TARSİM'in kapsamı sözleşmeli çiftçiyle genişleyecek

TARSİM'den yapılan açıklamada tarım ve orman alanlarında yapılacak düzenlemeleri içeren kanun teklifinin, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda, 23 Mart tarihinde kabul edildiği ve bu doğrultuda tarımsal üretim sözleşmesine tabi ürünlere veya üretim varlıklarına sigorta yaptırılmasının zorunlu olacağı bildirildi. Buna göre, tarım sektörüyle ilgili politikaların tespit edilmesi, planlanması ve koordinasyonuyla ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılarak, uygulanmasında Tarım ve Orman Bakanlığı yetkili olacak.

Tarımsal üretimin planlanması, gıda güvencesi ve güvenliğinin sağlanması, verimliliğin artırılması, çevrenin korunması ve sürdürülebilirliğin tesis edilmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı’nca belirlenen ürün veya ürün gruplarının üretimine başlanmadan önce bakanlıktan izin alınacak. Bakanlık, arz ve talep miktarıyla yeterlilik derecesini dikkate alarak, hangi ürün veya ürün gruplarının üretileceği ile tarım havzası veya işletme bazında asgari ve azami üretim miktarlarını belirleyecek. Tarımsal üretim sözleşmesine tabi ürünlere veya üretim varlıklarına sigorta yaptırılması da zorunlu olacak.

2022 yılında Türkiye genelinde tüm tarım sigortası branşlarındaki poliçe sayısı 3 milyonun üzerine çıktı. Üretici/işletme sayısı ise 767 bin 255 adede ulaştı. Toplam prim üretimi yüzde 92 artış ile 9 milyar liranın üzerine çıktı.

Sigorta priminin yarısının devlet tarafından karşılandığı tarım sigortalarının yeni düzenlemeyle birlikte daha geniş bir kitleye ulaşacağı belirtiliyor.

Türkiye’de 18 Temmuz 2022 itibarıyla Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı 2.034.571 çiftçi bulunuyor. Kredi Kayıt Bürosu 2022 Türkiye Tarımsal Görünüm Saha Araştırması Raporu'na göre kurumun araştırmasına katılan her 10 çiftçiden 2’si (yüzde 20) sözleşmeli tarımsal üretimde bulunuyor. Sözleşmeli üretilen ürünlerde yasa gereği sözleşmenin zorunlu olduğu şeker pancarı (yüzde 46) başı çekiyor. Bunu buğday, domates ve mısır takip ediyor. Tüm çiftçiler içerisinde tütün üreticilerinin yüzde 79’unun, hıyar üreticilerinin yüzde 24’ünün, domates üreticilerinin ise yüzde 17’sinin sözleşmeli olduğu görülüyor. Buğday ve arpa üreticilerinde ise sözleşmelilik oranı sırasıyla yüzde 4 ve yüzde 2 ölçülüyor.

Saha araştırmasına katılan çiftçilere kredi sorularının akabinde son üç yıl içerisinde hiç tarım sigortası kullanıp kullanmadıkları da soruldu. Buna göre sigorta yaptırmayan çiftçi kitlesi bu yıl yüzde 52’ye geriledi. Araştırmada TARSİM yaptırmayan çiftçilere neden sigorta yaptırmadıkları da soruldu. Bu soruya verilen cevaplarda “sigorta pahalı” gerekçesi çiftçiler tarafından en çok belirtilen seçenek oldu. TARSİM’i “gereksiz bulan” çiftçilerin oranı yüzde 35 ve TARSİM’in “hasarları eksik ödediğini” düşünen çiftçilerin oranı yüzde 31 oldu.