Dünyanın ekolojik borcu hızla artıyor

Prof. Dr. Güler ARAS Momentum dr.guler.aras@gmail.com

Dünyanın sınırlı kaynaklarını her geçen yıl daha da hızlı tüketiyoruz. Karbon Ayak İzi Ağı verilerine göre bu yılın henüz 210. gününde, 29 Temmuz itibarıyla, bir yıllık doğal kaynağımızı tüketmiş durumdayız. Bu veri bize, kaynaklarımızı geçtiğimiz yıla göre iki gün daha hızlı tükettiğimizi gösteriyor. Yani tıpkı geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da, yılın kalanını ekolojik borçla tamamlamak durumundayız. Tüketim hızı konusunda her yıl yeni bir rekorun geldiği şartlarda bir yandan da 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na (SKA) ulaşmayı hedefliyoruz!

Radikal değişim için hukuki altyapı sağlanmalı

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na ulaşılmasında tüm kurumların, işletmelerin ve bireylerin üzerlerine düşen sorumlulukları almaları şart. Bununla birlikte, bu sorumluluğun bir an önce hem kurumlar hem de bireyler tarafından benimsenmesi için radikal bir değişime ihtiyaç olduğu aşikâr. Bunu sağlamanın yolu ise sağlam bir hukuki altyapının oluşturulmasından geçiyor. Bu uygulamaların somut örneğini son dönemde AB`nin attığı önemli adımdan görebiliyoruz.

Açıklamak zorunlu, formatı gönüllü

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Sürdürülebilir Büyümeyi Finanse Etme Eylem Planı (Action Plan on Financing Sustainable Growth) doğrultusunda, sermaye yatırımlarını sürdürülebilir yatırımlara yönlendirmek, çevresel ve sosyal sorunlardan kaynaklanan riskleri yönetmek amacıyla önemli hukuki düzenlemelere imza attı. AB Finansal Olmayan Raporlama (Non-Financial Reporting – NFR) Direktifi, büyük kamu şirketleri ve finansal kuruluşların, finansal olmayan konularda da raporlama yapmalarını AB yasalarına ekletti..Bu düzenlemeyle birlikte, AB üye ülkelerinde faaliyet gösteren ve NFR Direktifi kapsamında olan şirketler, 2018'den itibaren finansal olmayan bilgilerini kurumsal faaliyet raporlarına zorunlu olarak dâhil etmeye başladılar. Bu direktif, şirketlere hangi bilgilerin ve KPI'ların açıklanması gerekliliğini spesifik olarak belirtmemekle birlikte AB Komisyonu Kılavuzları’nda listelenen ilgili konuları raporlamaları için gönüllü standartları ve çerçeveleri kullanmaları konusunda şirketleri teşvik ediyor.

Sürdürülebilir kalkınma gündemi çerçevesinde Türkiye’den önemli adımlar

Ülkemizde de 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi çerçevesinde, T.C. Kalkınma Bakanlığı tarafından yürütülen "Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Kapsamında Türkiye'nin Mevcut Durum Analizi Projesi" ile bu gündeme uyum seviyemiz değerlendiriliyor. Geçtiğimiz haftalarda New York’ta gerçekleştirilen SKA’lar konusunda BM üye ülkelerinin durumlarının değerlendirildiği BM Yüksek Düzeyli Siyasi Forum’da Türkiye’nin 2. Gönüllü Ulusal Gözden Geçirme Raporu (Voluntary National Review – VNR), T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı tarafından sunuldu. Şirketler, STK’lar, belediyeler ve kamu kurumlarından yaklaşık 3 bin temsilcinin doğrudan katkısıyla hazırlanan raporda, ülkemizin SKA1 “Yoksulluğa Son”, SKA3 “Sağlık ve Kaliteli Yaşam”, SKA6 “Temiz Su ve Sanitasyon”, SKH7 “Erişilebilir ve Temiz Enerji”, SKH9 “Sanayi, Yenilikçilik ve Altyapı” ve SKA11 “Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar”da önemli gelişmeler sağladığı belirtiliyor.

Sadece bizim için değil gelecek nesiller için de yaşanabilir bir dünya

Bu gelişmeler sevindirici ve olumlu olmakla birlikte bu alandaki uygulamaların, , çevresel ve sosyal sorunlardan kaynaklanan risklerin yönetiminin AB Direktifine uyumlu düzenlemelerle desteklenmesi son derece önemli. Zira toplumda bireylerin, kurumların ve karar vericilerin bilinç ve farkındalık düzeyi artmadığı sürece gönüllü tercihe bırakılamayacak kadar önemli olan bu tur uygulamaların kurallar ve mevzuat ile düzenlenmediği sürece gelişiminin son derece sınırlı kaldığını geçmişteki pek çok örnekten görmemiz mümkün. Amaç sadece bizim için değil gelecek nesiller için de yaşanabilir bir dünya bırakmak.

Tüm yazılarını göster