Rekabetçi pazarda dönüşüm için üniversite-sanayi işbirliği gerekiyor

Hatice ŞİMŞEK

KAYSERİ - Teknolojinin gelişimi ve küreselleşmenin etkisiyle global pazarda rekabet giderek artıyor. Firmaların da pazarda rekabet edebilmesi için markalaşması ve ürünlerinde katma değeri artırması gerektiği vurgulanıyor. Sanayide Endüstri 4.0 dönüşümünün başladığı bu dönemde üniversiteler ile sanayinin işbirliği de bir bakıma zorunlu hale geldi. Türkiye’de Ar-Ge ve inovasyonun özellikle üretim alanında daha çok yer edinebilmesi için gerek özel sektör gerek kamuda bir dizi çalışmalar yürütülüyor. Bu çalışmaların olumlu etkileri Kayseri ve Sivas’ta da görülüyor. İki ilde Ar-Ge merkezi sayısı artmaya başlarken, üniversite sanayi işbirliği alanında da projeler yürütülüyor.

Bugün itibarıyla yurt genelindeki Ar-Ge merkezi sayısı 543’e ulaşırken, merkezlerin yedisi Kayseri ve Sivas’ta bulunuyor. Katma değerli ürün grubu ile kilogram başına ihracat fiyatını 3.5 doların üstüne çıkarmak isteyen Türkiye’de, son dönemde sanayiye verilen Ar-Ge destekleri artırıldı. Devletin Ar-Ge ve inovasyon konusunda kayda değer çalışmalarından biri olan Ar-Ge Reform Paketi’nin hayata geçirilmesi ile Türkiye genelinde Ar-Ge merkezi sayısı hızla artmaya başladı. Anadolu’ya da yayılan bu durum Kayseri ve Sivas’ta da üniversite-sanayi iş birliği alanında çalışmaların yoğunlaşmasını tetikledi. Yaşanan gelişme, Ar-Ge merkezi sayısında yeni hedeflerin belirlenmesinde etkili oldu.

Ar-Ge merkezi sayısının bu yıl 10’a ulaşması planlanıyor

Kayseri ve Sivas’ta üniversite-sanayi iş birliği için illerin kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra iş dünyası temsilcileri de bu sorumluluğu daha fazla üstlenmeye başladı. Birkaç yıl öncesinde Ar-Ge merkezi kavramından uzak olan kentlerde devlet desteklerinin yanı sıra özel sektörün de çabası ile art arda Ar-Ge merkezleri kurulmaya başlandı. Endüstriyel dönüşümü destekleyen bu oluşumların daha da artması bekleniyor. Bu hareketliliğin yaşandığı illerden biri de Kayseri.

Erciyes Üniversitesi, Nuh Naci Yazgan Üniversitesi ve Abdullah Gül Üniversitesi ile Kayseri’de 68 binden fazla öğrenciyle eğitim veriliyor. Kayseri OSB, Mimarsinan OSB ve İncesu OSB’de yaklaşık bin 200 firma faaliyet gösteriyor. Bu avantajın yanına Ar-Ge Reform Paketi ile Ar-Ge merkezlerine sağlanan muafiyet ve desteklerin artması da eklenince, Kayseri iş çevreleri, katma değerli ürün için Ar-Ge merkezlerine odaklandı. Üç yıl önce Ar- Ge merkezi kavramından uzak olan ilde ilk adımı 2014 yılında Erciyes Üniversitesi bünyesinde bulunan Erciyes Teknopark iş birliği ile Kayseri Şeker Fabrikası attı. Fabrika sadece Kayseri’nin değil şeker sektörünün de ilk Ar-Ge merkezini kurdu.

İlerleyen dönemde Hasçelik Grup, Türkiye’nin 356’ncı Kayseri’nin ise ikinci Ar-Ge merkezini faaliyete geçirdi. Daha sonra Aspilsan, Boytaş, Merkez Çelik ve Küçükler Tekstil firmalarının kurduğu Ar-Ge merkezleri ile Kayseri’de sayı altıya ulaştı.

