Türk kamuoyu iklim değişikliğini bir sorun olarak görmüyor

DİDEM ERYAR ÜNLÜ

Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi (EDAM)’nin TNS aracılığıyla Türkiye çapında yaptırmış olduğu kamuoyu araştırmasına göre, kamuoyu Türkiye’nin iklim değişikliği ile mücadelede sorumluluk üstlenmesine şartlı destek veriyor. 

Araştırmaya katılanlardan yaklaşık yüzde 34'ü diğer ülkelerin de sera gazı emisyonlarını azaltmaları şartıyla Türkiye'nin de emisyonlarını azaltacak tedbirler almasına destek veriyor. Yüzde 17'lik bir dilim ise diğer ülkelerin tutumundan bağımsız olarak Türkiye'nin sera gazı emisyonlarını azaltmasını onaylıyor. 

Yüzde 21'lik bir kesim iklim değişikliğinin Türkiye'nin sorunu olmadığı ve ülkenin emisyonlarını azaltmasına gerek olmadığı fikrini savunuyor. Araştırmanın bir diğer önemli bulgusu ise çalışmaya katılanlardan yaklaşık yüzde 28'inin mesele üzerinde herhangi bir görüş belirtmemesi. Bunlara ek olarak, iklim değişikliği politika tercihinde siyasi parti tercihi ve yaş faktörlerinin etkisi de araştırma sonuçlarında gözlemlenebiliyor. 

5 Mayıs- 12 Haziran 2015 tarihleri arasında, Türkiye’de yaşayan seçmenleri temsil eden 1508 kişilik bir örneklemle yürütülen kamuoyu araştırmasında katılanlara, iklim değişikliğiyle mücadele konusunda bir dizi politika alternatifi sayıldı ve Türkiye’nin bu politikalardan hangisini takip etmesi gerektiği soruldu. 
Araştırmanın yürütüldüğü iller: Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Manisa, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kırklareli, Konya, İçel, Samsun, Zonguldak, Denizli ve Malatya oldu. 

Daha fazla bilinçlenme gerekli 
Her dört seçmenden birinin bu konuda görüş belirtememesi, Türkiye’de iklim değişikliği ve iklim değişikliğiyle mücadele konusunda kamuoyunun bilinçlenmesini sağlayacak tartışmalarının eksikliği ile açıklanabilir. 

Fikir belirtmeyenler bir kenara bırakılırsa, Türk kamuoyu tarafından en fazla tercih edilen politika, görüşülenlerin yüzde 21’inin tercih ettiği, “hiçbir şey yapmama politikası”. Görüşülen kişilerin beşte biri iklim değişikliğinin Türkiye’nin sorunu olmadığı ve seragazı emisyonlarını azaltması gerekmediği görüşüne katılıyor. İklim değişikliklerinin Türkiye’nin sorunu olmadığı görüşünün bu derece yaygın olması, bu konuda alınması gereken çok yol olduğunu gösteriyor. 

Parti seçmenlerine göre görüşler değişiyor 
Araştırma sonuçlarına göre Türkiye’nin iklim değişikliği ile mücadele politikaları konularında parti tabanları arasında kayda değer farklılıklar bulunuyor. 

Öncelikle “özgeci” adı verdiğimiz, uluslararası gelişmelerden bağımsız olarak Türkiye’nin seragazı emisyonunu azaltmak için çaba harcaması gerektiği görüşüne katılanların oranı ankete katılan HDP seçmenlerinde yüzde 41’e ulaşıyor. Bu görüşe en az katılma, konuşulan MHP seçmenleri arasındayken; bu parti seçmenlerinin “şartlı” politikaları desteklediği görülüyor. 

Ankete katılan CHP ve AKP seçmenlerinin birinci tercihi, farklı oranlarda olsa da Türkiye’nin herhangi bir adım atmaması yönünde. Parti tabanları karşılaştırıldığında en yüksek “fikri yok/cevap yok” yanıtına yüzde 32 ile AKP, daha sonra CHP tabanlarında rastlanıyor.

Gençler daha bilgili
İklim değişikliğiyle mücadele konusundaki politikaların görüşülen kişilerin yaşlarıyla bir ilişkisi bulunuyor. Araştırmada iklim değişiklikleri konusunda gençlerin yaşlılara kıyasla daha fazla bilgili olduğu ortaya çıkıyor. Yaşın verilen destekte kısmen etkili olduğu bir başka politika tercihiyse “hiçbir şey yapmama”. Gençler arasında bu görüşü destekleyenlerin oranı yüzde 14’iken, 35-44 yaş diliminde yüzde 30’a kadar yükseliyor, ancak daha yaşlı gruplarda yüzde 20’lere düşüyor.