İnşaat sektöründe 2008 yılından bu yana aralıklarla yaşanan duraksama, sektörün öncü şirketlerini alternatif pazarlara itiyor. İnşaat işleriyle tanınan önde gelen Türk şirketleri, son dönemde yatırımda şansını madende deniyor. Maden işinde de ilk sırada altın var.
Çalık Holding ile başlayan bu sürece özellikle son 2-3 yılda giren, amiral gemisi inşaat olan şirketler arasında Cengiz, MNG öne çıkıyor. Bu listeye son olarak Nurol ve Taşyapı da eklendi. Tabir- i caiz ise altına hücum dönemini yaşayan işte bu inşaatçıların odaklandığı pazarlar sadece yurtiçi ile sınırlı değil. Türk inşaatçılar, Afrika’dan Avrupa’ya geniş bir coğrafyada altın aramak için lisanslar alıyor, anlaşmalar imzalıyor, görüşmeler yürütüyor.
Peki hangi şirketler altın madenciliğine, ne gibi faaliyetler gösteriyor?
Çalık, Karadeniz ve Doğu Anadolu’da
Tekstil ve bankacılık alanında da faaliyet gösteren, ancak yaptığı inşaat projeleriyle öne çıkan Çalık Holding, altın madenciliğine giren ilk büyük inşaat şirketlerinden biri. Çalık’ın altındaki ana şirketi ise Lidya Madencilik. 2009 yılında Alacer Gold ile Türk madencilik sektörünün ilk büyük uluslararası işbirliğini gerçekleştiren Lidya, Türkiye’nin 2’nci büyük altın madeni olan Çöpler Altın Madeni'nin yüzde 20'sine sahip. Anagold Madencilik olarak faaliyetlerini sürdüren bu ortaklık, 1.3 milyon onsun üzerinde altın üretimi gerçekleştirdi. Artvin, Bursa, Balıkesir, Gümüşhane gibi kentlerde de başta altın olmak üzere madencilik işi yapan Çalık, Artmin, Polimetal, Tunçpınar, Kartaltepe adlı madencilik şirketlerinin de ortağı.
Cengiz, Sırbistan’da tesis için görüşüyor
3’üncü Havalimanı projesinde yer alan ve ana işi inşaat olan Cengiz Holding, son birkaç yıldır özelleştirmeden aldığı madencilik projeleriyle dikkat çekiyor. Yılda 100 bin metreden fazla sondaj çalışması yapan Cengiz Holding, bakır, alüminyum, antimuan ve fosfat kayası alanlarında yatırımlarıyla biliniyor. 2004 yılında özelleştirme kapsamına alınan Eti Bakır Küre Tesisleri ve Eti Bakır Samsun Tesisleri ile bu alana adım atan, ardından 2005'te yine özelleştirme kapsamındaki Eti Alüminyum'u bünyesine katan Cengiz, 2006’da da Murgul Bakır Tesisleri’ni devraldı. 2007 yılında Halıköy Antimuan Tesisleri’ni, 2013'te de Eti Bakır Mazıdağı Tesisleri’ni alan Cengiz, Eti Alüminyum ile Türkiye’nin yıllık ihtiyacının yüzde 10’u olan 82 bin tonluk bir üretim gerçekleştiriyor. Cengiz Holding, son olarak Sırbistan’ın en büyük madencilik şirketi RTB Bor’un ihalesiyle ilgilenmeye başladı. Cengiz Holding’in patronu Mehmet Cengiz, RTB Bor şirketi için Belgrad’da resmi görüşmelerde bulundu. RTB Bor’un yıllık üretimi 700 kilogram altın, 5 bin ton gümüş, 43 bin ton bakır.
MNG’nin Afrika’da 3 madeni var
İstanbul Havalimanı projesinde yer alan MNG, son birkaç yıldır altına yönelen Türk şirketlerinden biri. Holdingin çatısı altındaki Avesoro Resources Afrika kıtasında faaliyet gösteriyor. Liberya’da iki, Burkona Faso’da da bir madeni olan şirket, 2017 yılının ilk yarısında 120 bin ons altın üretti. Bunun karşılığı ise 150 milyon dolar. MNG son olarak 2016’da sahibi olduğu MNG Orko adlı firma aracılığıyla Kanada merkezli Aureus Mining şirketinin yüzde 55'ini 30 milyon dolara satın almıştı.
Nurol, Çanakkale ve Balıkesir’de büyüyor
İnşaat ile başlayan, enerji, savunma ve finans alanıyla büyüyen Nurol’un madencilikteki şirketi TÜMAD. Çanakkale’deki Lapseki Altın ve Gümüş Madeni ve Zenginleştirme Projesi'ni Aralık 2017'de faaliyete alan Nurol’un şirketi TÜMAD, Balıkesir’deki İvrindi Altın ve Gümüş Madeni ve Zenginleştirme Projesi'ni de hayata geçirecek. Balıkesir projesinde yer alan 4 farklı madende toplam 964 bin ons altın ve 2.3 milyon ons gümüş olduğu tahmin ediliyor. Bu projede ise yatırım 2019 haziran ayında başlayacak.
Taşyapı, Özbekistan’da altın arayacak
Altına yönelen son şirket ise Taşyapı İnşaat. Trump Towers, Mashattan, Almondhill projeleriyle öne çıkan, Türkmenistan’dan Libya’ya birçok ülkede inşaat projesi yürüten Taşyapı’nın patronu Emrullah Turanlı, geçtiğimiz hafta Özbekistan’a gitti ve Devlet Jeoloji Komitesi ile görüştü. Görüşme sonunda Turanlı’nın şirketi Taşyapı, Özbekistan Devleti ile iki altın madeni ocağı kurulması için anlaşmayı imzaladı. Taşyapı, Semerkant eyaletininde bulunan Gallabulak ve Kuştepe madenlerinde altın arayacak.