Tarihte özellikle değişimin hızlandığı, belirsizliğin arttığı dönemlerde, rekabetçi alanlarda sadece birbirine benzeyen fikir sahiplerinin oluşturduğu yapıların, kendi kendilerini onaylayan, aşırı özgüvenli, farklı fikirlere karşı küçümseyici veya tahammülsüz bir hale geldiği görülmüştür. Bu yapıların da belirsizliklere, risk ve fırsatlara hazırlıksız yakalandığı örnekler çoktur. Sadece kişi ve şirketlerin değil, koca koca imparatorlukların ve hatta medeniyetlerin çöküşünde bu öngörüsüzlüğün rolü olduğunu söylemek mümkün. Burada tekrarlanan döngülerden bahseden Polybius ve Spengler gibi tarihçilerin yanı sıra Thomas Mann da “Büyülü Dağ” ve “Buddenbrook Ailesi” romanlarında benzer bir tema işlemiştir. Son iki haftadır piyasalara dair içinde bulunduğumuz karamsarlık ortamına rağmen, bazı potansiyel olumlu gelişmelerin yaşanabileceğini, daha kısa vade için aykırı ve nispeten daha olumlu görüşlerimizi ifade etmeye çalışıyoruz. İtalya’daki referanduma rağmen kısa vadeye yönelik görüşlerimiz değişmedi. Ayrıca, dün açıklanan enflasyon verisinin ise kısa vadeli olumlu görüşlerimiz ile uyumlu olduğunu düşünüyoruz.
Piyasaların referandum sonuçlarından ziyade, İtalya’nın bankacılık sektörü ile ilgili olası gelişmelere odaklanması gerektiğini düşünüyoruz. ECB’nin yıllık Denetleyici İnceleme ve Değerlendirme Süreci’ne (Supervisory Review and Evaluation Process) yönelik raporunu önümüzdeki üç hafta içinde sunması bekleniyor. Bu konuyla ilgili haber akışı bizce piyasalarda hak ettiği önemi henüz görmedi. Çünkü burada bir ikilemin, hatta ve hatta üçlem veya dörtlemin ortaya çıkması olası. Bankalarda ortaya çıkabilecek yeni sermaye ihtiyacının özel sektör vasıtasıyla gerçekleştirilmesi nasıl sağlanacak? Bu ihtiyacı özel sektör gideremezse devlet desteği gündeme gelmek zorunda. Fakat bunun için Almanya’nın razı edilmesi gerekir Almanya’da da siyasi havanın populist ve düzen karşıtı partilere doğru esmeye başlaması, tekrar aday olacağını açıklayan Merkel’i ikileme itebilir. Önümüzdeki günlerde piyasalardaki en önemli göstergenin İtalyan bono faizleri olacağını düşünüyoruz. Piyasaların ana gündem maddesi haline gelen küresel faizlerin yükselmesi, doların değer kazanması, verim eğrilerinin dikleşmesi bizim uzun süredir vurguladığımız. Uzun zamandır vurguladığımız diğer bir konu ise küreselleşme karşıtı akımların güç kazanması. Fakat bu konuyla ilgili yapılan tartışmaların da istisnalar hariç, büyük oranda tarihsel bağlamından nispeten kopuk ve yaratabileceği etkileri düşünmeden yapıldığını görüyoruz. Konu bizce önemli ve sadece piyasaları değil birçok şeyi etkileyecek potansiyelde.