Bebek ürünlerinde zam haberi satışı %40 artırdı

YENER KARADENİZ - İSTANBUL

Türkiye’de toplam 4 milyar TL’den fazla pazarı olan bebek araç gereçleri, vergi kıskacında. 23 Mayıs’ta getirilen vergiler nedeni ile bugünden itibaren söz konusu ürünler yüzde 80’e varan oranlarda zamlı satılacak. Zam haberini alan tüketiciler satışların son bir haftada yüzde 40 artmasını sağlarken, bundan sonraki dönemde 2 kata yakın pahalı olacak ürünlerin merdiven altını tetiklemesinden endişe ediliyor. 23 Mayıs 2015 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bakanlar Kurulu’nun “İthalat Rejimi Kararına Ek Kararı” doğrultusunda başta bebek arabaları, mama sandalyesi, park yatak, ana kucağı, yürüteç, oto koltuğu, mama ısıtıcı, nemlendirici, sterilizatör ve mama hazırlayıcılar olmak üzere aralarında belirli mobilya eşyalarının bulunduğu bazı ürünlerin ithalatında ilave gümrük vergisi uygulanması şartı getirilmişti. AB üyesi ülkeler, EFTA üyesi ülkeler, İsrail, Makedonya, Bosna-Hersek, Fas, Batı Şeria Gazze Şeridi, Tunus, Mısır, Gürcistan, Arnavutluk, Ürdün, Şili, Sırbistan, Karadağ, Kosova, Güney Kore, Morityus dışındaki ülke ve bölgelerden ithal edilecek söz konusu ürünler için ilave gümrük vergisi oranı; bebek araç gereçlerinde yüzde 50, ev aletlerinde yüzde 30, aksam ve yedek parçalar için ise yüzde 25 olarak belirlenmişti.

Uygulamaya girmeden %10 yansıdı 

Uygulanacak olan ek vergi CIF bedel üzerinden hesaplandığından ve bu ürünlerin büyük bir bölümünde gözetim bulunduğundan bu vergi ürünün perakende fiyatına yüzde 80’e yakın oranlarda yansıtılması bekleniyor. İlgili ek vergi uygulaması bugünden itibaren geçerli olacak. Ancak haber mayıs ayında ürünlere anında yüzde 10 zam olarak ürünlere yansımış. 

Besafe ve Mami markalarının Türkiye distribütörü olan Bebek Yaşam Ürünleri şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Kasım Yiğit, söz konusu kararın yerli üreticiyi koruma, ithalatı kısıtlama ve cari açığı düşürme gibi hedefler ile alındığını ancak bebek ürünleri üretimi konusunda Türkiye’de üretimin yok denecek kadar az olduğuna dikkat çekti. Özellikle Haziran 2010’dan itibaren zorunlu olan bebek oto koltuğunda yerli üretimin olmadığına dikkat çeken Yiğit, “Bu ürünlerde mobilya kategorisinde değerlendirilmiş. Lüks olmayan zorunlu kılınan bir ürüne ek vergi getiriliyor. Yüzde 70- 80 ek maliyetler binecek. Perakendeye direkt yansıyacak bu maliyet. Zaten karar öncesinde de fiyatlar AB fiyatlarının yüzde 15 üzerindeydi” dedi. 

Kur baskısının üstüne geldi 

Kasım Yiğit’in verdiği bilgilere göre, Türkiye’de yılda 1.2 milyon çocuk doğmasına rağmen bebek oto koltuğu satış adedi 100-120 bin adet civarında. Yani yüzde 10. Bebek arabası satışı ise 350 bin adet. Söz konusu oran AB’de yüzde 86-90 civarında. Fransa’da yılda 600-650 bin çocuk doğarken bebek oto koltuğu satışı 450 bin. Yiğit bu maliyetlerin Türkiye’de satışları daha da düşüreceğini belirtti. Sektör aynı zamanda kur baskısı altında. BAGİDER Başkanı Perviz Aran’ın verdiği bilgilere göre de, doların 2.35 TL ve verginin sıfır olduğu ocak ayında 449 TL olan bebek oto koltuğunun fiyatı, doların 2.70’ye çıkması ve gelen yüzde 50’lik vergi ile birlikte 755 TL’ye yükselecek. Aynı şekilde bebek mama sandalyelerinin fiyatı ise yüzde 50 verginin yanı sıra yüzde 30’luk gözetim vergisi nedeni ile 319 TL’den 624 TL’ye çıkıyor. 

Satışlar yüzde 40 arttı 

Vergi haberi ile birlikte perakende noktalarında da önemli bir hareketlilik yaşanmış. Kasım Yiğit, tüketicinin ciddi reaksiyon gösterdiğini anlattı. Tüketici, ek vergiler yansımadan bir an önce alım yapmak peşinde. Ancak firmalar 23 Mayıs’ta haberin yayılması ile birlikte aynı hafta yüzde 15 zam yapmış. Bugünden itibaren yüzde 25-30 zam daha bekleniyor. Yiğit yeni siparişler ile birlikte temmuz ayının ortasında yüzde 60-70 zam olacağını söyledi. Yiğit, “Karar bilgisinin alınması ile birlikte mağazalarda büyük bir hareketlilik yaşandı. Son bir haftada yüzde 40’a varan oranlarda artış gerçekleşti satışlarda” dedi.

Merdivenaltı üretim sıçrar mı?

Bir ürünü hem zorunlu kılıp hem de fiyatını yüzde 80’e varan oranlarda artış yapılmasını sağlayacak kararları bir çelişki olarak niteleyen Kasım Yiğit, sektör temsilcileri olarak anında reaksiyon gösterdiklerini ancak şimdilik olumlu bir geri dönüş alamadıklarını vurguladı. Yiğit, şöyle konuştu: “Ciddi çelişki var. Bunla ilgili sektörde faaliyet gösteren firmalar olarak vergilerin geri çekilmesi yönünde görüşmeler yaptık. Sonuç alır mıyız bilmiyorum. Seçim yeni yapıldı, hükümet kurma süreci derken korkarım ki geri adım atılmayacak. Ancak bebek oto koltuğu gibi ürünlerin mobilya kategorisinde değerlendirilmesi yanlış bir uygulama. Bu merdiven üretimi teşvik de edebilir. Ciddi sıkıntılar doğuracak. ”