" diye konuştu.

Türkiye'de yazılım sektörü

Türkiye yazılım pazar büyüklüğünün geçen yıl 2 milyar dolar civarında gerçekleştiğini ifade eden Güneş, ihracatın ise 535 milyon dolar olduğunu söyledi. İhracatı 1 milyar dolara çekmeyi planladıklarını belirten Güneş, "Houston'da görüştüğüm tek bir firmadan söz edeyim; 21 milyar dolarlık bir cirodan söz ediyoruz yıllık. 500 milyon dolar Ar-Ge yatırımı var. Houston'ın ticari hacmi 1,8 trilyon dolar" bilgisini verdi.
Türkiye'nin her yönden şanslı bir ülke olduğunu anlatan Güneş, yazılımdaki yüksek katma değerin ülkenin 2023 hedefleri için oldukça önemli bir rolü olduğunu belirtti.
Güneş, "Türkiye yazılımda yükselen yıldız, her konuda öyle. Şu anda İstanbul'dan 4 saat uçuş mesafesiyle 56 tane ülkeye gidiyoruz. Bu 56 ülkenin dünya ticareti içindeki toplam ithalatı 10,1 trilyon dolarla yüzde 46. Biz de tam bunların göbeğindeyiz" dedi.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından Ar-Ge yönetmeliğiyle yeni fonlar sağlandığını hatırlatan Güneş, "Bu Ar-Ge yönetmeliği sayesinde yerli firmalarla yatırım ortaklığı yapmak isteyen, Türkiye'ye Ar-Ge yatırımına gelmek isteyen pek çok yabancı kuruluş var. Bu avantajı kullanıp rahatlıkla yurt dışına satış yapma noktasına gelmiş bir yazılım sanayi var" değerlendirmesini yaptı.

Nitelikli ara eleman sorunu

Türk yazılım sektöründeki mühendisliğin kalitesinin çok yüksek olmasına karşın nitelikli ara eleman bulamadıkları için çok iyi mühendislere ara işleri de yaptırmak durumunda kaldıklarından yakınan Güneş, "Her şeyi mühendise yaptıramazsınız hatta yaptırmamalısınız ama biz nitelikli ara eleman bulamadığımız için her şeyi mühendislere yaptırmak zorunda kalıyoruz" şikayetini dile getirdi.
Meslek liselerinin normalde ara eleman yetiştirdiğini ama sektörde faaliyet gösteren şirketlerin bir türlü bu ara elemanları bulamadığını ifade eden Güneş, YASAD'ın yaptığı araştırmaya göre, bilişim sektörüne yönelik eğitim veren meslek lisesi sayısının bin 345 olduğunu söyledi.
Güneş, "Eğer o bu liselerden mezun olan çocuklarımız bizim istediğimiz yeni nesil tekniklerle eğitim almış olsalar sektör olarak mezunların tamamını istihdam edebilecek çapta bir sektörüz" dedi.
Mesleki standartlarını tanımladıklarını, bu standartlarla Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) ile mesleki yeterlilik sertifikasyonu programına dönüştürme aşamasında olduklarını dile getiren Güneş, bilişim sektörü için ara eleman sorununun çözülmesi durumunda Türkiye'nin "take off" (kalkış) yapacağını söyledi.
Güneş, "Biz öğrencilere yeni teknolojilerin öğretilmesini istiyoruz. Okullarda halen Pascal öğretiliyor. Bundan 15 yıl geride kalmış bir dil öğretiliyor. Okullarda Fortran öğretiliyor. Böyle bir şey olamaz. Halbuki daha mobil teknolojilerin mesela Java'nın, gömülü yazılımların eğitiminin yapılabilmesi lazım. Sonuçta Anadolu'dan gelen öğrenci iş bulamayıp evine dönüyor. Biz de ara eleman bulamadığımız için bu işleri de mühendislere yaptırmak zorunda kalıyoruz" şeklinde konuştu.

"Şirketlerimiz 2-10 milyon liraya kadar projelerinde hibe edinebiliyorlar"

Uzay, havacılık, haberleşme ve yazılım sektörlerine Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının getirdiği yıllık 300 milyon lira Ar-Ge hibesi uygulamasının başladığını anımsatan Güneş, "Şirketlerimiz buraya başvurup 2-10 milyon liraya kadar projelerinde hibe şeklinde ciddi Ar-Ge destekleri edinebiliyorlar" dedi.
Ekonomi Bakanlığının yazılım sanayicilerinin ihracata yönelik çalışabilmesi için önemli teşvikler sağlandığını söyleyen Güneş, yurt dışı gezi, araştırma ve etkinlikler için yeterli bütçelerin kendilerine düzenli olarak sağlandığını anlattı.

"Her şeyimiz yazılım"

Türkiye'de 2023 hedefleri yolunda en ciddi katma değeri en yüksek sektörlerden olan yazılımın günlük hayatın her alanında yer aldığını dile getiren Güneş, "Günümüz teknolojisinde artık neredeyse her şeyimiz yazılım. Bugün yazılımın olmadığı bir otomotiv düşünemezsiniz. Buna gömülü yazılım diyoruz. Cep telefonunuzu kullanırken attığınız SMS'in arkası da yazılımdır, cepten bankacılık yaptığınız zaman bu da yazılımdır" görüşünü de paylaştı.