1970’li yıllardan başlayarak ülkemiz ekonomisinin kılcal damarlarında yer alan küçük ve orta ölçekli işletmelerin önemi ve desteklenmesi konusu gündeme geldi. 1970 yılında BM kalkınma teşkilatı UNIDO desteğiyle küçük sanayi geliştirme merkezi KÜSGEM kuruldu. Ardından 1983 yılında küçük sanayi geliştirme teşkilatı KÜSGET kuruluşu gerçekleşti. 1990’da bu alt yapı üzerine Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Geliştirme ve Destekleme Başkanlığı KOSGEB kuruldu.
KOSGEB bugün 784 bin KOBİ’nin yer aldığı çok önemli bir veri tabanına sahip.
Peki bu 25 yıllık dönem doğrusuyla yanlışıyla neleri içeriyor?
Onun için KOSGEB Başkanı Recep Biçer’in dünkü 25. yıl basın toplantısında verdiği bilanço içerikli açıklamasını aktarayım: “KOSGEB fikri KOBİ'lerle birlikte büyüdü. Bugüne kadar 215 bin işletmeye 12 milyar lira kolay kredi imkanı sunduk. Son dört yılda 300 bin girişimcilik eğitim desteği verdik. 17 bin girişimciye 267 milyon lira destek sağladık.”
Biçer, yeni destekleri daha gündeme aldıklarını belirterek, genel destekler arasında yurtiçi fuar desteği, iş gezisi desteği, tanıtım desteği, enerji verimlilik desteklerinin yer alacağını açıkladı. Girişimcilik konusunda yeni destek getireceklerini belirtti. İşbirliği ve güç birliği konusunda da destek programını gündeme getireceklerini söyledi. Gönüllü uzmanlık ve lojistik konularında da desteklerin kapsama alınacağını açıkladı.
KOSGEB konusunda bugüne kadarki dönemde olumlu olarak gördüklerim neler?
• Bunların başında KOBİ’leri gündeme getirmek onlara destek konusunda arayışlarda bulunmak ve kurumsal örgütlenmeye giderken, alt örgütlenmeyi gündeme almayı görüyorum. Bunun sonucunda çok yeterli olmasa da KOBİ’lere hem eğitim, hem doğrudan mali destekler verildi. • Yukarıda da belirttiğim gibi 784 bin KOBİ’nin kayda girdiği bir veri tabanına sahip olundu.
• KOBİ’lerin sorunları, beklentileri, başarıları, başarısızlıklarının sürekli olarak toplumun gündeminde yer almasını sağladı. KOBİ’ler adına bir farkındalığın ekonomimizde yer almasına neden oldu.
• 2002-2005 döneminde Özelleştirme İdaresi ve Dünya Bankası desteğiyle 6 İş Geliştirme Merkezi İŞ- GEM kuruluşuna, 2006-2009 döneminde 5 İŞGEM daha eklendi. Şimdi öğreniyoruz ki yeni dönemde kendi işlerini kuranlara yatırım, işyeri temini ve kredi sağlayan İŞGEM projeleri kadın girişim merkezleri KİŞ- GEM’lerin de katılmasıyla yeniden canlandırılıp ivmelendirilecek. Olumsuz gördüklerimden söz etmem gerekirse:
• KOSGEB açıklamaları sürekli bedava para dağıtılıyor imajıyla, “Destek yağıyor”, “KOSGEB Kastamonu için kesenin ağzını açtı”, “KOSGEB’in 38 mali destek paketi” gibi söylemle KOBİ’lere çağrılar yaptı. Bu geri ödemesiz para dağıtılıyor yanlış algısına yol açtı. KOBİ’lerle KOSGEB arasında güvensizlik yarattı.
• Çok önemli ve yaygınlaşması gereken İŞGEM’lere siyasilerin de etkisiyle ilk dönem ivmesi sürdürülmedi. Olması gereken sayıya ulaşılamadı.
• KOSGEB kurum olarak KOBİ’lere balık tutmasını öğretecek eğitim ağırlıklı bir kurum görünümü yerine, balık veren para dağıtan bir kurum imajına yol açtı.