Dr. Bertan KAYA

YENİ DÜNYADA YÖNETİM bertan.kaya@dunya.com
TÜM YAZILARI
Strateji nasıl geliştirilir? Strateji konusu sadece büyük şirketler değil, KOBİ’ler hatta startuplar için dahi önemli bir konu. Ancak ülkemizde gördüğüm kadarıyla şirketler belirli bir büyüklüğe ve ölçeğe gelmeden bu konuda sistematik bir çalışma yapmıyorlar.
Riskleriniz krize dönüşmesin! İçinde bulunduğumuz dünyayı tanımlayan iki önemli kavram var. Biri VUCA, diğeri yıkıcı teknolojiler. VUCA, volatility, uncertainty, complexity ve ambiguity kelimelerinin baş harflerinden oluşuyor. Yani dalgalanma, belirsizlik, karmaşıklık ve muğlaklık anlamına geliyor. Yeni rekabet avantajınız Rekabet avantajı, bir şirketin rakiplerine kıyasla üstün olduğu bir özellik, kaynak veya strateji demek.
Yapay zeka işimizi nasıl etkileyecek? Yapay zeka (AI) şimdiden havalı bir teknolojik yenilik olmanın çok ötesine geçti. Bugün özellikle üretken yapay zeka (Generative AI) uygulamaları iş dünyasında pazarlama, finans, veri analitiği, raporlama, ve diğer pek çok alanda yerini almış durumda. Biz Türkiye’de bu değişimi bir sis bulutu arkasında kaldığından net göremiyoruz. Bu devrimin bize ulaşmasına daha vakit var gibi bakıyoruz. Bayramda işinize tepeden bakın Aslında bayram ailemiz, dostlarımız ve akrabalarımız ile geçirdiğimiz kaliteli bir zaman dilimi. Tam tersine işi gücü bırakın, hayatta işten önemli şeyler var demek isterim. Şirketinizi daha iyi yönetmek ister misiniz? Yönetebileceğiniz kadar büyüyün  İş hayatında hangi patrona sorsanız aynı şeyi söyleyecektir. Büyümek iyidir diyecektir. Hatta sürekli büyümek iyidir diyecektir. Evet, büyümek iyidir, bu kesin. Seçim sonuçları ekonomiye nasıl yansır? Seçmenin, bu seçim üzerinden üç net mesaj verdiğini düşünüyorum.   Tüm yumurtalarınız aynı sepette olmasın Önümüzde seçimler var. Sonuçları oldukça yakın çıkan bir önceki seçimden sonra, bu seçim de sonucu ne olursa olsun ülkede siyasi tabloyu etkileyecek. Strateji ve taktik Strateji konusu bazen yanlış anlaşılıyor ve taktik dediğimiz kavramla karıştırılıyor. Strateji, uzun vadeli planı, genel hedefi ifade eder. Finansa erişim yoksa ne yapmalı? Şirketlerimizin son üç senedir uygulanan ekonomi politikaları nedeniyle finansa erişim, vade ve yüksek finansman gideri problemleri var. Şirketinizin işleyişine hakim misiniz? Nasıl ki binaların mimari planları vardır, şirketlerin de vardır veya olmalıdır. Buna business design (iş tasarımı) diyoruz. Markalaşma mı, farklılaşma mı?  Muhtemelen ikisi de. Peki hangisi daha öncelikli? İşte bu konu üzerinde biraz sohbet etmemiz gerekiyor. Konu önemli çünkü şirketlerimiz hem yurt içi hem de yurt dışında markalaşmak için ciddi çaba ve kaynak harcıyorlar. Yönetim kokpitiniz var mı? Bir şirketi yönetmek, büyük bir orkestrayı yönetmeye benzer; her enstrümanın doğru zamanda ve doğru şekilde çalması gerekir. Gaz, vites, fren Şirket yönetimi araba sürmeye çok benzer. Direksiyon liderliktir. Doğru yönü tayin eder. Gaz büyüme amaçlı stratejiler ve operasyonlardır. Fren ise, iç kontrol, bütçe ve iç denetim gibi kurumsal sistemlerdir. Sizi hedefe giden yolda, kontrollü şekilde ve güvenle ilerlemenizi sağlar.