Tüm bu faaliyetler Erciyes Teknopark başta olmak üzere ildeki üniversiteler, ORAN Kalkınma Ajansı, Kamu-Üniversite- Sanayi İşbirliği (KÜSİ) Çalışma Grubu İl Temsilciliği’nin yanı sıra iş dünyasını temsil eden STK’lar tarafından da destekleniyor. Üç ayda bir yapılan Türkiye Kamu- Üniversite-Sanayi İşbirliği (KÜSİ) Stratejisi ve Eylem Planı Yüksek Planlama Kurulu Toplantısı ile üniversitelerin sanayide gelişim ve değişim sürecine vereceği katkıların yanı sıra iş dünyasının da ihtiyaçları keşfediliyor. Mart ayında yapılan toplantıda belirlenen hedefle Kayseri’de Ar-Ge merkezi sayısının yıl sonuna kadar 10’a ulaşması planlanıyor.

Cumhuriyet Teknokent’te firma sayısı 70’e çıkacak

Sivas’ta bulunan Cumhuriyet Teknokent ise büyüme hazırlığında. 2011 yılından bu yana faaliyette olan teknokentte yaklaşık 2 bin metrekare kapalı alanda ağırlıklı yazılım alanında olmak üzere 31 firma Ar-Ge faaliyetlerini yürütüyor. Büyüme girişimleri sonucu bu yıl sonunda tamamlanacak yaklaşık 7 bin metrekare kapalı alana sahip ek hizmet binası ile daha fazla firmaya Ar-Ge çalışmalarını yapabilecekleri elverişli ortamın sunulması planlanıyor. Teknoketnin büyümesi ile burada faaliyet gösteren firma sayısının 70’e ulaşacağı öngörülüyor. Öte yandan Cumhuriyet Teknokent’te üniversite-sanayi işbirliğini artırmak amacıyla 2013 yılında Teknoloji Transfer Ofisi kuruldu. Ofiste firmalara farkındalık, tanıtım, bilgilendirme eğitimleri, proje yazılımı ve takibi, ulusal ve uluslararası destek programlarının takibi, fikri ve sınai mülkiyet hakları ile ilgili bilgi ve yönlendirme hizmetler sunuluyor. Bunun yanı sıra yeni kurulacak firmalara girişimcilik ve kuluçka hizmetleri de veriliyor. Eğitim faaliyetleri kapsamında ise üniversite-sanayi iş birliği adına her hafta bir firma ve akademisyen buluşması ile faaliyetler hakkında bilgilendirme yapılıyor.

Cumhuriyet Teknokent bünyesinde yürütülen projeler kapsamında dermokozmetik, geri dönüşüm ve veterinerlik ve hayvancılık sektöründe faaliyet gösteren firmalar tarafından dört adet patent/faydalı model alındı.

Sanayi alanında ise Sivas’ın tek Ar-Ge merkezine sahip olan ve otomotiv sektörüne eksantrik kam mili üreten ESTAŞ’ın yanı sıra yurtiçindeki en büyük yük vagonu üreticisi olan TÜDEMSAŞ’ın üniversite sanayi işbirliğine ağırlık verdiği görülüyor.

TÜDEMSAŞ ile Cumhuriyet Üniversitesi arasında Mühendislik Fakültesi öğrencilerinin kaynak eğitimleri ile ilgili protokol imzalandı. Yapılan işbirliği ile Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik ve Teknoloji fakülteleri bünyesindeki Makine Mühendisliği, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği ile İmalat Mühendisliği programlarında kayıtlı öğrencilerin, TÜDEMSAŞ bünyesindeki Kaynak Eğitim Merkezi ile Kalite Kontrol Laboratuvarlarındada pratik eğitim alması hedefleniyor.