Türk doğaltaşındaki düşük kâr marjına İtalya'dan eleştiri

SEDAT ALP

İZMİR - İtalya Mermer Makineleri Üreticileri Konfederasyonu, İtalya’da sektörün tüm bileşenlerini temsil eden en büyük örgüt. Yıllık 4.3 milyar eroluk büyüklükteki ekonomiyi temsil ediyor. Bunun 3.2 milyar euroluk kısmı ihracattan oluşuyor. Bu ihracatın en büyük 3 müşterisinden biri de Türkiye olduğu için İtalyan mermer teknolojileri üreticileri, buradaki doğaltaş sektörünü yakından takip ediyor.

Doğaltaş sektöründe dünyanın en büyük teknoloji üreticilerini temsil eden İtalya Mermer Makineleri Üreticileri Konfederasyonu Başkanı Flavio Marabelli, Türkiye’nin doğaltaş sektörünün dışarıdan fotoğrafını DÜNYA gazetesi için çekti.

İtalya’nın doğaltaş işleme makineleri ihracatında Türkiye’nin yıllardır hep ilk 5 büyük pazar arasında yer aldığını söyleyen Marabelli, “Türkiye’nin mermer sektöründe kaydettiği sıçramada İtalyan teknolojisine ağırlık vermesinin de büyük katkısı var. Türkiye’de de mermer makinelerini üreten firmalar var ama bunlar teknolojik olarak daha basit. Türkiye’deki büyük mermer üreticileri yeni makinelerini genelde İtalya’dan sipariş ediyorlar. Bu ilgi geçtiğimiz yıl daha da arttı ve Türkiye, İtalyan makine ihracatçılarının 3. büyük pazarı oldu. Türkiye, 20 yılda doğaltaş sektöründe çok aşırı büyüdü ve uluslararası pazarda çok güçlü bir oyuncu haline geldi” diye konuştu.

Marabelli, Türkiye’nin doğaltaşta bej renklerin hemen hemen çoğunu ürettiğini, renk ve desen skalasını yıllar içinde zenginleştirdiğini belirterek, “Bunların algıladığı bej renklerin üzerinde çok değişik ürünler çıkardılar. Burada İtalyan teknolojisinin de çok etkisi oldu. Biz bütün dünyayı geziyoruz. Birçok ülkede Türk firmaları gerek hammadde, gerekse işlenmiş ürün satmak için bütün pazarlarda var. Türkiye Çin’in en büyük hammadde tedarikçisi olurken, yine bu ülkeye ABD’ye ve Körfez ülkeleri başta olmak üzere işlenmiş ürünlerini de satıyor” dedi.

Düşük fiyat Türk doğaltaş sektörüne kan kaybettiriyor

Türk doğaltaş sektörünün zayıf yönlerine de dikkat çeken Maraballi, İtalyan mermer teknolojisinin en büyük ihracat pazarları arasında başlarda yer aldığı için Türkiye’de sektörün gücünü korumasının kendilerinin de çıkarına olduğunu vurgulayarak, “En büyük sorun Türk mermer üreticilerinin ürettikleri malları daha çok hammadde olarak satmayı tercih etmesi. Çok azı malını işleyerek satıyor. Pazar daha da ileri gidebilirdi ancak işlenmemiş ürün satması, katma değerini düşük tuttu. Çünkü mermerin asıl değeri işlendikten sonra çıkıyor. Türk mermeri o yüzden gerçek değerini bulmuyor. Dünyanın en büyük hammadde alıcısı Çin, işlediği hammaddenin yüzde 50’sini Türkiye’den blok olarak alıyor. Bu da Türkiye’nin ürünü iyileştirmesini ve daha yüksek katmadeğerli pazarlamasını önlüyor.”

Flavio Marabelli, Türk firmalarının işlenmiş üründe de kendi arasında rekabete girerek düşük fiyatla satış yaptığına bunun da sektör için önemli bir sorun olduğuna işaret ederek, “Örneğin, ABD’ye işlenmiş ürün olarak sattığında da, dünya piyasasına göre fiyatını düşük tutuyor, mermerin gerçek karşılığını istemiyor. Bu nedenle satış olarak bakıldığında Türkiye’nin doğaltaş ihracatında miktarda artış var ama gelirde düşüş var. Ürünü fazla satıyor ama az para kazanıyor. Türk firmaların az kar marjıyla ihracat yapması bizi de kaygılandırıyor. Çünkü az kazandığında az yatırım yapacak ve İtalya’dan daha az yeni makine alacak. O kadar fiyat düşüşleri var ki satsınlar diye. Birkaç sene daha böyle devam ederse, maliyetini kurtaramayacağı için mermer üretimini durdurma noktasına gelebilir. Bu iş İtalya’da da böyleydi. Ancak biz ürünümüz işlenmemiş olarak satıldığı müddetçe bir yere gelemeyeceğimizi gördük ve bunun önüne geçtik” diye konuştu.

'Aynı problemleri yaşadık ve atlattık'

Türkiye’de doğaltaş sektörünün irili ufaklı çok sayıda örgütle temsil ediliyor olmasının da bir başka handikap olduğunu ifade eden Marabelli, “Sektörde çok fazla dernek var. Bu yardımcı olacak bir durum değil. Güçlerini büyütmek için birleşmeleri lazım. Çünkü küçük küçük birliklerin sektöre faydası olamaz. Bizde de yapı başlangıçta buradaki gibiydi, ama zaman içinde birleşerek güçleneceğimizi anladık ve birleştik. Türkiye’deki problemlerin aynısını yaşadık ve atlattık. Şu anda İtalya Mermer Makineleri Üreticileri Konfederasyonu’nun arkasında devlet desteği var ama sonuçta şirketler finanse ediyor. Türkiye benzer bir yapı oluşturursa en azından pazarda arkalarında önemli bir güç olur” dedi.