Levent AKBAY

AÇI KARŞI AÇI levent.akbay@dunya.com
TÜM YAZILARI
Ayak senin karbon benim! İllere göre vergi sıralamasında İstanbul önde. İstanbul’dan sonra genel olarak sıralama Ankara, İzmir, Kocaeli, Bursa, Mersin, Tekirdağ, Hatay, Adana, Antalya olarak şekilleniyor. İlk sıralarda değişiklik olmasa da zaman zaman bazı şehirlerin yerleri değişebiliyor.
Ne yazı, ne tuğra yeter Bugün derdimiz döviz… Daha fazla kazanmak zorundayız. Uzun vadede harcadığımızdan daha fazla kazanabilirsek sorunlarımızı çözeceğiz. Biliyorsunuz, 2023 yılında ihracat hedefi 500 milyar dolardı. 2010’ların başında bir dizi makro hedef belirlenmişti. Hem risk, hem fırsat… Haziran ayında cari fazla genel bir sevinç yarattı. Ödemeler dengesi krizinden uzaklaşıldığı şeklindeki yorumlar da memnuniyeti besledi. TL henüz bir tasarruf aracına dönüşmüş olmasa da, dolarizasyon henüz hız kesmiş olmasa da yaz aylarında döviz biriktirebilir hale geldik.
Tüketimde sınır yok! Ekonomiyi hafif hafif soğutmaya çalışıyoruz. Faiz artırımı, seçici ve miktarsal kredi sıkılaştırma kararları, yurt içi talebi düşürmeye yönelik önlemler arasında yer alıyor. Toprak da bozulmuş Önce Ekmekler Bozuldu” üniversite döneminde tanıştığım Oktay Akbal’ın bir öykü kitabıydı. Kitabın ismi, “Ekmek dediğin su ve undan, nasıl bozulabilir?” düşüncesini çağrıştırırdı. Paramı ne yapayım? Bir yakınım bana soruyor; paramı ne yapayım? Param dediğine bakmayın, yeni emekli oldu. EYT’li 7500’lüklerden. Bir yandan da çalışıyor. Tasarruf etmek, ayrıca biriktirmek istiyor. Herkesin enflasyonu kendine… Bu yaşadıklarımız geçmişte yaşadıklarımıza benzemiyor. Eskiden de devalüasyon olurdu, eskiden de enflasyon sıçrar, faizler fırlardı, eskiden de kamu ürettiklerini zamlar, bir yandan varlıklarını satmaya çalışır, bir yandan tasarruf yaptığını söylerdi. Açık mektup Merkez Bankaları yöntem ve araç ne olursa olsun genel olarak fiyat istikrarını sağlamaya çalışıyor. Bizde de öyle. Yedi yeni adım… Merkez Bankası tarafından açıklanan yılın Üçüncü Enflasyon Raporu’ndaki enflasyonla mücadelede yol haritasını soru ve yanıtlarla biraz daha somutlaştıralım. Yerli, kaliteli, değerli… IDEF Fuarı, yerli yabancı 800’den fazla kurum, kuruluş ve şirketi bir araya getirdi. İstanbul Beylikdüzü’nde TÜYAP’ın 12 ayrı kapalı salonunda, yanı sıra açık alanlarda kuruluşlar ürünlerini, hizmetlerini sergilediler. Hem fren, hem gaz! Seçim öncesi sanayiciler en büyük sorun olarak ‘finansmana erişim’i gösterdiler. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu Temmuz 2022’den başlayarak sorunu çeşitli zamanlarda, çeşitli ortamlarda dile getirdi. Seçim sonrası durum değişti mi? Kazın ayağı Gümrük Birliği anlaşmasını büyük bir sevinçle 1996’da imzalamıştık. Zaman ne kadar çabuk geçiyor! ‘Tam üye olacağız’ derken bugün ‘güncelleştirme’ye sevindirik olduk. Neyse, konumuz o değil. Patronlar da dertli! Böyle dönemlerde enflasyona karşı savunmasız kalan sabit gelirlilerin dertlerine daha çok dertleniriz. Ancak işadamlarına görüşlerini sorduğunuzda onların da dertli olduğunu görüyorsunuz. Zor denge! Nihayet kamuda tasarruf önlemleri açıklandı. Mademki elimizi taşın altına koyuyoruz, aynı şekilde kamu kesimi de harcamalarını kısmak zorunda. Böylelikle uygulanan istikrar programının inandırıcılığı artmış olacak. Henüz açıklanmamış olsa da program hedeflerine ulaşmak için hep birlikte özveride bulunmuş olacağız. Ya sabır! Kritik bir hafta daha geldi çattı. Merkez Bankası faizi artıracak mı, artırırsa ne kadar artıracak? Aslında kararlılığı ve gücü sorgulanan yeni ekonomi yönetimiyle yeni istikameti de görmüş olduk. İstikamet değişti ancak adımlar ‘yavaş’ bulunuyor. Soruluyor, ‘bebek adımları’ ile kronik ve büyük sorunlarla dolu bu uzun yol nasıl yürünecek?