Şirketlerin vergisi düşük, tüketimin vergisi yüksek

ANKARA - Dünya Bankası, Uluslararası Finans Kuruluşu (IFC) ve PricawaterhouseCoopers (PwC) işbirliği ile hazırlanan "Vergi Ödemesi 2014" raporuna göre Türk şirketlerinin vergi yükü dünya ortalamasının altında. Anadolu Ajansı muhabirlerinin yaptığı derlemeye göre Türkiye'deki işletmelerin ödemekle yükümlü oldukları toplam vergi oranı yüzde 40.2 ile dünya ortalaması olan yüzde 43.1'in altında bulunuyor.

Türkiye'deki işletmeler, bir yılda 11 farklı vergi ödemesi için 226 saat harcarken, dünya genelinde 26,7 farklı vergi ödemesi için 268 saat harcanıyor.

e-fatura ile zamandan tasarruf

Vergi sisteminin Türkiye'de dijitalleştiğine işaret edilen raporda, vergi ödemeleri için ayrılan sürenin azaldığı belirtiliyor. Raporda, elektronik faturalamanın, şeffaflığı artırarak iç ve dış denetimi daha da kolaylaştıracağı belirtilerek, "e-faturalara elektronik platformdan kolayca ulaşılabileceğinden dolayı, şirketler de nakit yönetimleri ile ilgili daha güvenilir gerçek zamanlı bilgiye sahip olacaklar. Elektronik faturalama sistemini uygulayan şirketler, ilgili yasal kayıtlarını elektronik olarak ve belirli koşullara bağlı kalarak tutabilecekler. Uygulama, yasal olarak on sene boyunca saklanması gereken büyük defter ve envanter defterleri de dahil olmak üzere şirketleri yasal kayıtları sayfalarca basmaktan kurtaracak" deniliyor.

Avrupa şirketlerinin vergi yükü ağır

Türkiye, yüzde 40.2'lik oran ile şirket karları üzerindeki vergi yükü açısından, en az yüke sahip ülkeler arasında yer alıyor. İtalya'da şirketlerin karları üzerinden ödemekle yükümlü olduğu vergi oranı yüzde 65.8, Fransa'da yüzde 64.7, İspanya'da yüzde 58.6, İsveç'te yüzde 52, Almanya'da 49.4 seviyesinde bulunuyor.

Avrupa'da şirket karları üzerindeki vergi yükünün en hafif olduğu ülke yüzde 19.8'lik oran ile AB'nin yeni üyesi Hırvatistan olurken, bu ülkeyi yüzde 20.7 ile Lüksemburg izliyor.

ABD'de vergi yükü yüzde 46.3

Dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD'de şirketler karlarının yüzde 46.3'ü oranında vergi ödüyor. Ülkede 11 farklı vergi ödemesine yılda 175 saat harcanıyor. Aynı kıtada yer alan Kanada'da şirketlerin ödediği toplam vergi oranı 24.3 seviyesinde bulunuyor. Kanada'da 8 farklı vergi ödemesi için yılda 131 saat harcanıyor.

Japonya ve Çin'de "vergi mesaisi fazla"

Şirket karları üzerindeki vergi yükü Asya devi Japonya'da yüzde 49.7, Çin'de ise 63.7 düzeyinde bulunuyor. Japonya'daki şirketler 14 farklı vergi ödemesi için yılda 330 saat harcarken, Çin'de 7 farklı ödeme için 318 saat harcanıyor.

Rapora göre, AB ülkelerinin şirket karlarından ödedikleri vergi oranları, bu işlemler için harcadıkları zaman ve toplam vergi sayıları şöyle:

AB ülkeleri Toplam Vergi Oranı (%) Harcanan Saat Vergi Sayısı

İtalya 65.8 269 15

Fransa 64.7 132 7

İspanya 58.6 167 8

Belçika 57.5 160 11

Avusturya 52.4 166 12

İsveç 52 122 4

Macaristan 49.7 277 12

Almanya 49.4 218 9

Estonya 49.4 81 7

Çek Cumhuriyeti 48.1 413 8

Slovakya 47.2 207 20

Yunanistan 44 193 8

Litvanya 43.1 175 11

Romanya 42.9 200 39

Portekiz 42.3 286 18

Polonya 41.6 286 18

Malta 41 139 7

Finlandiya 39.8 93 8

Hollanda 39.3 123 9

Letonya 35.9 123 9

İngiltere 34 110 8

Slovenya 32.5 260 11

Bulgaristan 27.7 454 13

Danimarka 27 130 10

İrlanda 25.7 80 9

Güney Kıbrıs 22.5 147 36

Lüksemburg 20.7 55 23

Hırvatistan 19.8 196 19

Öte yandan gelişmiş ekonomilerde toplanan vergilerin yüzde 70'ine yakını şirketlerden ve gelir vergisi mükelleflerinden alınırken, Türkiye'de bu oran yüzde 30 civarında seyrediyor. Türkiye'de toplanan vergilerin yüzde 70'ine yakını KDV, ÖTV gibi dolaylı vergilerden, yani tüketimden sağlanıyor.