AB ve NATO'da önemli koltuklar boşalacak

BRÜKSEL- Avrupa Birliği (AB) ve NATO'nun tepe yöneticilerinin görev süreleri bu yıl doluyor. Önemli koltuklar için çok sayıda aday destek arayışını sürdürüyor. 

AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, 2004'ten itibaren iki dönemdir üstlendiği görevini 1 Kasım'da devredecek. Portekiz eski Başbakanı Hristiyan Demokrat Barroso'nun koltuğu için Sosyalistler, Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz'u aday gösterdi. Henüz bir isim üzerinde uzlaşamayan Hristiyan Demokratlar arasında ise Lüksemburg eski Başbakanı Jean-Claude Juncker'in ismi öne çıkıyor.  

Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ve İtalya Başbakanı Enrico Letta'nın desteği, Alman Sosyalist Schulz'un en büyük avantajı. Almanya Başbakanı Angela Merkel'in Sosyalistlerle büyük koalisyonu da Schulz'un elini güçlendiriyor. Merkel'in Hristiyan Demokrat bir ismin AB Konseyi Başkanlığına getirilmesi karşılığında Schulz'a onay verebileceği belirtiliyor. 

Düşük bir ihtimal olmakla birlikte üye ülkelerin yeni bir isimde uzlaşamaması halinde Barroso'nun üçüncü dönemine yeşil ışık yakabilir. 

AB Komisyonu Başkanlığı için Hristiyan Demokrat aileden Polonya Başbakanı Donald Tusk, Litvanya Cumhurbaşkanı Dalia Grybauskaite, İsveç Başbakanı Fredrik Reinfeldt, IMF Başkanı Christine Lagarde, Finlandiya Başbakanı Jyrki Katainen, İrlanda Başbakanı Enda Kenny, Letonya eski Başbakanı Valdis Dombrovskis ve iç pazardan sorumlu Fransız AB Komiseri Michel Barnier diğer muhtemel adaylar arasında gösteriliyor. 

Hristiyan Demokratlar ve Sosyalistlerin ardından Avrupa siyasi yelpazesinde üçüncü büyük güç olan Liberaller'in, borç krizinde öne çıkan ekonomik ve parasal işlerden sorumlu AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Olli Rehn ile NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, Belçika eski Başbakanı Guy Verhofstadt, dijital gündemden sorumlu AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Neerlie Kroes ve içişlerinden sorumlu AB Komiseri Cecilia Malmström'ü Barroso'nun yerine aday gösterebileceği belirtiliyor. 

AB Konseyi Başkanı'nın görevi 1 Aralık'ta sone erecek 

Hristiyan Demokrat aileden Belçika eski Başbakanı ve AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy'un görev süresi 1 Aralık'ta doluyor. AB'nin yeni anayasası Lizbon Anlaşması'yla oluşturulan bu koltuğa 2009 sonunda 2,5 yıllığına atanan Van Rompuy'un görev süresi 2012 yılında bir dönem daha uzatılmıştı. 

Merkel'in AB zirvelerine başkanlık eden Van Rompuy'un yerine yine bir Hristiyan Demokrat isimden yana olduğu biliniyor. Juncker ile birlikte İtalya'nın eski Başbakanı Mario Monti, AB tecrübeleriyle öne çıkan isimler. Sosyalistlerin muhtemel adayı ise Danimarka Başbakanı Helle Thorning-Schmidt. 

Catherine Ashton'ın yerine muhtemel adaylar 

AB Konseyi Başkanlığı ile eşzamanlı el değiştirecek AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilciliği için muhtemel isimler arasında İsveç Dışişleri Bakanı Carl Bildt (Hristiyan Demokrat), Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski (Hristiyan Demokrat), Finlandiya AB İşleri Bakanı Alexander Stubb, Hollanda Dışişleri Bakanı Frans Timmermans (Sosyalist) ve Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier (Sosyalist) ve insani yardımlardan sorumlu AB Komiseri Kristalina Georgieva sayılıyor. 

Üye ülkelerin mutabakatı gerekli 

AB'nin tepe isimleri, üye ülkelerin mutabakatı ve Avrupa Parlamentosu'nun onayıyla atanabiliyor. Mayıs ayında yenilenecek Avrupa Parlamentosu'nda AB karşıtları güçlense de mevcut Hristiyan Demokrat ve Sosyalist çoğunluğun devamı bekleniyor. AB üyelerinin siyasi ve coğrafi dengeleri gözeterek bu üç önemli göreve atamaları aynı paket içinde kararlaştırması bekleniyor.  

NATO Genel Sekreterliği 

NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen'in temmuz sonunda dolacak görev süresi, İttifak'ın İngiltere'nin evsahipliğinde 4-5 Eylül'de toplanacak zirvesi düşünülerek eylül sonuna ertelenmişti.  

NATO'da yazılı bir taahhüde dayanmasa da genel sekreterin Avrupalı, komutanın Amerikalı olması kuralı bugüne dek kesintisiz uygulandı. NATO'nun kararlarında etkisi her zaman hissedilen ABD'nin kimi işaret edeceği önem arz ediyor. Barroso'nun AB görevinin ardından BM ve NATO'da genel sekreterlik beklentisi biliniyor. Belçika Savunma Bakanı Pieter de Crem, Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski, İtalya eski Dışişleri Bakanı Franco Frattini ve Almanya eski Savunma Bakanı Thomas de Maiziere genel sekreterlik için öne çıkan diğer isimler.