Son 5 yılda ülkeye doğrudan yabancı sermaye olarak 51 milyar dolar girdi..
Türkiye’ye yatırım yapmak için gelen, ticarethane açmak için temsilcilik yapmak için gelen dövizlere doğrudan yabancı sermaye diyoruz.
Banka, sigorta şirketi satın almak için gelen, gayrimenkul satın almak için gelen, özelleştirilen kamu şirketlerini satın almak için gelen sermaye de doğrudan yabancı sermaye.
Başka ülkeler gibi biz de yabancıların fabrika kurmak için sermaye getirmelerini bekleriz. Fabrika kalıcı üretim tesisidir. İstihdam yaratır. İhracatı artırır.
Son 5 yılda ülkeye giren 51 milyar dolar doğrudan yabancı sermayenin 15 milyar dolara yakın bölümü banka ve sigorta sektöründe yatırım için geldi.
11 Milyar dolara yakını elektrik ve gaz üretim ve dağıtım tesisleri için geldi.
İmalat sektöründe faaliyet gösteren şirketler için gelen doğrudan yabancı sermaye 14 milyar dolara yakın. Ne var ki, son 5 yılda ekonomik büyüklükte, ihracata dönük fabrika kurmak için doğrudan yabancı sermaye girişi olmadı.
İmalat sanayine gelen doğrudan yabancı sermaye daha önce faaliyete geçen kuruluşların ihtiyacı için gelen veya Türklere ait fabrikaları satın almak için gelen doğrudan yabancı sermaye.
Şimdilerde doğumuzdaki ülkeler sorunlu. Bazılarında iç çatışmalar var. Petrolü olanların geliri azaldı. Ama biz eskiden beri doğumuzdaki Arap ülkelerinden Müslüman ülkelerden döviz girişi olmasını bekleriz.
Son 5 yılda ülkeye gelen 51 milyar dolar doğrudan yabancı sermayenin yüzde 75’i, 38 milyar doları Avrupa ülkelerinden geldi.
Azerbaycan ve Arap ülkelerinden gelen doğrudan sermaye 6 milyar dolar dolayında. Toplam doğrudan sermaye girişinin yüzde 12’si kadar.
Son 5 yılda Almanya’dan 4.5 milyar dolar, İngiltere’den 4.5 milyar dolar doğrudan yabancı sermaye girişi oldu. Azerbaycan’dan Petkim yatırımları ağırlıklı olarak 3 milyar dolar doğrudan yabancı sermaye girişi var.
Katar’dan 900 milyon dolar doğrudan sermaye girişi gerçekleşti. Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’ın her birinden 600 milyon dolar doğrudan yabancı sermaye geldi. Bahreyn’den gelen döviz 191 milyon dolar.
Görülüyor ki, ihracat pazarımız nasıl Batı pazarı ise, Türkiye’ye ihracat dışı doğrudan yabancı yatırım ilişkilerinde de döviz Batı ülkelerinden geliyor.
Bu demek değil ki Arap ülkelere ve Müslüman ülkelere önem vermeyelim. Önem verelim, iyi ilişkileri geliştirelim ama, paranın ana kaynağının Batı olduğunu da bilelim.