Emrah LAFÇI

Ekonominin Doğası emrah.lafci@dunya.com
TÜM YAZILARI
Hisse senedi piyasası mayın tarlası gibi
Enflasyon raporunu beklerken Merkez Bankası yılda 4 kez enflasyon raporu yayımlıyor. Bu raporun sunumu bizzat başkan tarafından yapılıyor ve sunum sonrasında da gazeteci ve ekonomistlerin soruları yanıtlanıyor. Finansal tabloları yanlış okuyoruz! Geçen haftaki yazımda enflasyon muhasebesinin özkaynaklar üzerindeki etkisine ve bunun da şirket rasyolarını ne yönde değiştirdiğine bakmıştık.
Enflasyon muhasebesinin özkaynaklar üzerindeki etkisi Hisse senedi yatırımıyla ilgili uzlaşılan temel konulardan biri; şirket hisse fiyatlarını belirleyen temel şeyin geleceğe ilişkin beklentiler olduğudur. Yani moda tabirle hisseler geleceği fiyatlar. Yeni dünya düzeni ve kazananlar Dünya ticaretinin dünya GDP’sine oranı 2008 krizinden beri %41’le %48 arasında dolaşıyor. ABD’nin tarife kararlarına, Çin’in içeriden tedarik amaçlarına rağmen dünya ticareti hala canlı. Almanya yenilince biz de yenik sayılıyoruz! Geçen hafta Şubat ayı dış ticaret verilerini aldık. Her zaman olduğu gibi en çok ihracat yaptığımız ülke Almanya. Toplam ihracatımız içindeki payı 2023’te %8.3. 2024 ilk iki ayındaysa %8.5. Bu rakam 2014-2020 arası %9.5- %10 arasında gidip geliyor. Merkez Bankası geriden geliyor Enflasyon ve enflasyonu dizginlemek için atılan adımlar gündemi meşgul etmeye devam ediyor. Yılın ilk 2 ayında beklenenin üzerinde bir enflasyonla karşılaştık. Enflasyon muhasebesi ve marjlara etkisi Türkiye bu yıl enflasyon muhasebesine geçti ve ortalık bir hayli karışık. Borsa İstanbul şirketlerine finansal tablolarını açıklamak için ekstra süre tanındı. Tasarruf sahibinin serveti hâlâ eriyor İnsanoğlunun parayla ilgili en temel problemi paranın kazanılması. İkincisi de kazanılan bu parayla ne yapılacağı. Mehmet Şimşek’in söyledikleri ve söylemedikleri Rezervlerimizde bir süredir düşüş var, CDS primimiz tekrardan yükselmeye başladı, seçim sonrası kurun gidişatından tedirgin olan yerlilerin döviz talebi sıcak, yabancılar yatırım için seçim sonrasını bekler duruma geçtiler, iç talep yeterince soğumuyor, enflasyon aylık %4.5’a yakın geldi. Ticari kredi faizi ve enflasyon farkının adil olmayan bedelleri Bir varlık almayı düşünüyorsunuz, ev ya da araba olabilir. Kenarda da bu varlığı alabilecek nakit paranız var. Ne zaman kendi paranızla değil de kredi çekerek bu varlığı almak istersiniz? Ekonomik ayrışmanın sonuçları Her yılbaşında ekonomiye ilişkin riskler ve fırsatlar farklı senaryolar üzerinden paylaşılır. Hem uluslar üstü kuruluşlar hem de yatırım bankalarından onlarca rapor alırız. Kredi kartı harcamaları aslında o kadar da artmıyor! Kredi kartı harcamaları ekonomi gündeminden gündemden düşmüyor. Çünkü alınan birçok önleme rağmen kredi kartı harcamalarında beklenen duraksama görülmüş değil. Makro problemlere mikro önlemler Dış ticaretimizi belirleyen unsurlar konusunda bir konsensüse ulaşılabilmiş değil. Zaman geliyor değersiz TL’nin ihracatı kolaylaştırdığı, ithalatı zorlaştırdığı konusu ortaya atılıyor. Zamanlama meselesi IMF, dünya ekonomik görünümü ocak güncellemesini yayınladı. (World Economic Outlook Update, January 2024). 2024’te dünya üretimindeki büyümenin %3.1 olacağı tahmin ediliyor. Bu raporda en dikkat ettiğimiz noktalardan biri; ekimde yayınlanan rapordan sonra tahminlerin hangi yönde değiştiği.